Ο ( Καπετάνιος ) Γιώργος Βαρδινογιάννης

 Το επώνυμο Βαρδινογιάννης είναι εδώ και δεκαετίες συνώνυμο της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα και μέλη της πολύ μεγάλης οικογένειας έχουν επανδρώσει επιτελικές θέσεις στην πολιτική και οικονομική σκηνή της χώρας. Στην οικογένεια όμως έχουν διεισδύσει και πολλά άλλα ονόματα, γνωστά στον ελληνικό λαό, που όμως δεν είναι πολύ γνωστή η σχέση τους με την ιστορική οικογένεια.

Η οικογένεια Βαρδινογιάννη είναι μία από τις ισχυρότερες οικογένειες του εφοπλιστικού κόσμου τόσο στον ελληνικό χώρο όσο και διεθνώς, με καταγωγή από την Κρήτη. Μέλη της οικογένειας Βαρδινογιάννη έχουν διακριθεί στη ναυτιλία, τις επιχειρήσεις, την πολιτική και τις Ένοπλες Δυνάμεις.

Ας πιάσουμε όμως τον μίτο της ιστορίας της οικογένειας από την αρχή της.Η απώτερη καταγωγή της οικογένειας είναι από τα Σφακιά, ενώ στις αρχές του 20ου αιώνα εγκαταστάθηκαν στην Επισκοπή Λαππαίων Ρεθύμνου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις η συνολική περιουσία της οικογένειας προσεγγίζει τα 9 δισεκατομμύρια ευρώ και συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 50 πλουσιότερες οικογένειες της Ευρώπης.

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας, έχοντας ως βάση τα αυτόνομα Σφακιά, οι πρόγονοι της οικογένειας πρωταγωνίστησαν σε διάφορα επαναστατικά κινήματα, ενώ μετά την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα διακρίθηκαν κυρίως ως αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού. Από τη δεκαετία του 1960, όταν ο Νίκος Βαρδινογιάννης (φωτό παρακάτω) δημιούργησε το σταθμό εφοδιασμού πλοίων στους Καλούς Λιμένες στην Κρήτη και το διυλιστήριο της Motor Oil, βρίσκονται σε δεσπόζουσα θέση και στις επιχειρήσεις της Ελλάδας.

Ο Γιώργος Βαρδινογιάννης (γεννήθηκε το 1936) γνωστός ως «Καπετάνιος» και «Ρίνγκο», αποφοίτησε από τη Σχολή Εμποροπλοιάρχων. Το παρατσούκλι Καπετάνιος το απέκτησε όταν με μία τολμηρή κίνηση κατάφερε και έσπασε το εμπάργκο που είχε επιβληθεί στη Ροδεσία (σημερινή Ζιμπάμπουε), ενώ μαινόταν ο πόλεμος και τον καταδίωκε το βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό.

Είναι Έλληνας επιχειρηματίας και εφοπλιστής, μέλος της γνωστής επιχειρηματικής οικογένειας Βαρδινογιάννη.

Υπήρξε πρόεδρος της ΠΑΕ Παναθηναϊκός για σχεδόν 21 χρόνια, από τον Ιούλιο του 1979 μέχρι τον Μάιο του 2000. Σ'αυτό το διάστημα, η ομάδα κατέκτησε 6 Πρωταθλήματα, 9 Κύπελλα και 3 Σούπερ Καπ, ενώ δύο φορές έφτασε πολύ κοντά στον τελικό της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης, του Κυπέλλου Πρωταθλητριών - Τσάμπιονς Λιγκ: τη σεζόν 1984 - 1985 (αποκλείστηκε στα ημιτελικά από τη Λίβερπουλ), και τη σεζόν 1995 - 1996 (αποκλείστηκε στα ημιτελικά από τον Άγιαξ).

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

Η σχέση του με τους οπαδούς του Παναθηναϊκού πέρασε από διάφορες φάσεις, από την λατρεία και την αποθέωση μέχρι την έντονη κριτική. Οι οπαδοί του Ολυμπιακού του χρέωναν έλεγχο του παρασκηνίου και προκλητικές σχέσεις με την πολιτική εξουσία, που έφταναν στο σημείο ο Βαρδινογιάννης να υπαγορεύει στους αρμοδίους τι θα νομοθετήσουν, κυρίως τη δεκαετία του 1980 όταν στη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού έκανε κουμάντο ο Κίμων Κουλούρης και στην ΕΠΟ ο πρώην αξιωματικός της Αεροπορίας Νίκος Ζουμπογιώργος, στενοί φίλοι του Βαρδινογιάννη και γνωστοί για τις «πράσινες» οπαδικές τους προτιμήσεις.

Ο Γιώργος Βαρδινογιάννης γεννήθηκε το 1936 στην Επισκοπή Ρεθύμνου, και είναι ένα από τα δέκα παιδιά του Γιάννη Βαρδινογιάννη, που είχε απώτερη καταγωγή από τον Άγιο Ιωάννη Σφακίων, και της Χρυσής Θεοδωρουλάκη από το Γεράνι Ρεθύμνου. 

Ο πρωτότοκος γιος της οικογένειας, Παύλος Βαρδινογιάννης, ασχολήθηκε με την πολιτική και διετέλεσε βουλευτής Ρεθύμνου και υπουργός του Γεωργίου Παπανδρέου, ενώ δύο άλλοι αδελφοί του, ο Βαρδής και ο Νίκος έγιναν αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού και αργότερα πετυχημένοι επιχειρηματίες. Ο ίδιος προτίμησε το εμπορικό ναυτικό, και αποφοίτησε από τη Σχολή Εμποροπλοιάρχων. Το παρατσούκλι Καπετάνιος το απέκτησε όταν με μία τολμηρή κίνηση κατάφερε και έσπασε το εμπάργκο που είχε επιβληθεί στη Ροδεσία (σημερινή Ζιμπάμπουε), ενώ μαινόταν ο πόλεμος και τον καταδίωκε το βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό.

Απέκτησε τον Παναθηναϊκό τον Ιούλιο του 1979, «αρπάζοντάς τον» την τελευταία στιγμή από τον Παύλο Γιαννακόπουλο: ο Απόστολος Νικολαΐδης άλλαξε γνώμη και ενώ είχε αρχικά συμφωνήσει σε όλα με τον Γιαννακόπουλο, τελικά προτίμησε τον Βαρδινογιάννη.

Έμεινε στο τιμόνι του Παναθηναϊκού μέχρι το 2000, με επιτυχίες αλλά και αποτυχίες. Στην Ελλάδα ο Παναθηναϊκός κατέκτησε 6 Πρωταθλήματα, 9 Κύπελλα και 3 Σούπερ Καπ, ενώ πραγματοποίησε και μερικές εξαιρετικές πορείες στην Ευρώπη, με αποκορύφωμα τις σεζόν 1984 - 1985 και 1995 - 1996, όταν έφτασε μέχρι τα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών - Τσάμπιονς Λιγκ. Παράλληλα, έφερε στον Παναθηναϊκό μερικούς από τους πιο αγαπητούς παίκτες και προπονητές στην ιστορία του (Δημήτρης Σαραβάκος, Χουάν Ραμόν Ρότσα, Βέλιμιρ Ζάετς, Στράτος Αποστολάκης, Γιάτσεκ Γκμοχ, Ίβιτσα Όσιμ, Χουάν Χοσέ Μπορέλι, Κριστόφ Βαζέχα. κτλ).

Συγκρούστηκε πολλές φορές με τον κόσμο, ακόμη και τις περιόδους που η ομάδα κατακτούσε τίτλους, ενώ οι οπαδοί των άλλων ομάδων και κυρίως του Ολυμπιακού τον κατηγορούσαν για τις προνομιακές σχέσεις του με την πολιτική εξουσία. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Κώστα Καίσαρη:

«Για τους Ολυμπιακούς το όνομα Γιώργος Βαρδινογιάννης συμβολίζει τον αιώνιο εχθρό με αποκορύφωμα τα δέκα πέτρινα χρόνια. Ο ίδιος απαντάει με αριθμούς. Ότι επί των ημερών του πήραν πρωταθλήματα και ο Ολυμπιακός και η ΑΕΚ και ο ΠΑΟΚ αλλά και η Λάρισα. Ο Γιώργος Βαρδινογιάννης περισσότερο ενοχλούσε και λιγότερο έκανε. Έχοντας όντως τεράστια δύναμη και επιρροή, έβαζε τους Υπουργούς και τους Γενικούς Γραμματείς να νομοθετούν για λογαριασμό του Παναθηναϊκού: να αλλάζει ο αριθμός των ξένων παικτών από δύο σε τρεις. Να αλλάζει ο Νόμος περί δανεικών για να μπορέσει να φέρει πίσω από τον ΟΦΗ τον Βασιλείου. Να μεγαλώνει ο αριθμός των επαγγελματιών ποδοσφαιριστών επειδή του το είχε ζητήσει ο Γιάτσεκ Γκμοχ. Παρεμβάσεις, που δίκαια είχαν χαρακτηριστεί σαν σκανδαλώδεις, και δεν ήταν και λίγες»

 

Μετά το 1996, άρχισε να επικρατεί ποδοσφαιρικά και παραγοντικά ο Ολυμπιακός του Σωκράτη Κόκκαλη, φέρνοντας σε δύσκολη θέση τον Γιώργο Βαρδινογιάννη, ο οποίος τελικά αποχώρησε με αιχμές κατά της Πολιτείας από τη διοίκηση του Παναθηναϊκού το 2000, και με τον ανηψιό του Γιάννη («Τζίγγερ») να αναλαμβάνει την ομάδα.

.......«Όπως ήρθαν τα πράγματα, είτε έπρεπε να συμβιβαστώ είτε να αποχωρήσω. Δεν δέχομαι να κάνω συμβιβασμούς. Δεν είχα στόχο την κατάκτηση τροπαίων με οιονδήποτε τρόπο. Και ποτέ μου δεν χρησιμοποίησα τον Παναθηναϊκό ως μέσον πίεσης ή εμπορευματοποίησης. Η Πολιτεία απουσιάζει. Είναι πρωτόγνωρο για τα παγκόσμια δεδομένα, οι υπόδικοι να είναι εκλέκτορες και εκλεγόμενοι. Αναφέρομαι στις εκλογές της Ομοσπονδίας. [...] Αισθάνομαι υπερήφανος που λόγω του Παναθηναϊκού η Ελλάδα εκπροσωπείται με δυο ομάδες στο Τσάμπιονς Λιγκ. Πολύ φοβάμαι, όμως, ότι με τον δρόμο που έχει πάρει το ποδόσφαιρο δεν θα πάμε καλά. Πιστεύω ότι θα έχω τη θέση μου στη θύρα 3 του γηπέδου της Λεωφόρου, από εκεί που ξεκίνησα. Δεν ξεχνώ εγώ τα πρώτα σκαλοπάτια.»

Φιλεντέμ Θα Πεί Ζωή

 Είναι κάτι τραγούδια που τα κομποδένω ασυναίσθητα με μυρωδιές, εικόνες και αναμνήσεις. Το "Φιλεντέμ" για παράδειγμα. Μυρίζει αρνάκι στη σούβλα. Πασχαλιά και λεμονανθούς. Η Ζαμπία είναι χωμένη στο μικρό κουζινάκι και στέκεται γελαστή πάνω από το μαυροτήγανο με τις πατάτες. Το πικ-απ βγαλμένο στο δώμα. 

Κοιτά τους άλλους που ανακατεύουν τους δίσκους και το χρυσό της δόντι στραφταλίζει στο φως. Ώσπου, ακούγεται το Φιλεντέμ. Παρατά το τηγάνι, σκουπίζει βιαστικά τα χέρια στην ποδιά της και βάζει μία φωνή:

- Τις πατάτες να ξανοίγεται γιατί εγώ το Φιλεντέμ θα το χορεύω πάντα.

Ανεβαίνει στο δώμα και πετάει τα παντοφλάκια της στο τελευταίο σκαλί. Βουτάει τη λαδωμένη πετσέτα, ανοίγει τα χέρια κρατώντας τις άκρες της κι αρχίζει το χορό. Χρόνια την άκουγα να μιλάει με κείνη την τσιριχτή -ενοχλητική σχεδόν- φωνή της και απορούσα πώς γλύκαινε τόσο κι άλλαζε σαν τραγουδούσε το Φιλεντέμ.

Είχε τους λόγους της όμως η Ζαμπία. Χήρα με 4 παιδιά πια και 7 εγγόνια. Τον πόλεμο τον θυμάται αχνά στα μικράτα της, αλλά ήταν αιτία η πείνα και η φτώχια του και την πάντρεψαν αμέσως μετά με τον Χαραλάμπη. Είκοσι χρόνια μεγαλύτερος εκείνος, κι αυτή παιδί ακόμη. Σχεδόν συνομήλικη με τα ορφανά του. 

Την στεφανώθηκε και την πήρε από το χωριό της για να ζήσουν μαζί στο Μυλοπόταμο. Άσχημος ο Χαραλάμπης, κακοσουλούπωτος. "Μαύρο" τονε φωνάζανε στα γύρω χωριά. Κυβερνούσε τον τόπο όμως με την πιστόλα και το βιός που βρήκε από τα γονικά του. 

Η Ζαμπία τονε δέχτηκε κύρη και πατέρα συνάμα. Του κανε κι άλλα δυό παιδιά. Μα το χωριό είχε να λέει πως το βλέμμα της λιγωνότανε σαν αντίκρυζε τον μικρό του αδερφό: τον Λυκούργο. Ερχότανε αραιά και που να παίξει στους γάμους και τα πανηγύρια του χωριού. Λυράρης αυτός, αλλιώτικος τελείως από τον αδερφό του και στην όψη και στην ψυχή. Ο ένας γύρευε να μερέψει τους ανθρώπους με τον βούρδουλα κι ο άλλος με τη λύρα.

Σε ένα γιορτάσι σταμάτησε τις κονδυλιές και είπε δυνατά: "Τώρα θα παίξω ένα σκοπό να τονε χορέψει η νύφη μου". Και της τραγούδησε το Φιλεντέμ. Μόνο που το χέρι του Χαραλάμπη δεν την άφησε να ξεσύρει από τη θέση της. Τα δύο αδέρφια κοιτάζονταν κατάματα όσο κρατούσε το τραγούδι.

Η Ζαμπία δεν είπε ποτέ σε κανέναν τι έγινε εκείνο το βράδυ. Ο Λυκούργος δεν ξαναφάνηκε στο χωριό. Μήνες μετά έφυγε για την Αθήνα.

Τα χρόνια πέρασαν κι ο Χαραλάμπης χάθηκε. Στα στερνά του, άρρωστο πια στο νοσοκομείο "Άγιος Σάββας" πήγε να τον δει κι ο Λυκούργος. Η θεία μου η Γαρουφαλιά ήταν μπροστά. Κανείς δεν πολυμίλησε. Ο Λυκούργος έσφιξε το χέρι του Χαραλάμπη και πριν φύγει είπε δύο λόγια μόνο στη Ζαμπία. Η θεία μου ορκίζεται πως την ρώτησε αν χόρεψε ποτέ το Φιλεντέμ. Κι η Ζαμπία μουγκάθηκε και δεν απάντησε.

Η ιστορία για χρόνια ψιθυριζόταν πίσω από την πλάτη της. Ώσπου η Ζαμπία στο γάμο της κόρης της τους ξάφνιασε όλους. Τότε πρωτοσηκώθηκε στην πλατεία του χωριού κι άρχισε να χορεύει ολομόναχη το τραγούδι του Φουσταλιέρη. Το σούσουρο βρήκε νέα τροφή. Κι η χήρα άρχισε πια σε κάθε ευκαιρία να το διασκεδάζει και να φωνάζει "Εγώ πάντα θα χορεύω το Φιλεντέμ". Ώψιμη απάντηση. Σαν μετάνοια στο ερώτημα που η θειά μου ορκίζεται πως άκουσε από τον Λυκούργο.

Ήμουν παιδί όταν πηγαίναμε το Πάσχα στο χωριό και την πρωτάκουσα να το λέει.
- Σιγά το τραγούδι, βρε θεία. Τι πάει να πει "Φιλεντέμ"; ρώτησα με όλη μου την παιδική αφέλεια. Η Ζαμπία όμως συνέχισε να χορεύει με τα μάτια κλειστά και να τραγουδάει. Και μόνο σαν τελείωσε το τραγούδι ήρθε κοντά και μ' έπιασε χαδιάρικα από το αυτί: 
Είσαι μικρή ακόμη, κυρά μου. Φιλεντέμ πάει να πει .. ζωή. Άμα μεγαλώσεις θα το μάθεις κι εσύ.


Το θυμήθηκα πρόσφατα ακούγοντας μία παρέα να συζητά για την καταγωγή του τραγουδιού. Λίγοι ξέρουν ότι στην πραγματικότητα ο γνήσιος αρχικός στίχος δεν ήταν καν "Φιλεντέμ" αλλά "Φίλε Εντέμ". 

Το τραγούδι ήταν η αγωνιώδης επίκληση των Χριστιανών στον Τούρκο Αγά Εντέμ, που εξόντωνε άλλοτε με δυσβάστακτη φορολογία κι άλλοτε με διωγμούς τις φαμίλιες τους. Την δεκαετία του 1930 -που Κεμάλ και Βενιζέλος πάσχιζαν να θέσουν βάσεις ελληνοτουρκικής φιλίας- το τραγούδι ακουγότανε στη Σμύρνη και στην Πόλη.

Ένα πλοίο με Τούρκους ναύτες που έδεσε στο λιμάνι του Ρεθύμνου, το φερε στην Κρήτη. Ο Στέλιος Φουσταλιέρης -από τους τελευταίους πια πρωτομάστορες της κρητικής μουσικής που χάθηκαν- έπεισε τους Τούρκους ναυτικούς να το μουρμουράνε συνεχώς, μέχρι να πιάσει το σκοπό και να τον αναπαράγει με το μπουλγαρί του. Έπειτα του φτιαξε λόγια ταιριαστά με τον Τούρκικο αμανέ:

«Μια Τουρκοπούλα στο τζαμί πάει να προσκυνήσει, γιαλελέλι, τοάδες κάνει στο θεό για ν' αλλαξοπιστήσει.

Φίλε Edem , ωχ αμάν, αμάν.

Τουρκοπούλα, ο φερετζές σου κρύβει μέσα τσ' ομορφιές σου, κρύβει μέσα τσ' ομορφιές σου, Τουρκοπούλα, ο φερετζές σου.

Μια Τουρκοπούλα στο τζαμί, "Αλλάχ, Αλλάχ" φωνάζει, γιαλελέλι, Κι όταν θα πει το "μπιρ Αλλάχ" μεσ' στην καρδιά με σφάζει.

Φίλε Edem , ωχ, αμάν, αμάν.

Τα νεότερα χρόνια, το τραγούδι άλλαξε μορφή με τους στίχους του Νίκου Ξυλούρη κι έγινε πια το γνωστό «Μια παντρεμένη αγαπώ...».

** Στη φωτογραφία επάνω ο Στέλιος Φουσταλιέρης, "δημιουργός" της κρητικής εκδοχής του παλιού Φίλε Εντέμ με το μπουλγαρί ανά χείρας. Το παλαιότερο νηκτό τρίχορδο της Κρήτης που μέχρι την δεκαετία του 1920 συνόδευε τη λύρα. Το λαγούτο το διαδέχτηκε και το .. αφάνισε.

ΠΗΓΗ

ΠΗΓΗ

Τα Χωριό Κεράσσα ( Κερνώ ) Του Δήμου Ηρακλείου

 

Τα Κεράσια είναι δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Ηρακλείου στο νομό Ηρακλείου στην Κρήτη. Βρίσκεται στην επαρχία Μαλεβιζίου σε υψόμετρο 340 μ. και σε απόσταση 19 χιλ. απο το Ηράκλειο, και έχει πληθυσμό 366 άτομα (απογρ. 2001). Αποτελείται απο τους οικισμούς Κεράσια (πληθ.243) και Νέο Βενεράτο (πληθ.123). Είναι χτισμένο στις πλαγιές του λόφου "Χαλέπα" στην Ανατολική του πλευρά.

Έχει θέα τον Κερασανό κάμπο, τα Λασιθιώτικά βουνά, την ιστορική Ιερά Μονή Παλιανής και το λόφο "Κάστελλος", που στην κορφή του δεσπόζει το εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμωνα. Απο το κάτω μέρος του χωριού διέρχεται η νέα εθνική οδός Ηρακλείου-Μεσσαράς. Οι κάτοικοι του ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την γεωργία (αμπέλια σουλτανί, οινάμπελα, ελαιόδενδρα, περιβόλια με οπωροφόρα δέντρα) και λιγότερο με την κτηνοτροφία.

Ο οικισμός αυτός καθ' αυτός παρουσιάζει ικανοποιητική επισκεψιμότητα απο ντόπιους και ξένους επισκέπτες.Η κανονική του ονομασία είναι Κεράσσα (απο το ρήμα "κερνώ") που προήλθε από τη συνήθεια των κατοίκων του να κερνούν τους ξένους, ακόμα και με το ζόρι. Υπάρχει και η σχετική μαντινάδα της περιοχής: 

Πήγα στην Αυγενική μια σταφίδα μιά ρακή, πήγα και στο Βενεράτο σούρτα πάνω-σούρτα κάτω, πήγα και εις τα Κεράσσα κι όλη μέρα με κεράσαν.

ΠΗΓΗ - ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

ΦΩΤ - ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ