Παρασκευή 6 Ιανουαρίου 2023

Στις 7 Ιανουαρίου Εορτή Του Αγίου Ιωάννη

 07

Ο τελευταίος και μεγαλύτερος από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Ονομάζεται «Πρόδρομος», γιατί με το κήρυγμα και με το έργο του εσήμανε τον ερχομό του Ιησού Χριστού και «Βαπτιστής», διότι βάπτιζε τους ανθρώπους στον Ιορδάνη ποταμό και εβάπτισε και τον Ιησού Χριστό. 
Το βάπτισμα του Προδρόμου ήταν μία συμβολική πράξη καθαρμού εκείνων, που πήγαιναν σ’ αυτόν να εξομολογηθούν, ήταν όμως και ο τύπος του βαπτίσματος του Ιησού Χριστού, γι’ αυτό και ο Ιωάννης έλεγε: «Εγώ μεν εβάπτισα υμάς εν ύδατι, αυτός βαπτίσει υμάς  εν Πνεύματι Αγίω» (Μάρκου α΄ 8).
07
Ο Ιωάννης (εξελληνισμένος τύπος του εβραϊκού ονόματος Γιοχανάν, που σημαίνει «παρά Θεώ εύρον χάριν») γεννήθηκε με θαυμαστό τρόπο από τον ιερέα Ζαχαρία και τη γηραιά Ελισάβετ. Ήταν συγγενής του Ιησού Χριστού από την πλευρά της μητέρας του και έξι μόλις μήνες μεγαλύτερός του. 

Έζησε ασκητικό βίο στην έρημο και δεν δίστασε να ελέγξει απερίφραστα και κατά πρόσωπο την αδικία και την ηθική υπόσταση των ανθρώπων της εποχής του. Αυτό έγινε αιτία να συλληφθεί και να φυλακισθεί από τον τοπάρχη της Ιουδαίας Ηρώδη Αντύπα, που συζούσε παράνομα με την Ηρωδιάδα, σύζυγο του αδελφού του Ηρώδη Φιλίππου. Η Ηρωδιάδα έπεισε την κόρη της Σαλώμη να ζητήσει την «κεφαλήν του Ιωάννου επί πίνακι» (Μάρκου στ΄25) ως δώρο γενεθλίων και ο Ηρώδης Αντύπας για να την ευχαριστήσει διέταξε τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη.
Ο  Ιωάννης ο Πρόδρομος και Βαπτιστής είναι από τους δημοφιλέστερους αγίους στην Ελλάδα. Θεωρείται προστάτης και φύλακας της κουμπαριάς και των νοσούντων από ελονοσία. Το όνομά του αποτελεί ένα από τα πιο συνηθισμένα βαφτιστικά ονόματα και είναι παράγωγο πολλών επωνύμων. Μεγάλος αριθμός εκκλησιών και ξωκλησιών φέρουν το όνομά του, καθώς και εκατοντάδες οικισμοί. Η μνήμη του τιμάται από τον Χριστιανισμό έξι φορές τον χρόνο

Ο Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου Του Προδρόμου Στα Δελιανά Κισάμου

 Z1


Ο Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (Δελιανά Κισάμου). Κτισμένος πάνω στα θεμέλια παλαιότερου και ίδιων διαστάσεων ναού, ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, στη συνοικία Πρόδρομος του οικισμού Δελιανά, εντυπωσιάζει για τον πλούσιο υστερογοτθικό, γλυπτό διάκοσμο. 

z3

Ο μονόχωρος, καμαροσκέπαστος ναός, που υπέστη μετατροπές ήδη από τον 15ο αι., είχε αρχικά κτιστό τέμπλο και ένα είδος μικρού θρόνου στη κόγχη του ιερού. Το πλούσιο θεματολόγιο του τοιχογραφικού διακόσμου του β’ μισού του 13ου αι., έργο πιθανόν του Μιχαήλ Βενέρη, με την εκτεταμένη παράσταση της Δευτέρας Παρουσίας, καθώς και η πλούσια χρωματική κλίμακα των παραστάσεων, προσδίδουν στο μνημείο ιδιαίτερη σημασία.

z2

Η Μονή Καλλέργη Αφιερωμένη Στον Άγιο Ιωάννη Τον Πρόδρομο

 mko_m-kalergi-02


Η Μονή Καλλέργη χτίστηκε κατά την Ενετοκρατία και είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Χτίστηκε στη θέση παλαιότερης Μονής, ερείπια των κελιών της οποίας σώζονται στην κοντινή εκκλησία του Προφήτη Ηλία. 

mko_m-kalergi-01

mko_m-kalergi-03

Η Μονή εγκαταλείφτηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας για να ανακαινιστεί το 1912. Έξω από τον περίβολο της Μονής βρίσκεται νεότερος δίκλιτος ναός, αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο και τον Άγιο Σπυρίδωνα.


p_m-kalergi-03

mko_m-kalergi-04

mko_m-kalergi-06

mko_m-kalergi-08



Η Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννη Του Προδρόμου Στο Μπαλί

 067


Στο Μπαλί βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Υπάρχει μια πινακίδα προς το μοναστήρι πάνω στην εθνική οδό καθώς πλησιάζετε το Μπαλί από τα δυτικά. Ο δρόμος σας οδηγεί πίσω, ανάμεσα στα βουνά, νότια από την εθνική οδό. Από το μοναστήρι φαίνονται καταπληκτικά οι ακτές που υπάρχουν κοντά στο Μπαλί. Η εκκλησία του μοναστηριού είναι μια δίκλιτη και η παράδοση λέει ότι εδώ υπήρχε μια μικρή Βυζαντινή εκκλησούλα, που αναμορφώθηκε σ' αυτή που βλέπουμε σήμερα. Στη βόρεια είσοδο βρίσκεται μια επιγραφή με τη χρονολογία 1635, ενώ μέσα στην εκκλησία υπάρχουν τοιχογραφίες. 

056

062

Το μοναστήρι έχει σήμερα ανακαινιστεί και το γύρω τοπίο δίνει μια εικόνα αμίμητης ομορφιάς που αποτυπώνεται αμέσως στη μνήμη του επισκέπτη. Μια βρύση στο ψηλότερο σημείο του μοναστηριού, έχει καταπληκτική διακόσμηση. Μια άλλη βρίσκεται στο καλντερίμι πίσω από το μοναστήρι, που οδηγεί από εδώ στο Μελιδόνι. Μπορείτε να φτάσετε από τη πόρτα πίσω από την εκκλησία του μοναστηριού ή απ' έξω πηγαίνοντας αριστερά. Η βρύση βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη από 400 μέτρα.

053

065

068


Η Παράδοση Λέει Ότι Την Ημέρα Των Φώτων Τρώμε Ψάρι

  Η παράδοση λέει πως σήμερα, των Φώτων, τρώμε ψάρι. Κι όσοι γνωρίζουν, φευ, μόνο το απολύτως βασικά (πουλερικά και χοιρινό τα Χριστούγεννα, θαλασσινά και νηστίσιμα τη Σαρακοστή, ψητουδάκι σουβλιστό το Πάσχα) ας το προσθέσουν στην ατζέντα τους. 

Για το ψάρι των Θεοφανίων, λοιπόν, εμείς σκαλίζουμε το αρχείο των συνταγών μας και παρουσιάζουμε πέντε προτάσεις για να το ετοιμάσετε με τρόπο που από «φρούτο» θα γίνει φαγητό περιωπής, που και θα χορτάσει και θα ευχαριστήσει όλους.


__________-5-thumb-large-thumb-large


Ξεκίνημα με τα απλά και βασικά: Η Λεονί Σταφυλά δείχνει τον πιο εύκολο τρόπο να μαγειρέψουμε εντός πόλης και εκτός κάρβουνων μεγάλα ψάρια όπως στήρες, ροφούς ή σφυρίδες. 'Ενα στρώμα με πατάτες, λίγο λάδι, μπόλικο αλάτι, μυρωδικά και ένα ποτήρι κρασί στο ταψί είναι αρκετά για ένα ψητό ψάρι “καταδικασμένο” να πετυχαίνει κάθε - μα κάθε - φορά.

Για να τιμήσει τα ολόφρεσκα πετρομπάρμπουνα που πάντοτε τέτοια εποχή πετυχαίνει στην αιγινήτικη ψαραγορά, ο Δημήτρης Ποταμιάνος δεν ζεσταίνει τηγάνι, όπως συνηθίζει, αλλά προθερμαίνει τον φούρνο και τα τυλίγει σε λαδόχαρτο μαζί με λεμόνι και μυρωδικά. Μέσα σε ένα τέταρτο είναι έτοιμο τα ορεκτικά μπαρμπουνάκια, μυρωδάτα και καψαλισμένα.

sol1-thumb-large-thumb-large

Από το αγαπημένο της στέκι στις Μπενίτσες, τον άφθαστο Νίκο Μπέλλο και το ομώνυμο εστιατόριό του, η Καλή Δοξιάδη κλέβει τη συνταγή για το ονομαστό κερκυραϊκό Μπιάνκο του: σφυρίδα, καπόνι, μπακαλιάρος, ροφός ή στήρα - εν γένει μεγάλα, λιπαρά ψάρια κομμένα σε φέτες - μαγειρεύονται σε κατσαρόλα και λεμονάτο ζωμό μαζί με κάμποσες πατάτες. Απαραιτήτως και δύο και τρεις φέτες ψωμί από δίπλα για βούτες στο ξινούτσικο ζουμάκι.

Μαριναρισμένο για ώρες, ψημένο από το αλάτι και το λάιμ, χωρίς κανένα άλλο μαγείρεμα να μεσολαβεί μέχρι το σερβίρισμα, ιδού το ceviche της Λεονί Σταφυλά με ρίζες νοτιο - κεντροαμερικάνικες: φρέσκο, ολόφρεσκο ψάρι, κομμένο σε φιλέτα ή λωρίδες, βουτηγμένο σε νόστιμη μαρινάδα και κλεισμένο στο ψυγείο για 8 τουλάχιστον ώρες. Δροσερό και μαζί πικάντικο, για εξαιρετικούς ουρανίσκους, σερβίρεται σχεδόν ωμό, με φρεσκοκομμένα λαχανικά.

solomos-thumb-large-thumb-large


Κι επειδή τα μεγάλα ψάρια έχουν μετατραπεί σε έξοδο συχνά δυσβάσταχτο, η Κατερίνα Γκίκα και η Αναστασία Λαμπρία καταφεύγουν σε φιλεταρισμένα κομμάτια σολομού, που σώζουν σπίτια. Γλυκοκαυτερός, με πράσινα κρεμμύδια, κάπου μεταξύ δίαιτας και χαράς ο πρώτος, καθότι σούπερ υγιεινός μα και ούλτρα νόστιμος.

Επιφυλακτική στην αρχή μα υπνωτισμένη από τη γεύση και το άρωμά του λίγο μετά, η Κατερίνα Γκίκα χαίρεται το ξεκοκκαλισμένο, ροδοκόκκινο ψαράκι της, με σάλτσα σόγιας και καστανή ζάχαρη.



5 Ναοί Σε Μια Φωτογραφία Στο Ηράκλειο Του 1950

  Μια σπάνια φωτογραφία απο το ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ που δείχνει 5 Ναούς της πόλης του Ηρακλείου εντός των τειχών την δεκαετία του 1950.

Ειναι χαρακτηριστικό ότι δίπλα στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά υπήρχε το ΚΤΕΛ, καθώς απίσης και το ότι η οδός Αγίου Μηνά δεν είχε ανοιχθεί ακόμα.

%25CE%259B%25CE%2595%25CE%25A5%25CE%259A%25CE%25A9%25CE%259C%25CE%2591%2B%25CE%259A%25CE%25A1%25CE%2597%25CE%25A4%25CE%2597%25CE%25A3
 
Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Μηνά στο κέντρο της φωτογραφίας

Ο μικρός Αγίος Μηνάς δεξιά του Μεγάλου Αγίου Μηνά

Ο Ναός της Αγιας Αικατερίνης των Σιναιτών αριστερά της φωτογραφίας

Ο Ναός του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή αριστερά πάνω αριστερά της φωτογραφίας

Η Παναγία των Σταυροφόρων στο πάνω μέρος της φωτογραφίας

Ήθη Και Έθιμα Των Θεοφανίων Σε Περιοχές Της Ελλάδας

  Μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας σήμερα σε ολόκληρη τη χώρα, ο εορτασμός των Φώτων, με τον οποίο τελειώνει η εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Η πλούσια σε ήθη και έθιμα ελληνική παράδοση γιορτάζει με διαφορετικό τρόπο τα Φώτα σε κάθε γωνιά της χώρας, τα οποία εν πολλοίς αναβιώνονται από τους δήμους. Οπως πιστεύει ο λαός, φεύγουν οι… καλικάντζαροι!

A4

Δ. Βόλβης: Αναβίωση του έθιμου των «Αράπηδων»
Το έθιμο των «Αράπηδων»  αναβιώνει ... στον Προφήτη του Δήμου Βόλβης, μέσα από τον Πολιτιστικό Εξωραϊστικό Σύλλογο «Αγία Παρασκευή-Ζωοδόχος Πηγή» Προφήτη. Το δρώμενο θα αρχίσει στις 12 το μεσημέρι στην κεντρική πλατεία του Προφήτη, με παραδοσιακούς χορούς, από το χορευτικό τμήμα του συλλόγου. 

Μία ώρα αργότερα, θα γίνει η είσοδος των Αράπηδων με τη Νύφη, τον Τσολιά, τον Παππού και την Μπάμπω στο χώρο της γιορτής και το γλέντι θα συνεχιστεί με πολλές εκπλήξεις μέχρι αργά το βράδυ. Παλιότερα μεταμφιέζονταν μόνο άντρες, αλλά σήμερα μετέχουν και γυναίκες.
%25CE%2598%25CE%2595%25CE%259F%25CE%25A6%25CE%2591%25CE%259D%25CE%2595%25CE%2599%25CE%2591%2B%2B%25CE%259A%25CE%25A1%25CE%2597%25CE%25A4%25CE%2597%2B%25CE%25A0%25CE%259F%25CE%259B%25CE%2595%25CE%2599%25CE%25A3%2B%25CE%259A%25CE%2591%25CE%2599%2B%25CE%25A7%25CE%25A9%25CE%25A1%25CE%2599%25CE%2591%2B%25283%2529

Γαλάτιστα Χαλκιδικής: η καμήλα και η απαγωγή
Πρόκειται για ένα έθιμο που αναβιώνει αδιαλείπτως από τα τέλη του 19ου αιώνα, τότε που κάποιος ερωτευμένος, προκειμένου να απαγάγει την αγαπημένη του κάτω από τα μάτια του Τούρκου επιτρόπου, σκαρφίστηκε ένα μοναδικό κόλπο. 

Έστησε ένα γλέντι στο χωριό και παράλληλα έφτιαξε το ομοίωμα μιας καμήλας μέσα στο οποίο κρύφτηκε ο ίδιος και οι απαγωγείς φίλοι του που μπήκαν στο σπίτι, έκλεψαν την κοπέλα και την φυγάδευσαν κάτω από το ομοίωμα της καμήλας. Σήμερα, το έθιμο αναβιώνει με το ομοίωμα της καμήλας να γυρνά στο χωριό και με 6 άνδρες να κρύβονται από κάτω χορεύοντας και τραγουδώντας.

1


Δράμα: Οι αράπηδες και ο Μεγαλέξανδρος
Το έθιμο των αράπηδων μας ταξιδεύει πολλά χρόνια πίσω, τότε που οι νέγροι πολεμιστές του Μεγάλου Αλεξάνδρου, λέγεται πως με τους αλαλαγμούς τους κατάφεραν να φοβερίσουν και να διώξουν τους ελέφαντες των Ινδών αντιπάλων. Σήμερα, οι κάτοικοι της περιοχής ντύνονται με προβιές ζώων, φορούν κουδούνια και χορεύουν στο δρόμο για να διώξουν τα κακά πνεύματα και τους καλικάντζαρους. Το έθιμο αυτό, αναβιώνει και σε αρκετές περιοχές της Καβάλας.
4

Δωδεκάνησα: Οι βουτηχτάδες κρατούν την ανάσα τους
Σε πολλά Δωδεκάνησα, αλλά κυρίως στο Δ. Σύμης και στο Δ. Καλύμνου, οι βουτηχτάδες, όσοι δηλαδή βουτούν να πιάσουν το σταυρό αψηφώντας τις χαμηλές θερμοκρασίες του νερού της θάλασσας, κρατούν την ανάσα τους για να μείνουν όσο το δυνατόν περισσότερο κάτω από το κρύο νερό. Και φυσικά, όσο διαρκεί η παγωμένη βουτιά, οι ψαράδες των νησιών με τις βάρκες τους, σχηματίζουν έναν προστατευτικό κλοιό γύρω από τους βουτηχτάδες που θεωρούνται οι τυχεροί της νέας χρονιάς που μόλις μπήκε.

Δ. Ερμιονίδας: «Γιάλα γιάλα»
Στην Ερμιόνη, σύμφωνα με το έθιμο του «γιάλα γιάλα», την παραμονή των Φώτων οι νέοι, κυρίως αυτοί που θα καταταγούν στο στρατό, στολίζουν τις βάρκες στο λιμάνι με κλαδιά από φοίνικες. Τη νύχτα, φορώντας παραδοσιακές στολές τραγουδούν και περνούν σπίτι- σπίτι δεχόμενοι κεράσματα, φτάνοντας το πρωί στο λιμάνι, όπου ανεβαίνουν στις στολισμένες βάρκες και τις κουνούν με δύναμη συνεχίζοντας το τραγούδι «γιάλα-γιάλα» μέχρι να γίνει ο καθαγιασμός των υδάτων, με την κατάδυση του Σταυρού και την εικόνα της Θεοτόκου στη θάλασσα όπου θα βουτήξουν για να τα πιάσουν.
3

Θεσσαλία: Τα ποτάμια και το ράντισμα
Σε πολλά χωριά της Θεσσαλίας, όπου υπάρχουν ποτάμια, οι κάτοικοι παίρνουν τα εικονίσματα από την εκκλησία και τα μεταφέρουν στο ποτάμι. Εκεί, μέσα στα παγωμένα νερά των ποταμών, ρίχνουν τον σταυρό και με αυτόν ραντίζουν τα εικονίσματα, τα οποία στη συνέχεια επιστρέφουν στην εκκλησία ,ενώ συνηθίζουν να ραντίζουν με το ευλογημένο νερό και τα χωράφια για να έχουν καλή σοδιά. Σε αρκετά χωριά της Θεσσαλίας, βουτούν ολόκληρη την εικόνα μέσα στο ποτάμι.
Δ. Καστοριάς: Αναβίωση των «Ραγκουτσίων»
Ανήμερα των Φώτων στην Καστοριά αναβιώνουν τα «Ραγκουτσάρια». Οι κάτοικοι φορούν τρομακτικές μάσκες για να ξορκίσουν το κακό από την περιοχή και ζητούν αμοιβή από τους περαστικούς για το καλό που κάνουν στην πόλη.

Δ. Λευκάδας: Τα Ιερά Πορτοκάλια
Οι πιστοί συγκεντρώνονται πλάι στη θάλασσα και ο ιερέας ρίχνει το σταυρό στο νερό, όπως συμβαίνει σε πολλές περιοχές της χώρας. Όμως, στη Λευκάδα, μαζί με το σταυρό, ρίχνουν στη θάλασσα και ένα μάτσο πορτοκάλια δεμένα μεταξύ τους με σκοινί. Στη συνέχεια, τα ευλογημένα αυτά πορτοκάλια κρεμιούνται πλάι στα εικονίσματα των εκκλησιών.
2

Χαλκιδική: Ο «βασιλιάς» και οι «φωταράδες»
Σε πολλά χωριά της Χαλκιδικής αναβιώνει ακόμη και σήμερα το έθιμο των «φωταράδων». Ο «βασιλιάς», που είναι φορτωμένος με κουδούνια, ανοίγει τον χορό και τον ακολουθούν οι «φωταράδες», οι πιστοί του υπήκοοι με ξύλινα σπαθιά, που προσπαθούν να αποτρέψουν οποιονδήποτε προσπαθεί να κλέψει ένα λουκάνικο που στήνεται στην πλατεία του χωριού.