Η Πάνω Ελούντα Του Δήμο Αγίου Νικολάου

 

Κάποτε η Ελούντα ήταν ένα γραφικό ψαροχώρι μέσα στον όμορφο κόλπο του Μεραμπέλλου. Οι κάτοικοι της ζούσαν από τη γεωργία, το ψάρεμα, την παραγωγή αλατιού στις ενετικές αλυκές και την εξόρυξη της ακονόπετρας.

Η παλαιότερη καταγεγραμμένη οικισμός στην Ελούντα ήταν η αρχαία ελληνική πόλη της Ολούς , της οποίας οι άνθρωποι ήταν σε διαλείπουσα σύγκρουση με τους πολίτες της δωρικής Lato , έως ότου μια συνθήκη ειρήνης τελικά έφτασε 

Η Ελούντα έχει μια ιστορία αργότερα ως μέρος του ενετικό εποχής. Ελούντα έχει αλλάξει σημαντικά κατά τη διάρκεια της ζωής του. Το μεγαλύτερο μέρος της αρχαίας πόλης Ολούς είχε ανακτηθεί από τη θάλασσα προς το τέλος της αρχαίας ελληνικής περιόδου και είναι ακόμα ορατό, εν μέρει, κατά την κατάδυση στον κόλπο της Ελούντας.

Ο Ιερός Ναός Της Αγίας Μαρίνας Στη Χαλέπα Με Το Οικόσημο Των Καλλέργηδων

 

Εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας απέχει μόλις 300 μ. από τη Μονή Χαλέπας. Φέρει το οικόσημο της οικογένειας των Καλλέργηδων, μίας από τις πιο ισχυρές της ενετικής περιόδου που διέθετε μοναδικά προνόμια. Ο ναός διαθέτει πολλές καλοδιατηρημένες τοιχογραφίες

Καλοκαίρι, “Ο Κόσμος Λάμπει Σαν Ένα Αστέρι”

 Καλοκαίρι, “Ο κόσμος λάμπει σαν ένα αστέρι” για τον Κωστή Παλαμά. Κάποια άλλη χρονιά, στο τέλος αυτής της εποχής, ο Οδυσσέας Ελύτης έγραψε πως τις στιγμές της θερινής ραστώνης,“Όλα τα πήρε το καλοκαίρι”. Από τότε μέχρι σήμερα, οι εικόνες που συνδέονται με ακρογιαλιές και ξενοιασιά έχουν γίνει η αφορμή για αμέτρητες ποιητικές συνθέσεις.

Το καλοκαίρι θεωρείται “η εποχή που στήνονται τα όνειρα”. Κατακτώντας τον τίτλο της πιο δημιουργικής εποχής ανανεώνει, προκαλεί, επιστρατεύει όλες τις αισθήσεις, στέκεται πηγή έμπνευσης για τις συνθέσεις σπουδαίων ποιητών. Ποιήματα μελοποιημένα, που λατρεύτηκαν από την πρώτη στιγμή έχουν γραφεί ανεξίτηλα στη μνήμη πολλών από εμάς, δημιουργώντας την ανάγκη να βρεθούμε γρήγορα, μία ανάσα πριν το καλοκαίρι.

Οι αναφορές στους στίχους των ποιητών είναι ατέλειωτες. Όλα κινούνται γύρω από την αλμύρα της θάλασσας, τις χρυσές αμμουδιές, τα αστέρια, το σεληνόφως, και φυσικά σε πλήρη αρμονία με εκείνο το “ολόγιομο”, αυγουστιάτικο φεγγάρι. Ας ταξιδέψουμε σε ονειρικά καλοκαίρια μέσα από την ελληνική ποίηση γιατί πολλές φορές, οι σκέψεις μας για κάθε καλοκαίρι που περνάει, εκφράζονται με απόλυτο τρόπο μέσα από έναν μόνο στίχο.

Σε μια στιγμή έμπνευσης, ο Οδυσσέας Ελύτης συμπληρώνει στην “Μαρίνα των Βράχων”, έχοντας προφανώς στο μυαλό του κάποια έντονη εικόνα: “Έχεις μια γεύση τρικυμίας στα χείλη κι ένα φόρεμα κόκκινο σαν το αίμα. Βαθιά μες στο χρυσάφι του καλοκαιριού και τα' άρωμα των γυακίνθων- Μα πού γύριζες”. Στην δική του “Ιθάκη”, ο Κωνσταντίνος Καβάφης γράφει, “Να εύχεσαι να' ναι μακρύς ο δρόμος. Πολλά τα καλοκαιρινά πρωινά να είναι που με τι ευχαρίστηση, με τι χαρά θα μπαίνουν σε λιμένες πρωτοειδωμένους”, ενώ το καλοκαίρι για τον Κωστή Παλαμά είναι κάπως έτσι...

“Φωνούλες, γέλια φέρνει τ' αγέρι μέσα απ' τ' αμπέλια τα καρπερά. Παιδιά αγγελούδια ψέλνουν τραγούδια στο καλοκαίρι. Θεού χαρά”. Είναι που “Ο κόσμος λάμπει σαν ένα αστέρι” για τον Παλαμά. Αλλά και ο Μάνος Ελευθερίου είχε γράψει τις “Παραμονές Δεκαπενταύγουστου”,  ο Γιάννης Ρίτσος πέρα από την έμπνευση για την “Σονάτα του Σεληνόφωτος”, στηρίζεται στο “γαλανό τ' ουρανού και της θάλασσας” για να ολοκληρώσει το “ποίημα- Ποζιτάνο” και η Κική Δημουλά στο ποίημα “Ζούγκλα” αναφέρεται κυρίως, στον Αύγουστο.

Η αναφορά στα ποιήματα, που είναι αφιερωμένα στο ελληνικό καλοκαίρι και τον ήλιο, θα μπορούσε να μην σταματήσει ποτέ. Τα “Παιχνίδια τ' ουρανού και του νερού” του Γιάννη Ρίτσου περιγράφουν ιδανικά το ελληνικό καλοκαίρι. Τα “μύρια ποτήρια του νερού φρεσκοπλυμένα και σκουπισμένα στο περιγιάλι αστράφτουνε. Απ' όλα πίνω το γαλάζιο κι ακόμη να μεθύσω”. 

Εσείς νιώθετε ότι και αυτό το καλοκαίρι θα σας βρει “μεθυσμένους” από έρωτα, από ενθουσιασμό, από την ανάγκη να μην τελειώσει ποτέ ή εύχεστε να μην υπάρχει άλλος χώρος για “ακόμη λίγη θάλασσα, ακόμη λίγο αλάτι”;

Ας απολαύσουμε από την Ελευθερία Αρβανιτάκη το "Όλα τα πήρε το καλοκαίρι" του Οδυσσέα Ελύτη. Ακριβώς, πάνω που μπαίνει καλοκαίρι.

ΠΗΓΗ

Το Πανάνειο Δημοτικό Νοσοκομείο

Το Πανάνειο Δημοτικό Νοσοκομείο κατασκευάσθηκε με δαπάνη του Πανανού και Αθηνάς Θεοδουλάκη για να λειτουργήσει ως θεραπευτήριο. Οφείλει την ονομασία του στο όνομα του ιδρυτή του. Σύμφωνα με τις μαρμάρινες επιγραφές οι οποίες έχουν εντοιχιστεί στην είσοδο του κτηρίου, ο θεμέλιος λίθος του ασύλου τούδε των νοσούντων τέθηκε στις 28 Μαΐου 1895.

Η επανάσταση του 1896 διέκοψε τις εργασίες κατασκευής του, οι οποίες άρχισαν εκ νέου το Νοέμβριο του ίδιου έτους, για να σταματήσουν ξανά το 1897. Μετά τη σύσταση της Κρητικής Πολιτείας οι εργασίες επαναλήφθηκαν το Δεκέμβριο του 1900.

Σύντομα το έργο τελείωσε και τα επίσημα εγκαίνια τελέσθηκαν με μεγαλοπρέπεια στις 10-2-1902 στον Ναό του Αγίου Παντελεήμονος που κατασκευάσθηκε στο μεγάλο αίθριο του κτηριακού συγκροτήματος. Τότε, οι ιδρυτές του το παραχώρησαν στον ιερό ναό του Αγίου Μηνά, ενώ ένα χρόνο αργότερα η ενοριακή επιτροπή το μεταβίβασε με συμβολαιογραφική πράξη στον Δήμο Ηρακλείου.

Η θέση όπου κατασκευάστηκε το συγκρότημα επιλέχθηκε, μετά από έρευνα, ως η πλέον υγιεινή εντός της περιμέτρου των τειχών. Το κτήριο είναι λιθόκτιστο και στεγαζόταν με ξύλινη κεραμοσκεπή στέγη. Επειδή το οικόπεδο στο οποίο κτίστηκε είχε έντονη κλίση από δυσμάς προς ανατολάς το δυτικό τμήμα του εμφανίζεται ισόγειο ενώ το ανατολικό είναι διώροφο.

Η οργάνωση των χώρων και η μορφολόγηση των όψεων έγινε σύμφωνα με τα νεοκλασικά πρότυπα της εποχής, συνδυασμένα θαυμάσια με τη λιτή και αυστηρή λειτουργικότητα που επέβαλε η χρήση του κτίσματος. 

Η αρχιτεκτονική μορφή του είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Το κεντρικό τμήμα έχει σε κάτοψη μορφή ορθογωνίου παραλληλογράμου, στο κέντρο του οποίου σχηματίζεται μεγάλη αυλή-αίθριο. Στο αίθριο δεσπόζει ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα. Οι πτέρυγες του κτίσματος όπου υπήρχαν οι θάλαμοι των ασθενών, διατάσσονταν στην ανατολική και τη δυτική πλευρά του αιθρίου. 

Η δυτική πλευρά έχει δύο ακόμη τμήματα, που εκτείνονται προς βοράν το ένα και προς νότο το άλλο, πέραν του βασικού παραλληλογράμμου της κάτοψης τα οποία προσδίδουν μεγαλύτερο μήκος στην πλευρά αυτή. 

Ο διαμήκης άξονας των πτερύγων εκτείνεται από βορρά προς νότο και έτσι όλοι οι θάλαμοι του νοσοκομείου είχαν ανατολικό ή δυτικό προσανατολισμό. 

Στην σύνθεση των όψεων κυριαρχούν οι άξονες συμμετρίας. Τα ανοίγματα είναι υψίκορμα. Οι γωνίες του κτηρίου τονίζονται με λαξευμένη εμφανή ισόδομη λιθοδομή ενώ ψευδοπαραστάδες ορίζουν τις όψεις.

 Η κύρια είσοδος είχε διαμορφωθεί στο κεντρικό τμήμα της δυτικής όψης του συγκροτήματος. Προς αυτήν οδηγούσε στεγασμένη διάβαση, το στέγαστρο της οποίας έφερε πολύ ενδιαφέροντα μορφολογικά στοιχεία από λεπτοδουλεμένο ξύλο.