Ο Άγιος Βασίλειος Του Δήμου Αρχανών Αστερουσίων

 

Ο Άγιος Βασίλειος είναι χωριό και πρώην κοινότητα στην επαρχία Πεδιάδας του Νομού Ηρακλείου στο Δήμο Αρχανών Αστερουσίων με 426 κατοίκους και ομώνυμο δημοτικό διαμέρισμα. Βρίσκεται στις υπώρειες του υψώματος Κεφάλα σε ωραία τοποθεσία με πανοραμική θέα. 

Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την αμπελοκαλλιέργεια και την ελαιοκαλλιέργεια. Στον οικισμό λειτουργούν νηπιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο. Η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού «Α.Σ. Άγιος Βασίλειος 2004» συμμετέχει στο πρωτάθλημα της Γ΄ κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Ηρακλείου. Στο χωριό υπάρχουν πολλές εκκλησίες καθώς και το μοναστήρι της Ι.Μ. Σπηλιώτισας ιδιοκτησία της Μονής του όρους Σινά

ΠΗΓΗ - ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

ΦΩΤ -Α ΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ

Επίσκεψη Στο Χωριό Παλαιλώνι Του Δήμου Αποκόρωνα

 

Το Παλαιλώνι (Τοπική Κοινότητα Κεφαλά - Δημοτική Ενότητα ΒΑΜΟΥ), ανήκει στον δήμο ΑΠΟΚΟΡΩΝΟΥ της Περιφερειακής Ενότητας ΧΑΝΙΩΝ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Κρήτης, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.

Η επίσημη ονομασία είναι “το Παλαιλώνιον”. Έδρα του δήμου είναι οι Βρύσες και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Κρήτης.

Το Παλαιλώνι είναι ένα πολύ μικρό ορεινό χωριό στον όμορφο Αποκόρωνα, ακριβώς κάτω από το χωριό Κεφαλάς. Αποτελείται από κάποια παραδοσιακά σπίτια και μερικά καινούρια ακίνητα που χτίστηκαν από διάφορους τουρίστες που πραγματικά αγάπησαν αυτό το πολύ ήσυχο και καταπράσινο μέρος. Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας

Το Παλαιλώνι είναι ένα θαυμάσιο γραφικό χωριό που κατάφερε να διατηρήσει την πλούσια τοπική αρχιτεκτονική και τις εντυπωσιακές παλιές εκκλησίες του χωριού , καθώς και τα πολλά παραδοσιακά πέτρινα σπίτια που παραμένουν στον κεντρικό δρόμο με τα μεγάλα δέντρα ευκαλύπτου που υπάρχουν κατά μήκος του χωριού.. Από κάθε μέρος του χωριού υπάρχει απεριόριστη θέα στο βουνό, ενώ σε ορισμένες περιοχές του χωριού υπάρχει πανοραμική θέα στη θάλασσα.

Το Κάστρο Της Γραμβούσας

 

Το κάστρο χτίστηκε πάνω σε απότομο ύψωμα της νησίδας Ήμερη Γραμβούσα, στην άκρη της ομώνυμης χερσονήσου, για να προστατέψει το μικρό φυσικό λιμάνι που υπάρχει στο χώρο, στα πλαίσια ενός ευρύτερου σχεδιασμού οχύρωσης της Κρήτης στα τέλη της Βενετοκρατίας. 

Άρχισε να κτίζεται το 1584 πάνω σε σχέδια και υπό την επίβλεψη του Latino Orsini. Το σχήμα του φρουρίου είναι ακανόνιστο τρίπλευρο με τείχη και προμαχώνες από τις τρεις πλευρές, ενώ από τη βόρεια καλύπτεται από τα από το μα απροσπέλαστα βράχια. 

Η προστατευόμενη πύλη είναι στην ανατολική πλευρά και οδηγεί μέσα από θολωτή στοά στο εσωτερικό του φρουρίου. Στον εκτεταμένο χώρο του βρίσκονται υπόγειες δεξαμενές που συγκέντρωναν τα νερά της βροχής, θεμέλια κτιρίων, ο ναός του Ευαγγελισμού και η πυριτιδαποθήκη, που μετατράπηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σε τζαμί.

Το φρούριο παραδόθηκε με προδοσία στους Τούρκους το 1692 και παρέμεινε στην κατοχή τους μέχρι τα χρόνια της επανάστασης του 1821, απότε καταλήφθηκε από επαναστάτες και χρησιμοποιήθηκε ως ασφαλές κέντρο θαλάσσιων επιδρομών, αλλά και πειρατίας. Ανακαταλήφθηκε από τους Τούρκους και παρέμεινε σε πλήρη ερείμωση μέχρι τα τελευταία χρόνια, που έρχισαν εργασίες αξιοποίησής του από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Το φρούριο είναι κτισμένο πάμω σε ένα απότομο, επίπεδο ύψωμα με μοναδική πρόσβαση από την ανατολική πλευρά, όπου διαμορφώνεται ένα ελικοειδές μονοπάτι. Το σχήμα του είναι ελλειψοειδές και προσαρμόζεται στη διαμόρφωση του εδάφους με εναλλαγή ευθύγραμμων τμημάτων τείχους και μικρών προμαχώνων, στους οποίους οδηγούν κεκλιμένα λιθόστρωτα. Λόγω της απότομης διαμόρφωσης, το τείχος διακόπτεται στη βορειοανατολική πλευρά. Η κύρια είσοδος προστατεύεται από προ?.και από μια θολωτή στοά γίνεται η είσοδος στο εσωτερικό του φρουρίου, όπου οδηγεί ένα κεκλιμένο επίπεδο. Στο χώρο του φρουρίου σώζονται δυο μεγάλες, θολοσκέπαστες δεξαμενές, που συγκεντρώνουν τα νερά της βροχής από τα λιθόστρωτα. Από τα υπόλοιπα κτίσματα σώζονται ο ναός του Ευαγγελισμού και η πυριτιδαποθήκη, ενώ διακρίνονται τα θεμέλια των στρατώνων, του διοικητηρίου και των άλλων εγκαταστάσεων. Τα τείχη είναι κτισμένα από τοπικό ασβεστόλιθο, εκτός από το cordone, που είναι αποτελείται από λαξευτούς ψαμμίτες.

Συντάκτης Μιχάλης Ανδριανάκης, αρχαιολόγος ΦΩΤΟ: http://www.kastra.eu/ ΠΗΓΗ: http://odysseus.culture.gr/