Επίσκεψη Στο Χωριό Γάλιπε Του Δήμου Χερσονήσου

 

 H Γάλιπε είναι οικισμός του Δήμου Χερσονήσου, στην επαρχία Πεδιάδος, στο Νομό Ηρακλείου της Κρήτης. Βρίσκεται σε υψόμετρο 280 μ. από τη θάλασσα και απέχει από το Ηράκλειο 21 χιλιόμετρα. Η οικονομία του χωριού βασίζεται κυρίως στη γεωργία.

 Οι βασικές καλλιέργειες είναι η αμπελοκαλλιέργεια (κυρίως για παραγωγή σταφίδας και λιγότερο για κρασί) και η ελαιοκομία για την παραγωγή ελαιολάδου. 

Αριθμεί 150 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2001.

Η αρχαιότερη μνεία του οικισμού αναφέρεται στη συνθήκη Βενετίας - Αλεξίου Καλλέργη του 1299 (Galippe), ως φέουδο του Jano Michael. 

Ο οικισμός όμως πρέπει να είναι πολύ προγενέστερος, όπως μαρτυρεί το αραβικής προέλευσης όνομά του, πράγμα το οποίο τον ανάγει πριν την β΄ βυζαντινή περίοδο. Επίσης αναφέρεται σε έγγραφο του Δουκικού Αρχείου του Χάντακα το 1368 (Galipe) ως φέουδο του Petro Zampani, που το αφήνει στο βουβό γιο του Marinello.

 

Αναφέρεται στην επαρχία Πεδιάδας το 1577 από το Fr. Barozzi (Galipe), από τον Kαστροφύλακα (Galipe) το 1583, με 295 κατοίκους. Επίσης αναφέρεται από τον Basilicata ως Galipe, το 1630 και στην τουρκική απογραφή του 1671 με 55 χαράτσα, στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 (ως Ghálipi) με 15 χριστιανικές και 10 μουσουλμανικές οικογένειες. 

Στην απογραφή του 1881 αναφέρεται στο Δήμο Επισκοπής, με 123 χριστιανικές 128 μουσουλμανικές οικογένειες. Το 1900 είναι στον ίδιο Δήμο, ενώ το 1928 είναι έδρα ομώνυμου αγροτικού Δήμου με 193 κατοίκους. Το 1928 αναφέρεται στην κοινότητα Γαλίφας με 224 κατοίκους. Το 1940 αναφέρεται στην κοινότητα Καινούργιου Χωριού με 238 κατοίκους. 

Θα παραμείνει στην κοινότητα Καινούργιου Χωριού έως την εφαρμογή του "Σχεδίου Καποδίστριας" (Νόμος 2539/1997) όπου και αποτέλεσε οικισμό του Δήμου Χερσονήσου Πεδιάδος. Στην απογραφή του 2001 αναφέρεται με 150 κατοίκους.

 

Από τη Γάλιπε αντλεί την καταγωγή του ο διάσημος και διακεκριμένος Έλληνας μουσικοσυνθέτης Χρήστος Λεοντής. Στις 25 Ιουλίου του 2010 , σε μία εκδήλωση διοργανωμένη από τον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού, παρουσία αρχών και φορέων της περιοχής καθώς και της τοπικής αυτοδιοίκησης, η Γάλιπε τίμησε το μεγάλο Έλληνα μουσικοσυνθέτη

 

 

Ανηφορίζουμε Για Τυροπιτάκια Και Τσικουδιά Στην Δόξα Του Δήμου Μαλεβιζίου

  Στην παλιά εθνική οδό Ηρακλείου Ρεθύμνης λίγο μετά το παραδοσιακό χωριό Αρόλιθος συναντάμε την διασταύρωση που οδηγεί αριστερά για το χωριό Τύλισσος και δεξιά για Μάραθος και Δαμάστα.

Λίγο μετά το βουλισμένο αλώνι 7,5 χιλιόμετρα μετά τη διασταύρωση  σε υψόμετρο 490 μέτρων πάνω στον δρόμο υπάρχει ένα μικρό ταβερνάκι, χάνι μιας άλλης εποχής που διατηρείται ακόμα στις μέρες μας 

Ακριβώς από κάτω βρίσκεται η είσοδος ενός σπηλαίου το οποίο έχει συνολικό μήκος 50 μέτρων. Έχει εντυπωσιακό διάκοσμο από σταλακτίτες και σταλαγμίτες και αίθουσες που επικοινωνούν με γαλαρίες, σχετικά εύκολα προσπελάσιμες και από έναν αρχάριο. Από την ταβέρνα που βρίσκεται πάνω από το σπήλαιο μπορείτε να προμηθευτείτε φακούς, απαραίτητο εφόδιο για την περιήγηση.

Το μικρό και απλό ταβερνάκι διατηρεί την γνησιότητα του εδώ και χρόνια, φιλοξενώντας παρέες που θέλουν να πιούν τον καφέ τους, να φάνε το φαγητό τους ή να πιούν μια τσικουδιά με χορτοπιτάκια.

Η θέα απο την δόξα είναι απεριόριστη πρό την πόλη του Ηρακλείου και τον κόλπο των ελληνοπεραμάτων.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ

Η Ιστορική Κρητική Ταβέρνα “Το Γερακάρι”

  Δεκαετία το 50 στην περιοχή Άσπρα Χώματα στο Περιστέρι. Δύο νέοι, Αμαριώτες στην καταγωγή, ο Στέλιος Δασκαλάκης από το Γερακάρι και η Αθηνά Καλοειδά από την Παντάνασσα, παντρεύονται. 

Η προίκα της Αθηνάς ένα οικόπεδο, που αγοράστηκε, αφού πουλήθηκαν χωράφια στην Παντάνασσα. Πάνω σ΄αυτό το οικόπεδο, που τότε βρισκόταν στην “άκρη του Θεού”, άρχισε να λειτουργεί αργότερα μια κρητική ταβέρνα. Τ΄όνομά της: Το Γερακάρι.

“Αυτή η ταβέρνα κρύβει μια μεγάλη ιστορία”, είπε πριν μερικά χρόνια στην εφημερίδα “Κρητικά Επίκαιρα” ο γιος του Στέλιου και της Αθηνάς, ο Γιώργος Δασκαλάκης. “Από αυτή την ταβέρνα έχουν περάσει πολλοί σπουδαίοι λυράρηδες, όπως ο Μουντάκης, ο Σκορδαλός, ο Ξυλούρης, ο Σηφογιωργάκης, ο Περιστέρης, ο Σήφης Παναγιωτάκης, Νίκος Βενιανάκης και τόσοι άλλοι. Εδώ έχουν γίνει γλέντια και γλέντια, ατέλειωτα ξενύχτια. Και να σκεφτείς, ότι τα πρώτα χρόνια γύρω της ήταν μόνο χωράφια, δεν έφτανε αυτοκίνητο, από ένα σημείο και μετά ο κόσμος ερχότανε με τα πόδια”.

Πώς ξεκίνησε, λοιπόν, αυτή η ιστορική κρητική ταβέρνα;

“Ο πατέρας μου γνώρισε τη μάνα μου το 1954. Το 1955 παντρεύτηκαν. Η μοναδική τους περιουσία αυτό το οικόπεδο, όπου έχτισαν κατ΄αρχήν ένα δωμάτιο, σκεπασμένο με νάυλον και γύρω γύρω μια αυλή. Μια κατσίκα, με κότες, κουνέλια και μ΄ένα γάιδαρο. 

Ο πατέρας μου έκανε τον κινητό μανάβη στην περιοχή. Φόρτωνε τον γάιδαρο με λαχανικά και φρούτα και γύριζε στις γειτονικές περιοχές. Όμως στο μεταξύ ήρθαν και τα παιδιά. Ένα, δύο, τρία, τέσσερα. Τα λεφτά του πατέρα δεν έφταναν, παρότι βοηθούσε κι ο παππούς, που έμενε μαζί μας και γύριζε και μάζευε και πουλούσε μπακίρια”.

Η Φωτεινή, κόρη του Στέλιου και αδελφή του Γιώργου, συνεχίζει:

“Η μητέρα μου η Αθηνά Καλοειδά, είχε ένα αδελφό, το Μύρο, που σ΄ένα διπλανό δρόμο διατηρούσε σ΄ένα υπόγειο ένα καφενεδάκι. Κι επειδή ο μπαμπάς κι η μαμά είχαν τέσσερα παιδιά, υπήρχαν δυσκολίες, δεν τάβγαζαν πέρα, πρότεινε ο θείος ο Μύρος στο πατέρα μου το εξής: Δίπλα τους υπήρχε ένα εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου κι εκείνες τις μέρες είχε πανηγύρι. 

Λέει, λοιπόν, στον πατέρα μου: “Τώρα που είναι πανηγύρι θα σου πάρω  μια ψησταριά, θα φτιάξομε και 100 σουβλάκια με κρέας χοιρινό, θα σου φέρω και καφάσια με μπύρες κι αναψυχτικά, να ξεκινήσεις να βγάλεις κανένα φράγκο, να ταΐσεις τα παιδιά σου”. 

Κι άρχισε, λοιπόν, ο πατέρας μου, τότε έξω στην αυλή , αφού υπήρχε μόνο ένα δωμάτιο, όπου μέναμε οκτώ άτομα. Την παραμονή του Αγίου Γεωργίου τα πούλησε όλα τα σουβλάκια ο πατέρας μου.  Την επομένη, την ημέρα του Αγίου Γεωργίου, πήγε κι αγόρασε κι άλλα σουβλάκια, φύγανε κι αυτά κι αμέσως του καρφώθηκε η ιδέα, ότι πρέπει να κάνει ταβέρνα. Ήξερε από ταβέρνες, γιατί έκανε κάπου κάπου και τον σερβιτόρο”.

Γιώργος Δασκαλάκης: “Κλείνει το μισό οικόπεδο, παίρνει κι ένα ξύλινο ψυγείο, εκείνο του πάγου με τις παγοκολώνες και βγάζει και δύο-τρία τραπέζια πάνω στο χώμα κι άρχισε με την ψησταριά. Σουβλάκια, μπριτζόλες, κρασιά, μπύρες, γκαζόζες…Ήταν κάτι που του άρεσε πολύ, τόκανε με μεράκι. 

Πολύ γρήγορα η ψησταριά απόκτησε μεγάλη φήμη στην περιοχή. Ο πατέρας μου ήτανε μάγειρας στον στρατό κι ήξερε από μαγειρική. Εκεί, ωστόσο, που ήταν ανεπανάληπτος, ήταν στο ψήσιμο της μπριτζόλας. Μέχρι κι από τη Γλυφάδα ερχότανε άνθρωποι στα Άσπρα Χώματα, για να φάνε την περίφημη “μπριτζόλα του Στελλή”.

Η ταβέρνα σιγά σιγά άρχισε να λειτουργεί και τον χειμώνα σε κλειστό χώρο, που έφτιαξε ο Στελλής με καδρόνια και κλαδιά από πάνω και στο πλάι έβαλε κουρελούδες, με το ψυγείο έξω. Καλοκαίρι- χειμώνα πλέον και χρόνο με το χρόνο τα πράγματα πήγαιναν καλύτερα, η ταβέρνα μεγάλωνε και σαν χώρος, ρίχτηκαν πλέον τσιμέντα, έγινε και χώρος κουζίνας.  

Κάποια στιγμή η ταβέρνα άρχισε να εμφανίζει και κρητικά φαγητά, που έφτιαχνε η Αθηνά, άρχισε να μπαίνει και η κρητική μουσική με τους λυράρηδες κάθε εποχής.

Μετά τον θάνατο του Στελλή Δασκαλάκη το 1994 την ταβέρνα ανέλαβαν τα παιδιά του , ο Γιώργος και η Φωτεινή, που συνεχίζουν μέχρι σήμερα. Κάτι τελευταίο: Ο Γιώργος Δασκαλάκης πήρε το όνομά του από τον Άη Γιώργη, τον γείτονά του. 

Κι αυτό γιατί, όταν είχαν χτίσει οι γονείς του ένα πρόχειρο σπιτάκι, έτρεμαν μήπως έρθει η αστυνομία και το γκρεμίσει. Ο Γιώργος ήταν αβάπτιστος και τόταξαν οι γονείς του στον Άη Γιώργη. Να μη γκρεμιστεί το σπίτι και θα βγάλουν τ΄όνομά του. Όπερ και εγένετο…

πηγη www.kritikaepikaira.gr/