Το χωριό Κιθαρίδα του δήμου Μαλεβιζίου

 

Η Κιθαρίδα (επίσημο: Κιθαρίς) είναι χωριό της Κοινότητας Κρουσώνος του Δήμου Μαλεβιζίου στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 52 κατοίκους. Απέχει 21 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο και είναι κτισμένη σε υψόμετρο 220 μ.

Ο Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 το αναφέρει το χωριό ως Chitaridha στην επαρχία Μαλεβιζίου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως Chitharida με 69 κατοίκους. 

Ο Φραντσέσκο Βασιλικάτα το 1630 το αναφέρει ως Chitaridha, ενώ στην οθωμανική απογραφή του 1671 αναφέρεται ως Ketaride και είχε 12 χαράτσια. 

Στην απογραφή του 1834, η οποία διεξήχθη από τους Αιγυπτίους και διασώθηκε από τον Ρόμπερτ Πάσλεϊ, αναφέρεται ως Kitharida με 15 οικογένειες, όλες χριστιανικές. Το χωριό καταστράφηκε από σεισμό το 1856.

Στην απογραφή του 1881, η Κιθαρίδα είχε 160 Χριστιανούς και 2 Τούρκους κατοίκους και υπαγόταν στον δήμο Κρουσώνος. Στην απογραφή του 1900 ανήκε στον ίδιο δήμο και είχε 149 κατοίκους. Το 1920 είχε οριστεί έδρα ομώνυμου δήμου.Το 1925 προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Κρουσώνος

Στο χωριό βρίσκεται ο ναός του Αγίου Φανουρίου, ο οποίος στο παρελθόν ήταν το καθολικό της Μονής Παναγίας ή Κεράς Ελεούσης.Το συγκρότητμα έχει χαρακτηριστεί αρχαίο μνημείο.Η Μονή ιδρύθηκε περί τα τέλη της β' βυζαντινής περιόδου, αρχικώς ως γυναικεία, την όψιμη Τουρκοκρατία γίνεται ανδρική και αποτελούσε μετόχι της μονής Αγίας Ειρήνης. 

Το συγκρότημα απετελείτο, εκτός των κελλιών, από ένα ελαιοτριβείο, ξενώνες, βιβλιοθήκη και σχολείο. Σήμερα σώζεται το καθολικό, τμήμα των κελλιών και το σχολείο. Κατά την Επανάσταση του 1821 οι Τούρκοι κατέστρεψαν τη μονή και τη βιβλιοθήκη της. Το 1841, με άδεια της Τουρκικής διοικήσεως, ιδρύεται στη μονή σχολείο, ένα από τα πρώτα στην Κρητική ύπαιθρο. Το σχολείο καταστράφηκε το 1866. 

Το σημερινό κτήριο κτίσθηκε κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, λειτουργούσε δε ως τα μέσα του 20ου αιώνα, εξυπηρετώντας τα χωριά του Μαλεβιζίου.

Το καθολικό της μονής ήταν αρχικώς μονόχωρο και ανήκε στον τύπο του μονόχωρου μετά τρούλου ναού. Επί Βενετοκρατίας επεκτάθηκε και έλαβε την μορφή τρίκλιτης θολοσκεπούς βασιλικής και προστέθηκε τοιχογραφημένο εγκάρσιο κλίτος. Τα κλίτη στεγάζονται με δίρριχτες θολωτές στέγες, το Άγιο Βήμα και τα παραβήματα με τρούλλους. 

Οι τοιχογραφίες χρονολογούνται κατά τον 15ο αιώνα και διατηρούνται κάτω από γαλακτώματα στο παλαιότερο και στο εγκάρσιο κλίτος.Το τέμπλο του ναού είναι ξυλόγλυπτο

Το Κολυμπάρι 24 Χιλιόμετρα Δυτικά Από Τα Χανιά

 

Tο Κολυμπάρι βρίσκεται 24 χιλιόμετρα Δυτικά από τα Χανιά, ακριβώς στην Εθνική οδό προς το Καστέλι, στο μυχό του ομώνυμου κόλπου. Είναι ένα μικρό γραφικό παραθαλάσσιο χωριό, με 950 μονίμους κατοίκους. Επειδή έχει ένα σχετικά ασφαλές λιμάνι, χρησιμοποιήθηκε για αποβίβαση στρατευμάτων σε διάφορες περιόδους της νεότερης ιστορίας του νησιού.

Τα γύρω από το Κολυμπάρι χωριά είναι αρκετά ενδιαφέροντα, για το περιβάλλον τους, τις βυζαντινές εκκλησίες που μερικές χρονολογούνται από τον 6ο αιώνα, όπως η εκκλησία Αρχάγγελος Μιχαήλ κοντά στο χωριό Επισκοπή, τα Ενετικά ερείπια κτισμάτων, όπως στο Ροδοπό περίπου 7 χιλιόμετρα Βορειοδυτικά.
7 χιλιόμετρα Νότια μπορείτε να δείτε το χωριό Νόχια με παράδοση στην κεραμική.

Όσοι ενδιαφέρονται για μνημεία της φύσης θα πρέπει να δουν την πανάρχαιη ελιά κοντά στο χωριό Άνω Βούβες, Επίσης αξιοπρόσεκτο είναι το σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη, 3 χιλιόμετρα Νότια από το Κολυμπάρι κοντά στο χωριό Μαραθοκέφαλα. Κοντά στο χωριό Δελιανά, 15 χιλιόμετρα Νότια από το Κολυμπάρι βρίσκεται το φαράγγι των Δελιανών. Περίπου 3,5 χιλιόμετρα στα Βόρεια υπάρχει ο πολύ ωραίος κόλπος Αφράτα με το άγριο τοπίο και τα κρυστάλλινα νερά.

Ίσως το πιο αξιόλογο και ενδιαφέρον μνημείο στη περιοχή του Κολυμπαριού είναι η Μονή της Παναγίας της Οδηγήτριας, γνωστή ως «Μονή Γωνιάς», λόγω της θέσης της στο δυτικό άκρο του κόλπου. Το μοναστήρι έχει μεγάλη ιστορία που φτάνει στον 9ο αιώνα, οπότε και ιδρύθηκε. Στη σημερινή του θέση βρίσκεται από τις αρχές του 17ου αιώνα, όταν οι μοναχοί για λόγους ασφαλείας μεταφέρθηκαν εδώ. Το μοναστήρι ήταν πάντα εστία αντίστασης σε όλους τους κατακτητές της Κρήτης. Γι΄ αυτό το λόγο έχει καταστραφεί πολλές φορές. Κοντά στο μοναστήρι έχει δημιουργηθεί η Ορθόδοξη Ακαδημία της Κρήτης, ένα πολύ σπουδαίο ορθόδοξο εκκλησιαστικό ίδρυμα.
Τέλος, 23 χιλιόμετρα στα Βόρεια βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της Δίκτυννας, χώρος ιερός αφιερωμένος στην Αρτέμη Βριτομάρτιδα, που άκμασε κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους. Στο χώρο φτάνει κανείς μέσω ενός δύσκολου χωματόδρομου που αρχίζει από το χωριό Ροδοπός.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις οργανώνονται το καλοκαίρι από τις Δημοτικές αρχές. Στο σπήλαιο Άγιος Ιωάννης ο Ερημίτης, κοντά στο χωριό Μαραθοκέφαλα την παραμονή των Χριστουγέννων γίνεται αναπαράσταση της γέννησης του Χριστού.Επίσης στο σπήλαιο αυτό γίνεται μεγάλο πανηγύρι προς τιμήν του Αγίου στις 6 και 7 Οκτωβρίου.
Την πρώτη Κυριακή του Αυγούστου εορτάζεται η συγκομιδή των καρπών στην εκκλησία του Αρχάγγελου Μιχαήλ κοντά στο χωριό Επισκοπή. Οι αγρότες φέρνουν τα προϊόντα τους στην εκκλησία για να πάρουν την ευλογία του Αρχάγγελου και να εξασφαλίσουν μια καλή σοδειά.

Επίσης γίνονται ακόμα τρία πανηγύρια. Τον Δεκαπενταύγουστο για την Κοίμηση της Θεοτόκου στο Μονή Γωνιάς, στις 29 Αυγούστου στον τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο στην Γκιώνα και στις 14 Σεπτεμβρίου στον Ταυρονίτη για την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού.
Πολλά ξενοδοχεία, στούντιο και ενοικιαζόμενα δωμάτια διατίθενται για τους τουρίστες. Φαγητό και ποτό προσφέρεται άφθονο στις παραλιακές ταβέρνες και καφενεία, ένα εξαιρετικά γραφικό μέρος για φαγητό, ειδικά τις καλοκαιρινές νύχτες με πανσέληνο.

πηγη - greekisland.com

Λάδανο Ή Αλαδανός Ένα Απο Τα 3 Δώρα Των Μάγων Της Βηθλεέμ

 

Το λάδανο ή ο αλάδανος είναι μια αρωματική ρητίνη με έντονες φαρμακευτικές ιδιότητες η οποία μαζεύεται από τα φύλλα του φυτού Κίσθος Κρητικός το υποείδος κρητικός (Cistus Creticus spp. Creticus) ή ( Cistus Incanus) ή (Cistus Villosus)  η κοινώς λαδανιά (είναι ο Κισθος με τα ροζ άνθη )

Τρόποι Συλλογής

Το λαδανο μαζεύετε με μηχανικά μέσα με την χρήση ενός ειδικού εργαλείου (το αργαστήρι) ή από το τρίχωμα των κατσικιών που βόσκουν ανάμεσα στις λαδανιές. 

Το λαδανο το μαζεύουν και οι μελάσες ως πρόπολη.

Η συλλογή με τον τρόπο αυτό γίνεται μόνο από το είδος Cistus creticus και εξαρτάται από το μικροκλίμα της περιοχής. Στις παλαιότερες εποχές ήταν δυνατή και σε αλλά σημεία της ανατολική Μεσογείους όπωςη Βορειος αφρικη  η κοιλάδα της Γαδαδ και η Κύπρος, με την μεταβολή του κλήματος στις περιοχές αυτές, η συλλογής σταμάτησε.

Η ρητίνη λάδανο από το φυτό Cistus Creticus έχει μεγάλη ιστορία.

Χώρες με αναπτυγμένη την βιομηχανία των αρωμάτων, αντιλαμβανόμενες την άξια του λαδάνου και μην έχοντας την δυνατότητα να παράγουν, κατάφεραν όμως να παράγουν  ένα είδος σκουρόχρωμης γόμα  από άλλο είδος κίστου με διαφορετικά άρωμα και ιδιότητες.

Ο λάδανος από το φυτό Cistus Creticus είναι ένα φυσικό προϊόν.

Το φυτό αγκίσαρος ή αλαδανιά (cistus creticus ssp creticus).

Το χωρίο Σίσες

ΣΤΙΣ ΣΙΣΕΣ υπάρχουν μεγάλες περιοχές, όπου ευδοκιμούν αποκλειστικά και μόνο αγκίσαροι. ΜΟΝΟ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΜΩΒ λουλούδια, παράγουν αλάδανο. Οι περιοχές αυτές ονομάζονται αλαδανότοποι. .

Στα τέλη περίπου Μαΐου κάθε χρόνο, μόλις αρχίσει δηλαδή η ζέστη του καλοκαιριού, οι αγκίσαροι είναι έτοιμοι για να αρχίσει η περισυλλογή του αλαδάνου. Για να συλλέξουμε τον αλάδανο από το φυτό, χρησιμοποιούμε ένα αργαστήρι, μια κατασκευή από ξύλο που πάνω της έχουμε δέσει πλαστικά λουριά. Χτυπώντας αυτά τα λουριά πάνω στο φυτό, το πλαστικό μαζεύει τον «ιδρώτα» των φύλων. Ο ιδρώτας αυτός όταν κρυώσει στερεοποιείται και γίνεται μαύρος.

Για να μαζευτεί ο αλάδανος πρέπει να κάνει ζέστη και να έχει ηλιοφάνεια. Όταν μαζευτεί ο αλάδανος από ένα φυτό, χρειάζεται μια-δυο μέρες για να ξαναπαρουσιαστεί ο χαρακτηριστικός ιδρώτας, δηλαδή το υγρό του αγκίσαρου που γίνεται αλάδανος. Η εργασία της περισυλλογής του αλαδάνου είναι πολύ κουραστική και επίπονη, γιατί ο αλαδανάρης πρέπει να ανεβοκατεβαίνει στα βουνά μέσα στη ζέστη και μέσα σε πολύ μεγάλη θερμοκρασία.

Αφού τελειώσει η περισυλλογή του αλαδάνου και τα γαλάζια λουριά του αργαστηριού, έχουν μαυρίσει, δηλαδή ο ιδρώτας του αγκίσαρου έχει στερεοποιηθεί τότε πρέπει να πάρουμε από τα λουριά τον αλάδανο. Γι’ αυτό αφήνουμε τα αργαστήρια, αρκετή ώρα κάτω από τον ήλιο για να μαλακώσει η μαύρη πάστα που βρίσκεται πάνω στα λουριά.

Το τελευταίο στάδιο της περισυλλογής του αλαδάνου είναι να το πάρουμε πάνω από το αργαστήρι. Με το ξυστρί σφίγγουμε το λουρί και τραβώντας, μαζεύουμε τον αλάδανο. Όταν περάσει λίγη ώρα το υλικό που μαζεύουμε, γίνεται Για να καθαρίσουμε τα λουράκια του αργαστηριού και να μαζέψουμε τον αλάδανο, χρησιμοποιούμε ένα ξυστρί. Το ξυστρί συνήθως είναι συνδυασμός από δύο κλειδαριές.

ΠΗΓΗ: http://ladano.blogspot.gr/

Φθινόπωρο - Του Γεωργίου Αυγουστινάκη

 Τα φύλλα κιτρινίζουν στα κλαδιά,

πέφτουν στην πρώτη του αέρα ανατριχίλα,
τη γη τη στρώνουν κίτρινα χαλιά
του Φθινοπώρου χρώματα ποικίλα.

Στο νοτισμένο χώμα απ’ τη βροχή
γλιστρούν και πέφτουνε οι στάλες,
ύστερα από τ’ ανέμου την πνοή
και γκρίζου σύννεφου ψιχάλες.

Του ήλιου ντροπαλές ακτίνες μοιάζουν
σαν να λογχίζουν γκρίζα συννεφάκια,
χάντρες μαργαριτάρια πώς φαντάζουν
οι κρεμασμένες στάλες στα κλαδάκια!

Το γαλανό γκριζάρει και μαυρίζει
το χρώμα του καλοκαιριάτικου ουρανού,
στα νέφη ο ήλιος παιγνιδίζει,
δώρο η βροχή απλώνεται παντού.
Πάνω σε σύρματα καθίζουν
χιλιάδες διαβατάρικα πουλιά,
δείχνουν πως βιάζονται να φύγουν,
πριν φτάσει του χειμώνα η παγωνιά.

Δεν μας ξεχνούν, οπίσω θα γυρίσουν,
την Άνοιξη θα φέρουν στα φτερά,
το ταίρι τους θα βρουν, για να τη χτίσουν
ξανά την ιδική τους τη φωλιά.
Φθινόπωρο, σκορπάς μελαγχολία
σαν προπομπός του άγριου χειμώνα,
την Άνοιξη ο νους με νοσταλγία
στη θύμηση ξαναγυρνά σαν τον κυκλώνα.

Φθινόπωρο, σαν της ζωής το τέλος πλησιάζει,
σε λίγο τ’ άσπρο χιόνι στα μαλλιά θα φτάσει.
Αντίθετα η Άνοιξη πόσο στη νιότη μοιάζει,
που ανθεί, μοσχοβολά όλη η πλάση!

 

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΜΜ. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΑΚΗΣ
συνταξιούχος δάσκαλος

Ένα ποίημά μου για το Φθινόπωρο, που αρχίζει.
ΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ και στη συνέχεια ΚΑΛΟ ΧΕΙΜΩΝΑ!