Ζώμινθος ο μινωικός οικισμός στον Ψηλορείτη

Η Ζώμινθος είναι σημαντικός αρχαιολογικός χώρος, ένας ακμαίος μινωικός οικισμός (1900-1400 π.Χ.) που βρίσκεται στον ορεινό όγκο του Ψηλορείτη στην Κρήτη.

Η Ζώμινθος ανασκάπτεται τα τελευταία 5 χρόνια από τον αρχαιολόγο Γιάννη Σακελλαράκη, και σύμφωνα με τον ίδιο, η ανασκαφή προβλέπεται να διαρκέσει πολλά χρόνια ακόμα και να φέρει στο φως σπουδαία ευρήματα που θα εμπλουτίσουν σημαντικά τη γνώση μας για τον μινωικό κόσμο.

Πού βρίσκεται η Ζώμινθος

Η Ζώμινθος βρίσκεται στην οροσειρά της Ίδης, στο όρος Ψηλορείτη στο κέντρο της Κρήτης. Δεσπόζει στο ομώνυμο οροπέδιο της Ζωμίνθου σε υψόμετρο 1187μ., 7.5 χλμ. δυτικά από τα Ανώγεια στο δρόμο προς το οροπέδιο της Νίδας.

Στα μινωικά χρόνια από τη Ζώμινθο περνούσε ο ιερός δρόμος που ξεκινούσε από το ανάκτορο της Κνωσού και κατέληγε στο ιερό σπήλαιο Ιδαίο Αντρο.

Ο Γιάννης Σακελλαράκης ανακαλύπτει τη Ζώμινθο

Η Ζώμινθος είναι μία σπουδαία ανακάλυψη του κ. Γιάννη Σακελλαράκη, που οδηγήθηκε εκεί, ακολουθώντας το αλάθητο ένστικτο ενός έμπειρου αρχαιολόγου με πλούσιο ανασκαφικό έργο στο ιστορικό του, όταν άκουσε από έναν ντόπιο το τοπωνύμιο Ζώμινθος.

Το καλοκαίρι του 1982 ο καθηγητής Αρχαιολογίας Γιάννης Σακελλαράκης με τη σύντροφο του στις ανασκαφές και στη ζωή Έφη Σαπουνά Σακελλαράκη ξεκίνησαν μια συστηματική ανασκαφή στο Ιδαίο Αντρο, το ιερό σπήλαιο του Ψηλορείτη, λίγα χιλιόμετρα απόσταση από τη Ζώμινθο.

Εκεί για πρώτη φορά άκουσε το όνομα Ζώμινθος από ένα βοσκό που του εξηγούσε πού έβοσκε τα ζώα του. Η κατάληξη –ινθος δηλώνει ότι το όνομα Ζώμινθος είναι προελληνικό κάτι που δεν άφησε αδιάφορο τον ανήσυχο αρχαιολόγο, που κατάλαβε αμέσως ότι είχε κάνει μία σημαντική ανακάλυψη.

Το ίδιο καλοκαίρι (31 Αυγούστου 1982) επισκέφτηκε την περιοχή, όπου με το έμπειρο μάτι του μπόρεσε να διαγνώσει ότι όντως η Ζώμινθος είναι ένας χώρος που δεν αγγίχτηκε αποτον άνθρωπο τα τελευταία 1500 χρόνια και κρύβει σπουδαίες πληροφορίες για το απώτερο μινωικό παρελθόν.

Οι πρώτες ανασκαφές στη Ζώμινθο αν και μικρής κλίμακας έγιναν από το 1983 μέχρι το 1990 από τον Γιάννη και την Εφη Σακελλαράκη.

Το 2004 η ανασκαφή ξεκίνησε ξανά και συνεχίζεται αδιάκοπα μέχρι σήμερα. Η ανασκαφή έχει ενταχθεί σε 5ετές πρόγραμμα επιστημονικής έρευνας υπό την αιγίδα της Αρχαιολογικής Εταιρίας και του Ινστιτούτου κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Χαιδελβέργης, πάντα με την ενεργή βοήθεια του Δήμου Ανωγείων.

Επικεφαλής της ανασκαφής είναι ο Γιάννης Σακελλαράκης και συνεργάτες του ο καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Χαιδελβέργης Διαμαντής Παναγιωτόπουλος και η επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων Έφη Σαπουνά Σακελλαράκη.

Ο επικεφαλής των ανασκαφών έχει μελετήσει ένα σχέδιο εκπόνησης εργασιών με τις πιο επιστημονικές και σύγχρονες μεθόδους, ώστε η ανασκαφή να γίνει σωστά ακόμα κι αν χρειαστούν πολλά χρόνια για να ολοκληρωθεί.

Στο επιτελείο της ανασκαφής στη Ζώμινθο εργάζονται επιστήμονες από διαφορετικές χώρες (Ελλάδα, Γερμανία, Ουγγαρία, Βρετανία) που εξειδικεύονται σε διάφορους τομείς. Αρχαιολόγοι, τοπογράφοι, παλαιογεωγράφοι, αρχαιοζωολόγοι και αρχαιοβοτανολόγοι συνεργάζονται με σκοπό να μελετηθεί η Ζώμινθος όχι μόνο αρχαιολογικά αλλά και σε ό,τι αφορά το περιβάλλον (φυτά και ζώα), όπως επίσης και τη γεωλογική εξέλιξη της περιοχής. Το αποτέλεσμα αυτής της έρευνας θα δώσει πλήρη εικόνα της μινωικής φύσης στη Ζώμινθο.

Ευρήματα από την ανασκαφή στη Ζώμινθο

Στη Ζώμινθο υπάρχει ένα νεοανακτορικό (περίπου 1600 π.Χ.) κτιριακό συγκρότημα με έντονα στοιχεία ανακτορικής αρχιτεκτονικής και μέγεθος τεράστιο για την εποχή του.

Πρόκειται προφανώς για το διοικητικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής, που καταστράφηκε μαζί με τον γύρω οικισμό περίπου στα 1.400 π.Χ. από μεγάλο σεισμό και δεν ξανακατοικήθηκε από τότε.

Το κεντρικό κτίριο, με ανακτορικό προσανατολισμό Βορρά- Νότο, καλύπτει μία έκταση περίπου 1600 τμ. και δεσπόζει στη δυτική πλαγιά του λόφου ελέγχοντας ολόκληρο το οροπέδιο.

Διαθέτει επιβλητικές οδοντοτές προσόψεις χτισμένες από μεγάλα κομμάτια επεξεργασμένης ντόπιας πέτρας και οι τοίχοι του που σώζονται σε ύψος μέχρι και 3μ. ήταν επιχρισμένοι με πηλό για μόνωση και ήταν διακοσμημένοι με τοιχογραφίες.

Αυτό το κτίριο με τα πολλά δωμάτια είχε τουλάχιστον 2 με 3 ορόφους που με τον σεισμό (περίπου 1400π.Χ.) ισοπεδώθηκαν και σήμερα βλέπουμε μόνο το ισόγειο.

Στα βορειοδυτικό τμήμα του κεντρικού κτιρίου βρέθηκε εργαστήρι με κλίβανο και περισσότερα από 150 πήλινα αντικείμενα καθημερινής χρήσης.

Στην Ζώμινθο βρέθηκαν επίσης πολλά σημαντικά αντικείμενα χρηστικά και τελετουργικά από πολύτιμα και σπάνια υλικά, όπως η ορεία κρύσταλλος που οι Μινωίτες πίστευαν ότι είχε μαγικές ιδιότητες.

Η προσεγμένη ισχυρή κατασκευή των κτιρίων στη Ζώμινθο, όπως επίσης και τα σπουδαία ευρήματα από την ανασκαφή (ίχνη από τοιχογραφίες, λεπτεπίλεπτα ζωγραφισμένα αγγεία από πολύτιμα υλικά, κοσμήματα και πλήθος άλλων ευρημάτων) υποδηλώνουν μία μινωική πολιτεία, δηλαδή ένα βιοτεχνικό, θρησκευτικό και διοικητικό κέντρο με υψηλή αισθητική, χτισμένη σε στρατηγικό σημείο για τον έλεγχο της περιοχής, ιδιαίτερα οργανωμένη και απόλυτα προσαρμοσμένη στις αντίξοες συνθήκες των Κρητικών βουνών.

Να σημειωθεί ότι το μεγάλο υψόμετρο (1100 μέτρα περίπου) με τα χιόνια και το κρύο το χειμώνα δεν αποτέλεσε τροχοπέδη για την μόνιμη κατοίκηση, άρα μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι Μινωίτες στη Ζώμινθο είχαν την τεχνολογία για να 

επιβιώσουν στις συνθήκες πολύ πιο αντίξοες από αυτές στα παράλια της Κρήτης.

Η ιδιαιτερότητα της Ζωμίνθου έχει να κάνει με το ότι πρόκειται για μινωική πόλη στα βουνά, γεγονός αναπάντεχο καθώς είναι ο μοναδικός μέχρι στιγμής ανασκαμμένος ορεινός μινωικός οικισμός και μάλιστα τόσο ακμαίος.

Αραγε γιατί να δημιουργηθεί μια μεγάλη πόλη πάνω στα Κρητικά βουνά;

Η Ζώμινθος βρίσκεται πάνω στο δρόμο προς το ιδιαίτερα σημαντικό ιερό σπήλαιο Ιδαίο Αντρο και απέχει ελάχιστα χιλιόμετρα από αυτό, άρα η πόλη αφενός εξυπηρετούσε σαν ταξιδιωτικός σταθμός αλλά και σαν θρησκευτικό κέντρο.

Η Ζώμινθος βρίσκεται σε θέση ικανή να ελέγχει τους κύριους δρόμους διακίνησης αγαθών από και προς την ευρύτερη περιοχή, άρα είχε το ρόλο ενός οικονομικού κέντρου στον πλούσιο Ψηλορείτη.

Στη Ζώμινθο γίνονταν η συλλογή των προϊόντων από τις πλαγιές του Ψηλορείτη (γεωργικά, κτηνοτροφικά προϊόντα και ξυλεία), που στη συνέχεια επεξεργάζονταν πριν καταλήξουν σε άλλα μινωικά κέντρα ή στα αμπάρια μινωικών πλοίων για εξαγωγή.

Ένα εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι κατά πόσο η Ζώμινθος, λειτουργούσε αυτόνομα ή κάτω από την κεντρική εξουσία ενός από τα μεγάλα ανάκτορα, όπως το ανάκτορο της Κνωσού (πολιτικό-οικονομικό έλεγχο). Στο ερώτημα αυτό δεν γνωρίζουμε την απάντηση ακόμα.

Παρόν και μέλλον για τη Ζώμινθο

Ο αρχαιολόγος Γιάννης Σακελλαράκης δηλώνει ότι η Ζώμινθος είναι η ανασκαφή της ζωής του, γεγονός που μας προκαλεί έκπληξη αφού έχει να περηφανεύεται για μερικές από τις σπουδαιότερες προϊστορικές ανασκαφές στην Κρήτη (Αρχάνες, Ιδαίο Αντρο).

Όπως λέει ο ίδιος ο Γιάννης Σακελλαράκης: «Η Ζώμινθος είχε την τύχη μετά την καταστροφή της να μείνει όπως έπεσε, χωρίς να χρησιμοποιηθεί ξανά το δομικό της υλικό ή να κατοικηθεί η περιοχή ξανά, ενώ δεν έπεσε θύμα σύλησης (λαθρανασκαφών). Συνεπώς η ανασκαφή θα φέρει όλο της τον πλούτο στην επιφάνεια. Από την άλλη η Ζώμυνθος βρίσκεται μακριά από κατοικημένη περιοχή σε ένα απολύτως φυσικό περιβάλλον που διατηρείται από την αρχαιότητα χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Δίνει την ευκαιρία λοιπόν να αναπλαστεί κατά το μέγιστο δυνατό η εικόνα της μινωικής εποχής».

Οσο για το μέλλον, ο αρχαιολόγος Γιάννης Σακελλαράκης και οι συνεργάτες του έχουν ένα όνειρο: να δημιουργηθεί αρχαιολογικός δρυμός στον Ψηλορείτη γύρω από τη Ζώμινθο. Δηλαδή τα αρχαία να παραμείνουν στη φυσική τους κατάσταση σε ένα περιβάλλον που δεν έχει υποστεί ανθρώπινη παρέμβαση από την αρχαιότητα, ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να νιώσει τη «μινωική γαλήνη».

ΠΗΓΗ: http://www.explorecrete.com/

 

Ο διωγμός της φύσης από την αρχιτεκτονική των πόλεων...

 

Ο διωγμός της φύσης από την αρχιτεκτονική των πόλεων, συνοδεύει τον διωγμό του ιερού από τις ανθρώπινες συνειδήσεις.

Το τσιμέντο και ο θόρυβος διώκουν την παρουσία του Αγίου Πνεύματος.

Τα υλικά όντα δεν είναι απλώς αντικείμενα. Η ύλη είναι ζωντανή και πνευματοφόρος. 

Ο Θεός είπε και εγένετο.

Ο κόσμος,

είναι απόρροια του δικού Του Λόγου.

Απαύγασμα της Θείας παντοδυναμίας Του.

Έκφραση της αγάπης Του.

Εξωτερίκευση της εσωτερικότητάς του.

Στερεοποίηση της φωνής Του.

Ο κόσμος,προέρχεται από τον Θεό.

Εικονίζει τον Θεό.Αποκαλύπτει το Πνεύμα του Θεού.

Ο κόσμος ευωδιάζει, χορεύει,πάλλεται,δοξολογεί,

ευχαριστεί και κηρύσσει την Παρουσία Του.

Απαιτείται πολύχρονη νοησιαρχική σχολική εκπαίδευση για να λησμονηθεί αυτή η άμεση αλήθεια. Για να επικρατήσει η λήθη πάνω στην αλήθεια. Για να στεγνώσουν τα όντα από την ευωδία της Χάριτος.

Οι Αλκυονίδες μέρες η αρχαία ελληνική ονομασία από τον Αριστοτέλη.

Ως Αλκυονίδες μέρες λέγονται από τους Έλληνες συνηθέστερα ημέρες του Ιανουαρίου κατά τις οποίες επικρατεί ωραίος καιρός με ηλιοφάνεια. Η ονομασία αυτή είναι αρχαία ελληνική και προέρχεται από τον Αριστοτέλη.

Οι ημέρες αυτές έλαβαν το όνομά τους ("αλκυόνιαι") από το μύθο της ελληνικής μυθολογίας τον σχετικό με το θαλάσσιο πτηνό Αλκυόνη, που αποτελεί την αλληγορική σημασία του ομώνυμου αστέρα Αλκυόνη των Πλειάδων που φέρεται με το όνομα του πτηνού. 

Ο αστέρας Αλκυόνη κατά την εποχή αυτή μεσουρανεί κατά τις εσπερινές ώρες και επομένως κατά τις ανέφελες νύκτες του Ιανουαρίου είναι ορατός στο σύμπλεγμα των Πλειάδων, ως κορωνίδα της Πούλιας, κατα τη δημώδη έκφραση, που σημαίνεται ως προς το ζενίθ, στην ψηλότερη περιοχή του ουράνιου θόλου. 

Εξ αυτού του απλού φυσικού γεγονότος όλες οι συνεχόμενες ημέρες που είναι ορατός ο αστέρας Αλκυών ήταν πολύ φυσικό να ονομασθούν Αλκυονίδες.

Από καθαρά μετεωρολογική άποψη οι αλκυονίδες ημέρες ως ημέρες καλοκαιρίας εξηγούνται από το γεγονός ότι στο γεωγραφικό πλάτος που βρίσκεται η Ελλάδα μέχρι το γεωγραφικό πλάτος κυρίως της βορειοανατολικής Ευρώπης, κατά την περίοδο του χειμώνα παρατηρείται η αυτή βαρομετρική πίεση (εξίσωση πίεσης) με συνέπεια αφενός να μη δημιουργούνται άνεμοι και αφετέρου ο καιρός να είναι μεν ψυχρός αλλά και ηλιόλουστος, λόγω της αντικυκλωνικής κατάστασης.

Αυτό όμως δεν σημαίνει πως κάθε χρόνο υπάρχουν Aλκυονίδες ημέρες. Υπάρχουν και έτη που έλλειψαν τελείως όπως το 1947, αλλά και οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης και διάρκεια αυτών δεν είναι σταθερές. 

Συνηθέστερα όμως καλύπτουν σχεδόν το δεύτερο ήμισυ του Ιανουαρίου. Παρόλα αυτά, άλλοι επιμένουν να αποδίδουν τη διάρκειά τους σε διαστήμα 14 αίθριων ημέρων, από τις 15 Δεκεμβρίου έως 15 Φεβρουαρίου στην Ελλάδα, στην καρδιά του χειμώνα.

Οι σχετικοί μύθοι είναι πολλοί και σε όλες τις εκδοχές τους μιλούν για τους θεούς, που προσέφεραν τις μέρες αυτές στο πουλί Αλκυόνη, στο οποίο μεταμόρφωσε ο Δίας την Αλκυόνη, κόρη του θεού των ανέμων Aιόλου, μετά το θάνατό της, ώστε να μπορεί να γεννά τα αυγά του στα βράχια των αλκυονίδων νήσων χειμώνα κι όχι άνοιξη.

Απλά μαθήματα οικολογίας - του Νίκου Ψιλάκη

 Όσο κι αν άργησε να βρέξει, η γη ακολούθησε κατά γράμμα την αιώνια συμφωνία με το «πνεύμα της βλάστησης». 

Και «είναι παρόντα όλα τα θαύματα: ο κύκλος που ανοίγει και κλείνει σε αυστηρές ετήσιες διαδρομές, ο χρόνος που αφηγείται κάθε χρόνο την ίδια τρυφερή ιστορία. Δαίμων ενιαυτός· έτσι τον λέγανε στη γλώσσα των λογίων, ακατάλυτος και αιώνιος.

Μια βόλτα στο Οροπέδιο δεν μπορεί παρά να ισοδυναμεί με αναβάπτισμα. Τα βουνά απειλητικά. Και τα σύννεφα, που ώρες – ώρες παραμερίζουν για να ανοίξουν διάπλατα παραθύρια στο φως. 

Ο κάμπος γαλήνιος, τα χρώματα φωτισμένα από το πλάι, καθώς ο κύκλος του ήλιου φαίνεται λειψός αυτή την εποχή. Είναι αυτή η παράξενη έλξη που ασκούν οι κάθε λογής αντιθέσεις. Το φυσικό περιβάλλον, αποκάλυψη· οι άνθρωποι αφημένοι στη συνήθεια μιας απλής ζωής που επιβάλλει τη βόλτα όταν προβάλλει ο ήλιος μέσα στο χειμώνα.

Δεν ξέρω γιατί με συγκινούν αυτές οι εικόνες. Ίσως επειδή τις βλέπομε όλο και πιο αραιά, ίσως επειδή φαντάζουν γραφικές, ίσως επειδή ο κόσμος όλος αποτελείται από τα σπασμένα κομμάτια της μνήμης, ατομικής και συλλογικής. Μια γιαγιά που ξαποστάζει πάνω σε ένα δεμάτι με χόρτα. Πιο κάτω μια άλλη βγήκε για την πρωινή βόλτα της με την καλύτερη συντροφιά που διαθέτει.

Ότι κι αν πουν τα βιβλία, θα είναι πάντα φτωχό. Όση «οικολογία» κι αν επιστρατεύσουν οι αστοί, δεν θα καταφέρουν ποτέ να κατανοήσουν την ενότητα του κόσμου και την εξάρτηση του ανθρώπου από το φυσικό περιβάλλον.

Το ξέρει καλύτερα η γριούλα από το Οροπέδιο.

(Υ.Γ. Κάθε φωτογραφία αφηγείται την ιστορία της. Καλημέρισα την γιαγιά μετά το κλικ. Είναι αλήθεια πως ένιωσα την ίδια έκπληξη με εκείνη όταν άκουσα αυτό το αμίμητο: «τσι κοπελιές να φωτογραφίζεις»).

Δημοσιεύτηκε στο ΥΠΕΡ (Δεκέμβριος 2006).

www.karmanor.gr

Ανησυχητικές διαπιστώσεις στην Ημερίδα ENCLAVE του «Συνδέσμου Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Ν. Ηρακλείου»

«Στα εκατό ανήλικα παιδιά-θύματα κακοποίησης στη χώρας μας, θα προχωρήσουν σε αποκάλυψη τα επτά, κι από αυτά ίσως τα καταφέρουν μόλις τα δύο, καθώς ο μηχανισμός που ενεργοποιείται μετά την καταγγελία της κακοποίησης είναι συνθλιπτικός, σηματοδοτώντας έναν Γολγοθά που για τα παιδιά σημαίνει έναν δευτερογενή επανατραυματισμό».

Η παραπάνω ιδιαίτερα ανησυχητική διαπίστωση προέκυψε στη διάρκεια της πολύ σημαντικής ημερίδας που πραγματοποίησε στο Ηράκλειο ο «Σύνδεσμος Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Ν. Ηρακλείου» ο οποίος είναι επικεφαλής εταίρος του ευρωπαϊκού προγράμματος ENCLAVE (με συμμετοχή του Πανεπιστημίου Κρήτης και αντίστοιχων Φορέων από Ιταλία, Ισπανία, Εσθονία, Βέλγιο) το οποίο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της ανάγκης προστασίας των ανήλικων θυμάτων κακοποίησης και της αποφυγής δευτερογενούς θυματοποίησης τους μετά την καταγγελία, όπως κατέδειξε έρευνα σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες που διαπίστωσε τα κενά στην εφαρμογή της σχετικής ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας.

«Είναι ιερό καθήκον να κάνουμε τα πάντα για να προστατεύσουμε τα παιδιά, ειδικά στην Κρήτη, έναν τόπο με σημαντικές ιδιαιτερότητες, όπου πολλοί βλέπουν αλλά λίγοι μιλούν ή ζουν με αρρωστημένα στερεότυπα. Γιατί δεν έμαθαν ποτέ ότι η βία κάνει κύκλους. 

 

Το παιδί θέλει αγάπη και ενδιαφέρον, η αδιαφορία δεν συγχωρείται» υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, η πρόεδρος του «Συνδέσμου μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Ν. Ηρακλείου» κα. Μαίρη Παχιαδάκη.

Από την πλευρά της, η καθηγήτρια Εγκληματολογικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Όλγα Θεμελή επισήμανε ότι αν τα παιδιά-θύματα ήξεραν τι θα ακολουθήσει μετά την αποκάλυψη, δεν θα μας μιλούσαν ποτέ, μην αντέχοντας να επιβιώσουν σε ένα σύστημα με δαιδαλώδεις διαδικασίες, δεκάδες ανθρώπους χωρίς ειδική εκπαίδευση και διαρροή τον καταθέσεων στα ΜΜΕ. 

 

«Οι διεθνείς πρακτικές θέλουν τη χρήση ενός δομημένου Πρωτόκολλου σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, τα Σπίτια του Παιδιού, από ειδικά εκπαιδευμένους επαγγελματίες. Στην Ελλάδα έχουν προβλεφτεί πέντε, μεταξύ αυτών και στο Ηράκλειο αλλά υπολειτουργεί μόνο αυτό στην Αθήνα. Μολονότι νομοθετούμε, δεν εφαρμόζουμε με αποτέλεσμα στον έλεγχο που παίρνουμε ανά πενταετία από την Επιτροπή για τα Δικαιώματα του παιδιού του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να βαθμολογούμαστε κάτω από τη βάση» συμπλήρωσε.

Για το Πρόγραμμα ENCLAVE, τις Οδηγίες για Οργανισμούς Υποστήριξης Θυμάτων, τις ανάγκες και την εκπαίδευση των επαγγελματιών καθώς και την ανάγκη για συνεργασία και τις προτάσεις Στρατηγικής, ανέλυσαν ο Συντονιστής Έργων του Συνδέσμου Νικόλας Μ. Σπετσίδης και η ψυχολόγος του Φορέα κα. Σοφία Θανασούλα.