Επώνυμα Ελλήνων που έχουν τουρκική ρίζα και σημαίνουν επάγγελμα – Διαβάστε εντυπωσιακές λέξεις

 Οι τουρκικές λέξεις κατακλύζουν την ελληνική γλώσσα. Αποτελούν βεβαίως και πεδίο πολυετούς έρευνας από τους γλωσσολόγους για το πόση είναι η διείσδυση στην καθημερινότητα. 

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν έρευνες γύρω από τα επώνυμα των Ελλήνων τα οποία σημαίνουν κάποιο επάγγελμα και κρύβουν στην ερμηνεία τους τουρκικές ρίζες.

Το 1920 η εφημερίδα «Πειρασμός» έψαξε τότε ελληνικά επίθετα που προέρχονταν κυρίως από τουρκικές ρίζες και σήμαιναν επάγγελμα. Ιδού λοιπόν κάποια από αυτά:

«Κουντουριώτης, Κουντούρης, Κουντουράς: Από το τουρκικόν κουντούρα δηλ το παπούτσι.

Καζαντζής, Καζαντζάκης, Καζαντζόπουλος: Από το καζάνι. Δηλαδή ο κατασκευαστής καζανιών και γενικώτερον ο χαλκουργός

Κανταρτζής: Ο κατασκευαστής κανταριών και γενικώτερον ο ορειχαλκουργός.

Τουφεξής: Από το επάγγελμά του οπλοποιού και του κατασκευαστού κοντακιών όπλων.

Καζάζης: Ο μεταξουργός

Σέκερης: Ο ζαχαροπλάστης

Αμπατζής: Ο κατασκευαστής ωρισμένου μαλλίνου υφάσματος

Σαγιαξής: Ο κατασκευαστής επίσης ωρισμένου είδους μαλλίνου υφάσματος

Κιατίπης: Ο γραμματικός

Περισσότερα από 12.000 επώνυμα που προέρχονται από την τουρκική γλώσσα.

Η ερμηνεία και οι ρίζες τους που κρατούν από το Βυζάντιο και την Τουρκοκρατία.

Μία μοναδική έκδοση, στην οποία σε 5.500 λήματα εξηγούνται περισσότερα από 12.000 επώνυμα που προέρχονται από την τουρκική γλώσσα και οι ρίζες τους κρατούν από το Βυζάντιο και την Τουρκοκρατία. Στο Βυζάντιο τα επώνυμα εμφανίζονται τον 7ο αι. μ.Χ. Πηγή προέλευσης των ελληνικών επωνύμων κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας είναι κάποια χαρακτηριστικά του κατόχου τους, και συγκεκριμένα: οι σωματικές αρετές ή οι ατέλειές του, κάποιο αξίωμα ή το επάγγελμά του, ο τρόπος καταγωγής του. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, εμφανίζονται τα πατρωνυμικά ή μητρωνυμικά επώνυμα.

Νεότερα είναι τα επώνυμα που δηλώνουν ζώα, φυτά, πετρώματα ή αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Τα ελληνικά επώνυμα τουρκικής προέλευσης εμφανίζονται πολύ πριν την Αλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 και ακολουθούν τα χαρακτηριστικά των βυζαντινών επωνύμων, με μεγαλύτερη έμφαση στα περιπαικτικά επώνυμα, που προκύπτουν από παρατσούκλια.

Φεσάς, Φεσόπουλος: Ο κατασκευαστής φεσιών

Σαράφης, Σαραφίδης, Σαραφόπουλος: Από το σαράφης, αργυραμοιβός.

Ταμπάκης, Ταμπακόπουλος, Ταμπακάς: Από το ταμπάκης, ο βυρσοδέψης.

Χασάπης, Κασάπης, Χασαπίδης και Κασαπίδης: Από το χασάπης ή κασάπης, σφαγεύς, κρεοπώλης.

Αραμπατζής: Καραγωγεύς

Τσορμπατζής, Τσορμπατζόγλου: Ο προϊστάμενος εργασίας.

Μπαξεβάνης: Ο περιβολάρης

Καλαιτζής, Καλαντζόπουλος, Καλαντζάκης: Ο κασσιτερωτής

Καπιτσάλας, Καπιτσάλης και Καψάλης: Ο κεντητής ή κατασκευαστής ζωνών.

Κατιρτζής και Κατιρτζόγλου: Ο μουλαράς.

Όπως τονίζει ο Θωμάς Σιταράς (Αθηναιογράφος): «Αν δεν βρήκατε το δικό σας επώνυμο ψάξτε το  καλύτερα… Για το δικό μου πάντως τα πράγματα είναι απλά: Σιταράς όλο και με κάποια σιτάρια θα είχαν να κάνουν οι παππούδες.

Αλλη έρευνα

Σύμφωνα με άλλη έρευνα του Ανδρέα Καλαντζάκου για το τι σημαίνουν οι ρίζες των πιο γνωστών ελληνικών επιθέτων, τα πράγματα έχουν ως εξής:

-Αϊβαζής: κλητήρας (τουρκικά: ayvaz)

-Αργέντης: ασημένιος (ιταλικά: argento)

-Ασλάνης: το λιοντάρι (τουρκικά: aslan)

-Βεάκης: ο μπέης, ο κύριος (τουρκικά: bey)

-Βέγγος: το φαρμακερό φυτό (περσικά: benk)

-Βογιατζής: ο μπογιατζής (τουρκικά: boyaci)

-Βοναπάρτης: η καλή μερίδα (ιταλικά: buono parte)

-Βουγιουκλάκη: η μεγάλη (από το τούρκικο buyuk)

-Γαρμπή: η δύση (αραβικά: garb)

-Γκερέκου: πρέπει (τουρκικά: gerek)

-Δαφέρμος: ο βέβαιος, ο σταθερός (ιταλικά: da fermo)

-Δεληγιάννης: ο Τρελός Γιάννης (τουρκικά: deli)

-Ζαϊμης: ο εισπράκτορας φόρων (τουρκικά: zaim)

-Ζαλμάς: ο πρόστυχος (τουρκικά: calma)

-Ζαμπούνης: ο καχεκτικός, ο αδύναμος (τουρκικά: zabun)

-Ζολώτας: το χρυσάφι (ρωσικά: zoloto)

-Ζορμπάς: ο άτακτος, ο ταραξίας (τουρκικά: zorba)

-Ιωαννίδης: αυτός που πήρε την χάρη του Θεού (εβραϊκά: yohannou)

-Καβάφης: ο αδέξιος (τουρκικά: kavaf)

-Καζαντζάκης: ο χαλκωματάς (τουρκικά: kazanci)

-Κάλβος: ο φαλακρός (λατινικά: calvus)

-Καμμένος: η πέτρα (σλάβικα: kamen)

-Καραγκιόζης: ο μαυρομάτης (τουρκικά: Karagöz)

-Καραμανλής: αυτός που κατάγεται από την Καραμανία (τουρκικά: karamanli)

-Καρατζάς: το ζαρκάδι (τουρκικά: karaca)

-Καρατζαφέρης: η καμήλα (τουρκικά: kara cafer)

-Κατράκης: ο μοιραίος (αραβικά: kaderi)

-Κεντέρης: η λύπη (τουρκικά: keder)

-Κοεμτζής: ο χρυσοχόος (τουρκικά: kuyumcu)

-Κούγιας: ο πεταλωτής (σλάβικα: kuja)

-Λιάνη: δένω (γαλλικά: liane)

-Μακαρέζος: το καρούλι (τουρκικά: makara)

-Μαρής: ο τρελός (αρβανίτικα: mari)

-Ματσούκα: το ρόπαλο (λατινικά: maxuca)

-Μπαϊρακτάρης: ο σημαιοφόρος (τουρκικά: bayraktar)

-Μπότσαρης: το βαρελάκι (από τους Βένετους: bozza)

-Μπουρνάζος: ο μυταράς (τουρκικά: burnaz)

-Νάκας: ο ελαιογράφος (τουρκικά: nakkas)

-Νταϊφά: η ομάδα, το σωματείο (αραβικά: taife)

-Ντενίση: η θάλασσα (τουρκικά: denis)

-Πεχλιβάνης: παλαιστής (τουρκικά: pehlivan)

-Ρακιντζής: αυτός που φτιάχνει ή πίνει τσίπουρο (τουρκικά: raki)

-Σαντίκος: ο πιστός φίλος (τουρκικά: sadik)

-Σελιμάς: υγιής (τουρκικά: selim)

-Σεφέρης: το ταξίδι (τουρκικά: sefer)

-Σιμιτζής: αυτός που φτιάχνει και πουλάει κουλούρια (τουρκικά: simitci)

-Σκαρμούτσος: πάσσαλος (ιταλικά: scarmo)

-Τόκας: πόρπη (τουρκικά: toka)

-Τρίμης: παλληκάρι (αρβανίτικα: trim)

-Τσουκαλάς: ο μεγάλος τέντζερης (ιταλικά: zuca)

-Φέρτης: ο μοναχός (τουρκικά: fert)

-Φούντας: η φούντα (ιταλικά: η φούντα, ο θάμνος)

-Φυσσούν: η γοητεία (τουρκικά: füsun)

-Χαϊκάλης: το όνομα (τουρκικά: haikal)

-Ωνάσης: ο εραστής (τουρκικά: oynas)

πηγη

Συνεχίζεται η αναβάθμιση του εξοπλισμού και των υποδομών Δήμων – μελών του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης - ΕΣΔΑΚ

 Συνεχίζεται η αναβάθμιση του εξοπλισμού και των υποδομών Δήμων – μελών του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης - ΕΣΔΑΚ

 

Εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ ο εξοπλισμός των Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων των Δήμων Φαιστού, Γόρτυνας, Βιάννου, Αρχανών - Αστερουσίων, Ρεθύμνου, Αγίου Βασιλείου και Μυλοποτάμου, προϋπολογισμού 5.356.812,40 ευρώ

 

Την ένταξη του εξοπλισμού των Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) Δήμων των Π.Ε. Ηρακλείου και Ρεθύμνου στο ΕΣΠΑ, προϋπολογισμού 5.356.812,40 ευρώ, ανακοίνωσε ο Πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ, Δήμαρχος Ηρακλείου Αλέξης Καλοκαιρινός, κατά τη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του Φορέα την Τρίτη 5 Νοεμβρίου.

Πρόκειται για ένα υπο-έργο το οποίο εντάσσεται στον εγκεκριμένο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑΚ) του 2016, με στόχο την εξοικονόμηση πόρων και την κάλυψη των μειονεκτημάτων που δημιουργεί το ιδιαίτερο ανάγλυφο της Κρήτης και η ανάγκη κάλυψης μεγάλων αποστάσεων, ειδικά των τουριστικών περιοχών, από τους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ). 

Σε αυτό περιλαμβάνεται η προμήθεια κινητού εξοπλισμού των ΣΜΑ για τους Δήμους Φαιστού, Γόρτυνας, Βιάννου, Αρχανών Αστερουσίων, Ρεθύμνου, Αγίου Βασιλείου και Μυλοποτάμου. Με τον συγκεκριμένο εξοπλισμό, χωρίς να είναι αναγκαίες ιδιαίτερες απαιτήσεις σε κτιριακές εγκαταστάσεις ή τεχνική υποστήριξη εξοπλισμού, τα απορριμματοφόρα θα μεταφορτώνουν τα απορρίμματα σε ειδικά οχήματα, τα οποία θα τα συμπιέζουν μεγιστοποιώντας την ικανότητα μεταφοράς τους προς τους ΧΥΤΑ.

Το συγκεκριμένο υπο-έργο εντάσσεται στο έργο «Κατασκευή έργων υποδομής Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων Π.Ε. Ηρακλείου και Ρεθύμνου», συνολικού προϋπολογισμού 8.875.175,66 ευρώ, και η υπογραφή της σχετικής σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία θα πραγματοποιηθεί το επόμενο διάστημα.

 

Το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) του Πανεπιστημίου Κρήτης, δέχεται αιτήσεις

 Το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) του Πανεπιστημίου Κρήτης, δέχεται αιτήσεις στα παρακάτω προγράμματα:

Δωρεάν πρόγραμμα:

ü Η τέχνη του ρυθμού στην εκπαίδευση

Αυτοχρηματαδοτούμενα προγράμματα :

ü Primary Care Training Hub. Κέντρο Εκπαίδευσης για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: εστίαση στην αλλαγή της συμπεριφοράς, στην επικοινωνία επαγγελματία υγείας-ασθενή και στις δεξιότητες συμβουλευτικής

ü Ophthalmic Optics, Contact Lenses and Visual Perception: an optometric approach

ü Advanced mini-Fellowship in Refractive Surgery. (Module1/Theoretical)

ü Συμβουλευτική Επαγγελματικού Προσανατολισμού Και Σταδιοδρομίας

ü Συμβουλευτική στον Επαγγελματικό Προσανατολισμό και την Σταδιοδρομία: Ψυχο-κοινωνιολογική προσέγγιση

ü Ανθρωποκεντρική Τεχνητή Νοημοσύνη στην Εκπαίδευση: Μετασχηματίζοντας τον τρόπο με τον οποίο διδάσκουμε και μαθαίνουμε

Επιδοτούμενα προγράμματα σε κατόχους ΚΑΥΑΣ:

ü Εταιρική Υπευθυνότητα και Βιώσιμη Ανάπτυξη (ESG)

ü Επανειδίκευση και αναβάθμιση δεξιοτήτων στον τομέα του τουρισμού

Τα προγράμματα του ΚΕΔΙΒΙΜ του ΠΚ, είναι σε τομείς αιχμής που θεραπεύει το Πανεπιστήμιο Κρήτης, υλοποιούνται με σύγχρονους μεθόδους διδασκαλίας και είναι βασισμένα στις ανάγκες και στις Αρχές Εκπαίδευσης Ενηλίκων.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε στο https://kedivim.uoc.gr/index.php/el/programmata/ola-ta-programmata/trexonta

Επικοινωνήστε με τη Γραμματεία του ΚΕΔΙΒΙΜ στο kedivim@uoc.gr ή στα 2810393661-662

Θέατρο τις Δευτέρες: Η Λαίδη Λάζαρος στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου

 Δευτέρα 9 και Τρίτη 10 8 Δεκεμβρίου, στις 21:00 στην Πειραματική Σκηνή

Γυναίκες: μάγισσες, πόρνες, ή αγίες; Δύο αδελφές διατρέχουν την παγκόσμια ιστορία της ποίησης ανακαλύπτοντας ποιήματα για γυναίκες και μέσα από ένα παιχνίδι ρόλων ξεδιπλώνουν την ιστορία της γυναίκας από την αρχαιότητα ως και το τέταρτο κύμα φεμινιστριών, σε μια παράσταση που δημιουργείται μπροστά στα μάτια του θεατή. 

Η παράσταση αποτελεί μέρος έρευνας πάνω στον φεμινισμό και τις γυναικοκτονίες και είναι εμπνευσμένη από κείμενα των Σύλβια Πλαθ, Νίκου Καββαδία, Kικής Δημουλά, Μοχτζά Καφχ, Νίκου Εγγονόπουλου, Λίζα Νόργκρεν, Ρίτας Μπούμη-Παπά, Όντρι Λορντ, Ουαρσάν Σάιρ, Αχιλλέα ΙΙΙ, Άντυς Ψυλλάκη, Τζος Γουίντ και Νικολέτας Δάφνου.

Η σκηνοθετική επιμέλεια ανήκει στον Κυριάκο Κορογιάννη και πρωταγωνιστούν οι Νικολέτα Δάφνου και η Ελένη Στρατάκη.

Συντελεστές:

Σκηνοθετική επιμέλεια: Κυριάκος Κορογιάννης

Σύνθεση κειμένων / μουσική επιμέλεια: Νικολέτα Δάφνου

Σκηνογραφία / ενδυματολογία: Γιώργος Σμπώκος

Ερμηνεία: Νικολέτα Δάφνου, Ελένη Στρατάκη

Γραφιστικό αφίσας: Λίλα Δάφνου – Metrographics

Φωτογραφίες: Μάνος Πολιτάκης

Κινηματογραφιστής παράστασης: Μάνος Κασαπάκης

Προπώληση Εισιτηρίων

Η προπώληση των εισιτηρίων αξίας 15€ (γενική είσοδος) ξεκίνησε και το κοινό μπορεί να τα προμηθευτεί από:

● Το Βιβλιοπωλείο Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης (Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο: 09:30 - 14:30 και Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 09:30 - 14:00 & 17:30 - 20:30, τηλ. 2813409247) ● Την ticketservices.gr, από εδώ.

● Το Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου, πριν την έναρξη της εκδήλωσης

Αφηστε τόνε να περνά απ το Χανιώ την πόρτα

 

 Η πύλη και ο προμαχώνας Παντοκράτωρας πήραν  το όνομα τους  απο την μικρή εκκλησία του Παντοκράτωρα που βρισκόταν πολύ κοντά τους.  

Πρόκειται  για την πύλη με  την οποία ο Χάνδακας επικοινωνούσε  με τη  δυτική  Κρήτη,  έχει  πάνω από  το  θύρωμα  της  εξόδου εντοιχισμένες ανάγλυφες πλάκες, με  το φτερωτό λιοντάρι του Αγίου Μάρκου, τη μορφή του Παντοκράτορα με την επιγραφή στα ελληνικά  ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΩΡ  και το  στέμμα του Δόγη της Βενετίας Pietro Loredan.  

Κατασκευάστηκε  το  1567  και  ο  σχεδιασμός της οφείλεται στον Ενετό αρχιτέκτονα Michele Sammincheli.

Η πύλη Παντοκράτορα  αποτελεί την μεγαλύτερη  πύλη  στην  πόλη  με  επιφάνεια περίπου 600 τετραγωνικών μέτρων και κύριο χαρακτηριστικό της  την  διπλή  χρήση από  δύο χωριστές εισόδους στην πρόσοψη, οι οποίες  οδηγούσαν  σε  δύο  ανεξάρτητους θολωτούς διαδρόμους. 

Ο αριστερός διάδρομος εξυπηρετούσε αποκλειστικά  την  είσοδο  και  έξοδο των πολιτών, ενώ ο δεξιός οδηγούσε στην νότια χαμηλή πλατεία η οποία είχε καθαρά στρατιωτική χρήση, καθώς εκεί τοποθετούνταν τα κανόνια για την άμυνα της τάφρου.

Τον εικοστό αιώνα στο νότιο τμήμα στο πλάι της πύλης κατεδαφίστηκε τμήμα του τείχους και δημιο

υργήθηκε πέρασμα για τα αυτοκίνητα και τους πεζούς.  Η γεφύρωση  του έγινε το 1915 με ευρύ τοξωτό άνοιγμα, κάτω από το οποίο διέρχεται, ο κεντρικός οδικός άξονας της πόλης.

Σήμερα η περιοχή αυτή ονομάζεται Χανιόπορτα. 

Η Χανιόπορτα ήταν μία από τις ελάχιστες εισόδους του μεσαιωνικό Χάνδακα. 

Ονομάστηκε έτσι επειδή την χρησιμοποιούσαν κυρίως όσοι έρχονταν από την άλλη μεγάλη πόλη της Κρήτης, τα Χανιά.

“Απ΄τω Χανιώ την Πόρτα”  ο Οπλαρχηγός Ιωάννης Παλμέτης

Αφήστε τονε να περνά απ’ των Χανιών την πόρτα

και να φορεί και τ’ άρματα όπως τα φόρειε πρώτα.

-Αφήστε τονε να περνά μα δεν έχει διασάκι,

Παλμέτη τονε λέγουνε από το Καμαράκι.

Ο Παλμέτης δε δέχτηκε την αμνηστία, όπως λέει κι ο στίχος παρακάτω:

Πολλοί Ρωμιοί εμουτίσανε και δώσανε κι αράι,

μ’ αυτός από τον πόλεμο ίνα δεν παντονιάρει.

(Η συμφωνία για ανακωχή λέγεται αράι ή ράι).

Μονο μηνά των τών Τουρκών και πέμπει των και γράμμα:

-Εγώ μουτής δε γίνομαι, δίχως κανένα πράμα.

Αλλά ας τ’ ακούσουμε καλύτερα στο τραγούδι:

Κοντό και να του βγάλανε τραγούδι του Παλμέτη,

που φόρειενε το λαχουρί και τ’ άρματα στο μπέτη;

Με το συχνοψιχάλισμα φυτρώνει το λουλούδι,

αφρουκαστείτε να σας πω παλικαριού τραγούδι.

Αφρουκαστείτε να σας πω για έναν αντρειωμένο,

που η Ιστορία έπρεπε να ‘χει στεφανωμένο.

Παλμέτη τον ελέγανε αυτό το παλικάρι,

του δυτικού Μαλεβιζιού το ξακουστό λιοντάρι.

Ετούτος εκατάγετο από ένα χωριουδάκι,

‘πό τις Γωνιές ποκατωθιό, που λένε Καμαράκι.

Στο Καμαράκι το χωριό ήτανε γεννημένος

και εκεί εμεγάλωσε αυτός ο αντρειωμένος.

Την εποχή που η Τουρκιά εσκότωνε κι εκρέμα,

ο Παλμέτης εκδικήθηκε των Χριστιανών το αίμα.

Τα αίτια που βγάλανε εις το κλαρί το Γιάννη

και ένα όρκο έδωκε σκλάβος να μην ποθάνει:

Δεν εβαστούσε στην καρδιά να βλέπει να πειράζουν

καθημερνώς τους Χριστιανούς και να τους ατιμάζουν.

Μια ταχινή σηκώνεται, στη Χώρα κατεβαίνει,

περνάει τη Χανιόπορτα, στο Μεϊντάνι βγαίνει.

Εκεί τονε συνάντησε ο Τούρκος ο Μεκιάνης,

και λέει του: -Ίντα βαστάς κι ίντα πουλείς μρε Γιάννη;

-Τυρί κρατώ και το πουλώ κι αν θες να σου το δώσω,

γιατί χρωστώ ενούς λεφτά και θέλω να πλερώσω.

Επήρε ο Τούρκος το τυρί, δε θέλει να πλερώσει,

κι από το σπίτι γρήγορα θέλει να τονε διώξει.

Μα ο Παλμέτης δε βαστά και σα θεριό εγίνη

και μια βεργιά στην κεφαλή η του Μεκιάνη δίνει.

Έπεσε κάτω, κι άρχισε χάμαι και τον κλοτσούσε,

σαν το σταφύλι άγρια τονε τσαλοπατούσε.

Ο Τούρκος ξεζαλίστηκε και στον πασά πηγαίνει

με ματωμένο το κορμί, την κεφαλή σπασμένη.

Λέγει: -Ο Παλμέτης μ’ έδειρε δίχως καμιάν αιτία

και θέλω να του δώσετε θάνατο τιμωρία.

Μια μέρα στέλνει ο αγάς δυο Τούρκους απ’ τη Χώρα,

στο Καμαράκι πήγανε κατά τις τρεις η ώρα.

Τα άλογα πεζέψανε, τα δένουν και ρωτούνε,

πως τον Παλμέτη θέλουνε εξάπαντος να δούνε.

Μα ο Παλμέτης έβλεπε πρόβατα στο Κεφάλι

και θώρειε ίντα γίνεται με προσοχή μεγάλη.

Και βγάζει την απόφαση, πρέπει να σκοτωθούνε,

και πίσω στο Ηράκλειο να μην ξαναφανούνε.

Είχ’ ένα φίλο απ’ τις Γωνιές που Βλάχος εγρικάτο,

που εμακέλευγε κι αυτός το τούρκικο μιτάτο.

Κάτω στο Ποροφάραγγο οι δυο τους κατεβαίνουν,

τους Τούρκους περιμένανε οντε θελα γιαγέρνουν.

Και δεν επέρασε πολλή ώρα να κατεβούνε

και στην παγίδα τω θεριών η τα σκυλιά να μπούνε.

Αφήνουν τους και προχωρούν, κοντά κοντά σιμώνουν

και στην κορφή της κεφαλής με τέχνη τους ξαμώνουν.

Σαν αστραπή πετάχτηκαν, οι βέργες κατεβήκαν

εις την κορφή της κεφαλής και χάμαι γκρεμιστήκαν.

Επήραν τα τουφέκια των, τσι σφαίρες που βαστούσαν

και με αυτά αρχίσανε Τούρκους και πολεμούσαν.

Κάτω εις το Σκλαβόκαμπο Τούρκους αιχμαλωτίζει

κι είχε μανία την Τουρκιά σε ταύκους να γκρεμίζει.

Πέρα μακριά στο Στρούμπουλα είχε κι εκεί λημέρι

και την Τουρκιά επολέμανε νύχτα και μεσημέρι.

Είχε και μιαν Ανωγειανή που τον εβοηθούσε,

όπου με πόνο στην καρδιά τους Τούρκους πολεμούσε.

Αυτή ‘ταν απ’ τους Νιώτηδες κι ήτανε στο λημέρι

και τον Παλμέτη βοηθά νύχτα και μεσημέρι.

Αυτή ψηλά ανέβαινε, ποπάνω απ’ το λημέρι

κι όταν οι Τούρκοι ερχότανε εχτύπανε ένα λέρι.

Και με τους χτύπους έδινε σινιάλο αποκάτω

και τους περικυκλώνανε, τους ρίχναν σ’ έναν ταύκο.

Μια μέρα τρεις επιάσανε, στον ταύκο τσ’ οδηγούνε

και λεν τους να πηδήξουνε αν θένε να σωθούνε.

Ο ένας ήταν δυνατός κι επέρασε από πέρα,

σε τραμιθιά εκρεμάστηκε με τη δεξά του χέρα.

Και ο Παλμέτης τράβηξε γρήγορα το σπαθί του,

εζούγλανε τη χέραν του και πήρε τη ζωήν του.

Δεκάδες Τούρκους έριξε εκείνανα τα έτη

και σήμερα ακούγεται «ο ταύκος του Παλμέτη».

Πολλοί Ρωμιοί εμουτίσανε και δώσανε κι αράι,

μ’ αυτός από τον πόλεμο ίνα δεν παντονιάρει.

Μονο μηνά των τών Τουρκών και πέμπει των και γράμμα:

-Εγώ μουτής δε γίνομαι, δίχως κανένα πράμα.

-Αφήστε τονε να περνά απ’ των Χανιών την πόρτα

και να φορεί και τ’ άρματα όπως τα φόρειε πρώτα.

-Αφήστε τονε να περνά μα δεν έχει διασάκι,

Παλμέτη τονε λέγουνε από το Καμαράκι.

Πέντε ήταν οι Ανωγειανοί που βγήκαν στο ποδάρι

κι είν’ ο Παλμέτης μοναχός, τ’ όμορφο παλικάρι.

Τετράδη κάνει γράμματα ο Νιώτης στον Παλμέτη,

στο Στρούμπουλα να κατεβεί να σμίξουνε την Πέφτη.

Στο Στρούμπουλα εμονιάσανε και κάμαν το τερτίπι

κι εφέραν αποτέλεσμα στη σκλαβωμένη Κρήτη.

Μια μέρα εκατέβηκε στη Χώρα, στο λιμάνι

και ήτανε κατάκοπος κι ο ύπνος τονε πιάνει.

Εκεί που εκοιμότανε, δυο Τούρκοι του σιμώνουν,

δυο μπαλωθιές του ρίξανε κι εκεί τονε σκοτώνουν.

Εμούγκρισε σαν το θεριό με μάτια αγριεμένα:

-Στον ύπνο με σκοτώνετε θεριά καταραμένα.

Εκατό ένα έσφαξα Τούρκους, το λέω τώρα,

και θέλω να το μάθουνε οι Χριστιανοί στη Χώρα.

Έτσι τελείωσε η ζωή, με μιαν αυτοθυσία,

μα όμως αδικήθηκε από την Ιστορία.

Γιατί έπρεπε στον Κόρακα δίπλα κι αυτός να στέκει,

αρματωμένος με σπαθί και να κρατά τουφέκι.

Μα ‘ναι πολλοί οι πετεινοί που κράζουν δίχως γνώση, 

γι’ αυτό και εις τη χώρα μας αργεί να ξημερώσει.

.

Μακριδάκης Νικόλαος

Μακριδάκης Αντώνιος

Από το Καμαράκι Μαλεβιζίου 

Πηγή κειμένου: patris.gr

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ
http://sxoliastesxwrissynora.wordpress.com