Στις 13 Αυγούστου 1934 το δυστύχημα με την πτώση του λεωφορείου στο Γωνιανό φαράγγι

 Του  Δακανάλη  Μανόλη  πρώην   αγρονόμου

Ένα τραγικό συμβάν που χαρακτηρίστηκε  με μαύρο χρώμα στη μνήμη των Ανωγειανών, ήταν το γκρέμισμα του λεωφορείου που εκτελούσε τη γραμμή Κυλιστός – Ηράκλειο. Στη θέση Κυλιστός ( 6 χιλιόμετρα από τα Ανώγεια) στη συμβολή των δρόμων Ανώγεια- Καμαριώτης ήταν τότε το Τέρμα του δρόμου, γιατί ο δρόμος προπολεμικά δεν έφτανε στα Ανώγεια.

      Οι Ανωγειανοί έφταναν  ή έφευγαν από τον Κυλιστό με τα πόδια, με τα ζώα ή με τη βοήθεια αγωγιατών, που την εποχή εκείνη ήταν ένα επικερδές επάγγελμα. Στον Κυλιστό υπήρχε ένα πέτρινο χωματοσκεπές Χάνι, που υποδέχονταν τους επιβάτες μέχρι να αναχωρήσουν με το λεωφορείο για το Ηράκλειο.  

Στα Ανώγεια ο αμαξωτός  πήγε το 1949.

      Στις 13 Αυγούστου του 1934 μια ζεστή καλοκαιρινή μέρα ξεκίνησε το λεωφορείο γεμάτο επιβάτες για το Ηράκλειο. 

Στα μέσα του Γωνιανού Φαραγγιού στη θέση «Σπηλιάρα»  ο χάροντας καραδοκούσε να πάρει μαζί του τέσσερις επιβάτες. Κατά μια πληροφορία που μου έχει αναφερθεί από παλιούς Ανωγειανούς το λεωφορείο πήγε αριστερά του δρόμου και οι αριστεροί τροχοί μπήκαν στη βάγκα. Προσπάθησε ο οδηγός Κωστάκης πολλές φορές, να βγάλει το αυτοκίνητο πατώντας το γκάζι, αλλά δεν τα κατάφερε. Ο Σταυρακάκης Λευτέρης από τα Ανώγεια κάθονταν στο πρώτο κάθισμα, φοβήθηκε ότι θα συμβεί κάτι κακό, άνοιξε την πόρτα και βγήκε έξω κρατώντας στα χέρια του ένα καλάθι γεμάτο αυγά. Ο οδηγός πάτησε πολύ γκάζι για να βγάλει το αυτοκίνητο, το οποίο βγήκε απότομα, βρέθηκε στη δεξιά μεριά του δρόμου και στη συνέχεια  καρφώθηκε κάτω στον απότομο γκρεμό βάθους εκατό και πλέον μέτρων.

     Το αυτοκίνητο έφτασε μέχρι το ποτάμι  με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οι Ανωγειανοί  Σταυρακάκης Μανώλης ή Μερτζανοζαχαράκης, Κεφαλογιάννης Γιάννης ή Τσουρογιαννάκης, Σαλούστρος Γιώργης ή Κεχρής και  από τον Καμαριώτη ο Λιόντας, ενώ το επτά μηνών παιδί του  βρέθηκε σε ένα  χαράκι (βράχο) ζωντανό. Είχε τάξει  το παιδί, να πάει να το βαφτίσει στην Παναγία ( Παναγία της Τήνου).  Ο οδηγός του λεωφορείου κτύπησε στο πόδι και στο χέρι, ενώ ο Ανωγειανός Μανούσος Νέαρχος ή Γιανεράκης έσπασε το χέρι του, οι λοιποί έπαθαν μικροτραυματισμούς. Αν κρίνουμε από την αγριότητα της χαράδρας που έπεσε το λεωφορείο, τα θύματα ήταν περιορισμένα.

   Το μαντάτο έφτασε στα Ανώγεια και αρκετοί Ανωγειανοί πήγαν στον Κυλιστό και περίμεναν να μάθουν νέα για τους ανθρώπους τους.  Η Κρυστάλλη η σύζυγος του Μερτζανοζαχαράκη έμαθε το κακό μαντάτο για το σύζυγο της και αγωνιούσε για το  μέλλον της οικογένειάς της και ένα αγωγιάτης της είπε: « Είντα στενοχωράσαι μπρε.  Το κοπέλι μαντρατζάκι, ο Ζαχάρης αγωγιάτης στο τέρμα. Σπάγος (σπάγκος) η δουλειά !»  Τα λόγια αυτά έμειναν παροιμία και τα έλεγαν οι Ανωγειανοί, όταν ήθελαν να δηλώσουν τη σιγουριά για τη δουλειά τους.

      Ο Μερτζανοζαχαράκης πιάστηκε αιχμάλωτος το 1922 στη Μικρά Ασία και κλείστηκε με πολλούς άλλους στο Κάστρο Αφιόν Καραχισάρ. Δραπέτευσε μαζί με μια ομάδα και μετά από 92 μέρες κακουχιών, πείνας και μεγάλων κινδύνων, έφθασε μόνος του στο Γαλλικό Προξενείο στην Κωνσταντινούπολη. Δεν πίστευαν στα μάτια των οι Γάλλοι, τον τάισαν τον έντυσαν και μόλις έφτιαξε λίγο τον έστειλαν στην Αθήνα.

     Παραθέτουμε το ποίημα της Ανωγειανής λαϊκής ριμαδόρου Ευαγγελίας Εμμ. Σαλούστρου ή Φραγκιαδοβαγγελιάς σχετικά με την πτώση του λεωφορείου.

  Ακούσετέ με να σας πω τι έγινε στ΄Ανώγεια,

τέθοιο βαρύ δυστύχημα δεν έγινε ακόμα.

Ανωγειανοί εφύγανε δια να παν στη Χώρα,

στ΄αμάξι  μέσα μπήκανε το δρόμο,

άραγες εσκεφτήκανε, πως χάνουνε τον κόσμο?

Όταν επλησιάζανε΄στην έρημη Σπηλιάρα,

Ο χάροντας εφάνηκε, τους έπιασε τρομάρα.

Όσον επλησιάζανε , ο χάροντας σιμώνει,

Τ΄ αμάξι τους εγκρέμισε, ευθύς τους θανατώνει.

Τ΄  αμάξι  εγκρεμίστηκε άθελα του σοφέρη

 Κι αυτός ετραματίστηκε στο πόδι και στο χέρι.

Τέσσερις σκοτωθήκανε, ο κόσμος αποθαίνει,

Το τέλος που εκάμανε, όλος ο κόσμος κλαίει.

Κορμιά κομμάθια έγιναν και πιάσανε  τα πλάγια

και τα τσουβάλια  γέμιζαν σάρκες, οστά κεφάλια.

Αυτά τα έρημα βάσανα τους ήσανιε γραμμένα,

Βαστούσαν εκατό αυγά δεν έσπασε κανένα.

Μέσα στ΄ αμάξι ήτανε εφτά μηνών παιδάκι,

Αζωντανό ευρέθηκε μέσα σ΄ ένα χαράκι.

Του Λιόντα ήταν το παιδί και το  χε μελετήσει

στην Παναγία επήγαινε να  πα΄ να το βαφτίσει.

Κι  αυτός δεν αξιώθηκε, σκοτώθη στη Σπηλιάρα

 Και το παιδί αβάφτιστο επόμεινε στη μάνα.

΄Πο  ΄κει θα καταλάβετε, πως ήτανε γραφτό του

Σ΄ αυτό το έρημο βουνό να γίνει ο θάνατός του.

Απής τους τσουβαλιάσανε και βγάλα  ντζι στο δρόμο

σ΄ άλλο αμάξι μπήκανε, με φόβο και με τρόμο.

Οπίσω τους γυρίσανε με μάθια δρακρυσμένα

άντρες, γυναίκες και παιδιά στο Τέρμα περιμέναν.

Ο Λιόντας ξενοχωριανός από τον Καμαριώτη

και άλλοι τρεις Ανωγειανοί που χάσανε τη νιότη.

΄Ηταν ο Γιώργης  του Κεχρή και ο Τσουρογιαννάκης

κι ο τρίτος ονομάζονταν Μετρτζανοζαχαράκης.

Από εκεί τσι πήρανε στα τρία τα φορεία,

στ΄ Ανώγεια μέσα ήτανε πολύ στενοχωρία.

Στην εκκλησιά τους βάλανε, μέσα στον ΄Αι – Γιάννη

και το κοινό του έκαμε το νεκρικό στεφάνι.

Στην εκκλησιά τους βάλανε για να τους μονοψάλλουν

σαν αδελφούς τσι τρεις μαζί στον τάφο να τους βάλουν.

Τρεις λόγους των εβγάλανε που ήσαν δοξασμένοι,

γιατί κι  οι τρεις στον πόλεμο ήταν αγωνισμένοι.

Και από κει τους πήρανε να πάνε να τους θάψουν

και στην Αγία Παρασκευή να παν να τους ΄ποκλάψουν.

Να κλαίτε όλ΄ οι χωριανοί και συγγενείς και φίλοι

γιατί τους μονοθάψανε με μαραμένα χείλη.

Να κλαίτε όλ΄ οι χωριανοί, όσοι κι αν τους θυμάστε

Ωστόσο να είστ΄ αζωντανοί πρέπει να το διγάστε.

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ:  μαντρατζάκι = παιδί που μεταφέρει το φαγητό και τα εφόδια στο μητάτο. Σπάγος= σπάγκος η δουλειά, τα πράγματα πάνε καλά. Χώρα= Ηράκλειο. Παναγιά= Παναγία της Τήνου. Απής= όταν, αφού.

ΠΗΓΕΣ:  ΑΝΩΓΕΙΑ  Η Ιστορία μέσα από τα τραγούδια τους. Γιώργης Σμπώκος 1992 σελ.305-307.

ΜΕΡΤΖΑΝΟΖΑΧΑΡΑΚΗΣ . Γ.Καλογεράκης 2004, σελ.36.

Η φωτογραφία του λεωφορείου προέρχεται από την ιστοσελίδα της Ιωάννας Μπισκιτζή Λέκτορας της Κλασικής φιλολογίας.-

ΠΗΓΗ: http://idi45.blogspot.gr/

Η μέλισσα και σημαντική θέση της στην ελληνική παράδοση και στην ίδια τη ζωή των Ελλήνων.

 

Η μέλισσα κατέχει σημαντική θέση στην ελληνική παράδοση και στην ίδια τη ζωή των Ελλήνων. Οι Έλληνες είχαν αντιληφθεί από πολύ νωρίς τη θρεπτική αξία του μελιού, γι’ αυτό και το θεω­ ρούσαν θεϊκή τροφή. 

Η Μέλισσα ήταν θυγατέρα του βασιλιά της Κρήτης Μελισσέα, αδελφή της Αμάλθειας, μαζί με την οποία εκτελούσαν χρέη τροφών του νεογέννητου Δία, τον οποίο τάιζαν με γάλα και μέλι. Α­πό αυτό ονομάστηκε ο Ζεύς Μελισσαίος. 

Ο Απολλόδωρος μας αφηγείται ένα σημαντικό μύθο του Γλαύκου που αναστήθηκε εκ μέλιτος. Ο Γλαύκος ήταν γιος του Μίνωα και της Πασιφάης. Όταν ήταν παιδί, κυνηγώντας μια σφαίρα ή κατ’ άλλους έναν ποντικό, έπεσε μέσα σ’ ένα μεγάλο δοχείο γεμάτο μέλι και πνίγηκε. Κανείς δεν γνώριζε πού εξαφανίστηκε. Τότε κάλεσαν τον Πολύιδο που ήταν περίφημος οιωνοσκόπος και με τη συμβουλή του μπόρεσε ο Βαλλεροφόντης να δαμάσει τον ίππο Πήγασο. Προσπαθώντας να βρει το παιδί, παρατήρησε ότι στην είσοδο ενός υπογείου μια κουκουβάγια έδιωχνε τις μέλισσες. Σε αυτό το υπόγειο βρήκε το δοχείο με το μέλι και από εκεί έβγαλε το λείψανο του Γλαύκου. Ο Μίνωας του ζήτησε τότε να ξαναζωντανέψει το παιδί και τον έκλεισε μαζί του σ’ έναν κενό τά­ φο. Εδώ ο Πολύιδος είδε ένα φίδι να πλησιάζει το νεκρό παιδί και το σκότωσε. Σε λίγο εμφανίστηκε ένα άλλο φίδι που, βλέποντας το πρώτο σκοτωμένο, έφυγε και αργότερα επέστρεψε φέρνοντας ένα βότανο το οποίο άπλωσε πάνω σε όλο το σώμα του σκοτωμένου φιδιού, κι εκείνο ξαναζωντάνεψε. Με το βότανο αυτό ο Πολύιδος ξανάφερε στη ζωή τον Γλαύκο. 

Τη μελισσοκομία τη δίδαξε ο Αρισταίος, μια από τις πλέον αινιγματικές μορφές της αρχαιότητας, καρπός της ένωσης του Απόλλωνα με τη νύμφη Κυρήνη. Ο Ερμής τον παρέδωσε στις Ώρες και στη Γαία για να τον αναθρέψουν στάζοντας νέκταρ και αμβροσία στα χείλη του βρέφους, που έγινε έτσι αθάνατο! Όταν μεγάλωσε, οι Μούσες του δίδαξαν τη μαντική και την ιατρική. Από τις Νύμφες ο Αρισταίος έμαθε τέχνες όπως η μελισσοκομία, τις οποίες αργότερα τις δίδαξε ο ίδιος στους ανθρώπους. 

Ο συμβολισμός της μέλισσας Μέλισσες ονομάζονταν οι ιέρειες της Δήμητρας, ως τροφοδότειρας θεάς και προεστώσας της πολιτικής κοινωνίας, με φυσικό σύμβολο την κυψέλη. Μέλισσες ονομάζονταν επίσης οι ιέρειες της Εφεσίας Αρτέμιδος. Ο αρχιερέας μάλιστα λεγόταν Εσσήν που σημαίνει «ο βασιλιάς των με­ λισσών». Μέλισσα αποκαλούσαν και τη Σελήνη, προστάτιδα της γέννησης. Μέλισσες αποκαλούσαν, τέλος, τις ψυχές που κατέρχονταν προς γέννηση και επρόκειτο να ζήσουν με δικαιοσύνη τη ζωή τους και να επιστρέψουν πάλι έχοντας εργαστεί όσα είναι αγαπητά στους θεούς. Στα διάφορα Μυστήρια έπλεναν τα χέρια τους με μέλι αντί για νερό, για να είναι καθαρά από καθετί λυπηρό, βλαπτικό και ρυπαρό. Έκαναν δε με το μέλι καθαρμό της γλώσσας από καθετί σφαλερό. 

Το μέλι έχει και καθαρτική και συντηρητική δύναμη· πράγματι, πολλά προϊόντα μέ­ νουν άσηπτα στο μέλι, και χρόνια τραύματα με το μέλι απολυμαίνονται. Στην Περσεφόνη, που έχει το προσωνύμιο Μελιτώδης, πρόσφεραν μέλι ως προστάτιδα των καρπών, συμβολοποιούσαν έτσι τη φυλακτική της ιδιότητα. Μερικοί ταυτίζουν το νέκταρ και την αμβροσία με το μέλι, αφού το μέλι είναι τροφή των θεών. Η μέλισσα είναι ζώο φιλεπίστροφο, παρά πολύ δίκαιο και γαλήνιο, γι’ αυτό και οι σπονδές από μέλι θεωρούνται νηφάλιες. Τα σμήνη των μελισσών είναι ακόμα σύμβολο του αποικισμού. Όταν η μέλισσα μετατίθεται σε άλλο τόπο, μαθαίνει όλα αυτά που αφορούν τη νέα της κατοικία πολύ γρήγορα και με μεγάλη ακρίβεια. Η διατροφική μνήμη του μελιού Το μέλι είναι για τις μέλισσες βοσκή αλλά και τροφή. Το μέλι, όπως και άλλα προϊόντα βασικής διατροφής, είναι γνωστό από την αρχαιότητα και αναφέρεται στις μυκηναϊκές πινακίδες της Γραμμικής Β. Στην Οδύσσεια (κ 519) προσφέρεται σπονδή από μελίκρατον ή μελίκρητον, εκλεκτό ποτό από μέλι και γάλα. 

Στην Οδύσσεια επίσης (υ 168) οι ορφανές κόρες του Πίνδαρου τρέφονται από τη θεά Αφροδίτη με τυρί, μέλι και οίνο. Τα διάφορα αφεψήματα τα έπιναν με μέλι, έφτιαχναν ακόμα και κρασί με μέλι. Διαδεδομένα ήταν επίσης το υδρομέλιτον (νερό με μέλι), οξυμέλιτον (νερό με μέλι και λίγο ξύδι) και το μελίζωμον (ζωμός με μέλι). Το ίτριον γινόταν με μέλη και σουσάμι (είδος παστελιού), ενώ οι σησαμίδες φτιάχνονταν από μέλι, σουσάμι και λάδι σε σφαιρικές μπουκιές. Με μέλι, τυρί, σκόρδο και άλλα συστατικά του κατασκεύαζαν τον μυττωτό (είδος σκορδαλιάς). Τα όσπρια τα έτρωγαν κατά κανόνα με τη μορφή χυλού, προσθέτοντας ανάμεσα στα άλλα και μέλι. Ευρύτατα διαδεδομένοι και σε μεγάλη ποικιλία ήταν και οι πλακούντες, μελιτούντες, πυραμοί, οινούτα κ.λπ., γλυκίσματα με μέλι, ξηρούς καρπούς και μυρωδικά. Ο Πυθαγόρας και όλοι όσοι ακολουθούσαν τη διδασκαλία του είχαν το μέλι ως κύρια τροφή, ενώ ο Ιπποκράτης, πατέρας της Ιατρικής (462­352 π.Χ.), το συνιστούσε σε όλους τους ανθρώπους αλλά ιδιαίτερα στους ασθενείς. Ο Θεόφραστος αναφέρει: «Για να μη γεράσω πίνω γάλα και μέλι». Ο Αθήναιος, στο έργο του Δειπνοσοφιστές, αναφέρει το εξής: Ο Δημόκριτος, όταν είχε γεράσει, ήθελε να πεθάνει και μείωνε καθημερινά την τροφή του. Είχε φτάσει όμως η εποχή που θα γινόταν τα Θεσμοφόρια και οι γυναίκες τον παρακάλεσαν να μην πεθάνει στη διάρκεια της γιορτής. Ζήτησε τότε να του τοποθετήσουν κοντά του ένα δοχείο με μέλι. Έζησε έτσι αρκετές ημέρες και, όταν τελείωσε το μέλι, πέθανε. Κάποτε ρώτησαν τον Δημόκριτο πώς μπορούν οι άνθρωποι να διατηρηθούν άνοσοι και μακρόβιοι και αποκρίθηκε: «Εξωτερικά να χρησιμοποιούν ελαιόλαδο στο σώμα, και εσωτερικά μέλι». 

Ο Αριστοτέλης αναφέρει με επιστημονικό τρόπο πολλές πληροφορίες για τις μέλισσες και το μέλι. Η κυψέλη της εποχής αυτής ονομαζόταν ανάστομο κοφίνι. Η παράδοση αναφέρει πως, όταν πέθανε ο Μέγας Αλέξανδρος, τον τοποθέτησαν σε μέλι για να διατηρηθεί πολύ καιρό. Η Κλεοπάτρα, Ελληνίδα βασίλισσα της Αιγύπτου, χρησιμοποιούσε το μέλι ως βασικό καλλυντικό της. Αλλά και στην περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας το μέλι ήταν μέρος της διατροφής. Σε κείμενα της εποχής αναφέρονται τα παρακάτω: 

«Πίνομεν και ζωμόν μετά μέλιτος» και «Ορύζιν με το μέλιν», «όξος τε και μέλιν εκ του ακάπνιν» (αυτό που βγαίνει πριν καπνιστούν οι μέλισσες, το εκλεκτόν). Για την ετυμολόγηση του ονόματος Μέλισσα, το Μέγα Ετυμολογικό Λεξικό παραθέτει τα εξής ενδιαφέροντα στοιχεία: «Παρά το μέλλειν... η μέλισσα των ανθών τα χρησιμώτατα συλλέγουσα, το μέλι ποιεί, τα μεν καλά εκλέγουσα, τα δε φαύλα απορρίπτουσα». Ποίημα του λυρικού ποιητή Ανακρέοντα από την Τέω, ο οποίος έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ.

Ο Έρωτας κάποτε δεν είδε τη μέλισσα μες στα τριαντάφυλλα να κοιμάται κι εκείνη τον τσίμπησε. Τρυπημένος στο δάχτυλο ούρλιαξε. 20/08/2016 DIODOS.info http://diodos.info/mag/modules/tinycontent/print.php?id=491 3/3 Στην ωραία Αφροδίτη τρέχοντας πέταξε κι είπε: «Χάθηκα, μάνα μου, χάθηκα και πεθαίνω. Φίδι με δάγκωσε μικρό, φτερωτό, Που οι αγρότες μέλισσα το λεν». Κι εκείνη του απάντησε: «Αν το κεντρί μιας μέλισσας πόνο σου φέρνει, πόσο θαρρείς πως πρέπει να πονούν, Έρωτα, όσοι τοξεύεις;»

ΠΗΓΗ 

Ανηφορίσαμε στο χωριό Χαρασό του δήμου Χερσονήσου

 

Το Χαρασό είναι χωριό και πρώην κοινότητα στην επαρχία Πεδιάδας, με 116 κατοίκους το 2001. Σήμερα αποτελεί ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα στο Δήμο Χερσονήσου Η θέση του είναι σε λόφο με θέα προς τη γύρω περιοχή, στα νότια άκρα κοιλάδας. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 27,3 χιλιόμετρα. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την αμπελοκαλλιέργεια, την ελαιοκομία και την κτηνοτροφία.

Το Δημοτικό διαμέρισμα αριθμεί 165 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Οι οικισμοί που το απαρτίζουν είναι: το Χαρασό [ 116 ], σήμερα έχει μόλις 37 κατοίκους, έδρα.ο Βορός [ 49 ] , υπαγόταν στο Χαρασό όταν ακόμα το τελευταίο ήταν κοινότητα. Ονομάζεται επίσης (το) Βορού και (το) Βορίτσι και είναι κτισμένο σε υψόμετρο 230 μ. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 25 χιλιόμετρα.

Στο χωριό λόγω της θέσης του υπήρχαν πολλοί πέτρινοι ανεμόμυλοι οι οποίοι πλέον είναι εγκαταλειμμένοι.

Στο Χαρασό υπάρχει ο ενεργός μορφωτικός εξωραϊστικός σύλλογος του χωριού ο οποίος πραγματοποιεί πολλές δράσεις πολιτισμού.

στο Χαρασό υπάρχουν οι εκκλησίες του αγίου Ευσταθίου και ο βυζαντινός ναός του αγίου Νικολάου.

Η ονομασία σύμφωνα με τον Ξανθουδίδη προέρχεται από το σλαβικό χαρασό, λέξη που σημαίνει καλός, ευχάριστος (αναφορά στους Σλάβους μισθοφόρους του Νικηφόρου Φωκά). Επίσης, άλλοι (Στυλιανός Αλεξίου) αναφέρουν ότι πιθανότατα να πρόκειται για προελληνικό τοπωνύμιο και ότι η σωστή γραφή είναι Χαρασός. Εξάλλου, με βάση τις ενετικές απογραφές, το όνομα θα μπορούσε να είναι ανδρωνυμικό, από τον οφειλέτη Zorzi Caraso ή επειδή έτσι ονομαζόταν ο πρώτος οικιστής.

Ο οικισμός αναφέρεται στην επαρχία Πεδιάδας από τον Καστροφύλακα με την ονομασία Carasso (με δύο σ) και με 60 κατοίκους το 1583 και από τον Μπασιλικάτα το 1630. Με το όνομα Vorù βρίσκουμε στην ίδια απογραφή (Κ 95) του 1583 το Βορίτσι, με 42 κατοίκους. Το 1671 βρίσκουμε το Χαρασό στην οθωμανική απογραφή με 37 χαράτσα και το Βορού με 18 χαράτσα. Το Βορίτσι δεν αναφέρεται με το όνομα αυτό σε καμία απογραφή. Το χωριό αυτό έγινε γνωστό από τον Βορειανό Μοιράρη, Γεώργιο Κωνσταντουλάκη, ο οποίος απέκτησε φήμη στην Κεντρική και στην Ανατολική Κρήτη ως θεραπευτής. Έζησε μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα.