Εορτάζει Το Χωριό Κάτω Μετόχι Στο Οροπέδιο Λασιθίου Τον Άγιο Αλέξανδρο

 

To Κάτω Μετόχι, όπως και όλα της επαρχίας, είναι κτίσματα που δημιουργήθηκαν μετά το 15° αιώνα. Τότε αποφάσισε η Βενετία να καλλιεργήσει και πάλι τον κάμπο του Λασιθίου ύστερα από την υποχρεωτική ερήμωσή του για 200 χρόνια. 

Οι ενοικιαστές-καλλιεργητές από τις γύρω επαρχίες έκτισαν πρόχειρους οικισμούς για την εποχική διαμονή τους την περίοδο της σποράς και του θερισμού και γι' αυτό αναφέρονται στην απογραφή του Καστροφύλακα ως μετόχια, με την κρητική ονομασία και όχι χωριά (casali). 

Μόνο αυτός ο οικισμός διατήρησε το χαρακτηριστικό μετόχι και ονομάζεται Κάτω, επειδή βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο του οροπεδίου, όπου είναι ο Χώνος, δίπλα από το χωριό. Εκεί που χωνεύουν τα νερά της βροχής.

Ένα άλλο όνομα, με το οποίο συναντάμε το χωριό και μάλιστα διατηρείται έως το 1881, είναι Γαϊδουρόμαντρα. Αυτό είχε στην απογραφή του ο ιστορικός Καστροφύλακας. Μια υπόθεση για αυτό το όνομα είναι ότι εδώ βρισκόταν σταθμός υποζυγίων (μουλάρια, γαϊδούρια) για ξεκούραση, προκειμένου να αρχίσει το άλλο τμήμα της πορείας τους προς το Καστέλι της Πεδιάδος, όπου βρίσκονται οι μεγάλες αποθήκες σιτηρών κατά την περίοδο της ενετοκρατίας.

Στην απογραφή του Καστροφύλακα αναφέρεται (Κ 104) ως Mettocchio Gaidaromandra το 1583 με 89 κατοίκους. Τότε ήταν ένας από τους πιο μεγάλους οικισμούς του Οροπεδίου. Το αναφέρει και ο Ιστορικός Βασιλικάτα ως Metochio Gaiduromandra με 15 σπίτια (Μνημεία Κρητ. Ιστ. V, σ.29). Με το όνομα Gaiduri Mandra αναφέρεται και στην τούρκικη απογραφή του 1671 με 20 οικογένειες (Ν. Σταυρινίδης, Μεταφράσεις, Β', σ. 136). Σε άλλο τούρκικο έγγραφο του 1691 (σ.379) αναφέρεται ο χαΐνης Τζανής, υιός του Εμμανουήλ από το χωριό Γαϊδουρόμαντρα.

 Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 αναφέρεται ως Gaidhuromandra και Gerontomuri με 30 χριστιανικές οικογένειες (Pashley, Travels in Crete, II, 321). To 1842 το αναφέρει ο Χουρμούζης Βυζάντιος (Κρητικά 49) ως Κάτω Μετόχι, ενώ το 1881 αναφέρεται ως Μετόχι στο δήμο Ψυχρού με 146 Χριστιανούς κατοίκους και το 1900 Μετόχι με 148 κατοίκους, το 1920 είναι έδρα αγροτικού δήμου με 167 κατοίκους , το 1928 έδρα ομώνυμης κοινότητας με 234 κατοίκους , το 1940 με 251, το 1951 με 239, το 1961 με 190, με 1971 με 177, το 1981 με 130, το 1991 με 183 και το 2001 με 154.

Επίσκεψη στο χωριό Βουλγάρω του νομού Χανίων

 

Το Βουλγάρω είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του δήμου Κισσάμου στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης. επέχει 42,5 χιλιόμετρα από τα Χανιά και 7,5 από το Καστέλι Κισσάμου και είναι κτισμένο σε υψόμετρο 100 μ

Ο Στέργιος Σπανάκης αναφέρει ότι το όνομα προέρχεται από το εθνογραφικό Βούλγαροι και αναφέρει στο χωριό εγκαταστάθηκαν Βούλγαροι στρατιώτες μετά την ανάκτηση της Κρήτης από τον Νικηφόρο Φωκά το 961. 

Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Vurgaro, στην επαρχία Κισάμου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται ως Vurgaro με 139 κατοίκους και ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 αναφέρει το χωριό ως Vurgaro.

Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 αναφέρεται ότι είχε 20 χριστιανικές και 8 τουρκικές οικογένειες. Το 1881 ανήκε στον δήμο Καστελίου και σύμφωνα με την απογραφή είχαν 164 χριστιανούς κατοίκους και 6 Τούρκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 184 κατοίκους μαζί με τον συνοικισμό Καμάρα και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. 

Στις απογραφές του 1920 και του 1928 αναφέρονται δύο χωριά, το Άνω και το Κάτω Βουλγάρω με το Άνω Βουλγάρω το 1920 να είχε οριστεί έδρα ομώνυμου αγροτικού δήμου.

 Το 1925 δημιουργήθηκε η κοινότητα Άνω Βουλγάρω, η οποία το 1940 μετονομάστηκε σε κοινότητα Βουλγάρω μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση το 1997, όταν εντάχθηκε στον δήμο Μηθύμνης. Στην κοινότητα Βουλγάρω υπάγονταν επίσης οι οικισμοί Δερμιτζιανά, Μάκρωνας, Λατζιανά, Μουρί και Χουδαλιανά

Το χωριό Βουλγάρω βρίσκεται στο δρόμο από τα Καλουδιανά προς τη Παλαιόχωρα, 43 χιλιόμετρα από τα Χανιά και 12 από την Κίσαμο. Στην περιοχή βρίσκονται τα απομεινάρια μιας βυζαντινής εκκλησίας.

Το Βουλγάρω ήταν ο οικισμός των Βουλγάρων στρατιωτών του Νικηφόρου Φωκά, το 961 μ.Χ.

Εχει 311 κατοίκους ασχολούμενους με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Είναι η έδρα της κοινότητας η οποία περιλαμβάνει 5 ακόμη χωριά.    

Δερμιτζιανά (51) 

     

Λατζιανά (38) 

     

Μακρόνας (46) 

     

Μουρί (116) 

     

Χουδαλιανά (36) 

ΠΗΓΗ - ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ

Στον κάμπο του Αγίου Σύλλα

 

Ο Κάμπος (Τοπική Κοινότητα Αγίου Σύλλα - Δημοτική Ενότητα ΤΕΜΕΝΟΥΣ) ανήκει στον δήμο ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ της Περιφερειακής Ενότητας ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Κρήτης, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα 

Καλλικράτης

 . 

 Η επίσημη ονομασία είναι “ο Κάμπος”. Έδρα του δήμου είναι το Ηράκλειο και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Κρήτης.

Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, ο Κάμπος ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Αγίου Σύλλα, του πρώην Δήμου ΤΕΜΕΝΟΥΣ του Νομού ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ.

 

Το χωριό Άγιος Σύλλας 

φωτογραφίες:Παπουτσάκη Βασιλική