Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2025

Η Ιερά Μονή Του Αγίου Ιωάννη Του Θεολόγου Στην Ανώπολη Δήμου Χερσονήσου

  DSC03767


Εορτάζει στις 26 Σεπτεμβρίου εκάστου έτους.

Το μοναστήρι βρίσκεται νοτιοανατολικά της Ανώπολης, μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον.  Αρχικά ήταν μετόχι της Μονής του Αγίου Γεωργίου, αλλά λόγω των αλλεπάλληλων πειρατικών επιδρομών που ελάμβαναν χώρα τον 15ο και 16ο αι. οι μοναχοί το εγκατέλειψαν και εγκαταστάθηκαν στην Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. 

Στο μοναστήρι αυτό λειτουργούσε κρυφό σχολείο στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και έπαιξε σημαντικό ρόλο στις διάφορες επαναστάσεις κατά του τούρκικου ζυγού. Γι'  αυτό το λόγο οι Τούρκοι κατέστρεψαν τη μονή τον Ιούλιο του 1896 και έσφαξαν τους καλόγερους και τους κατοίκους της Ανώπολης. Λίγα χρόνια μετά, η μονή επανιδρύθηκε από τον Καλλίνικο Δασκαλάκη.

Anopoli-katholiko


Moni+Ag.+Pant.-igoumenio



Σύμφωνα με την παράδοση, η μονή χτίστηκε το δεύτερο μισό του 17ου
αιώνα (μεταξύ 1660 -70) από τρεις μοναχούς του Αγίου Αντωνίου στους Γαληνούς, μετά την καταστροφή της μονής τους από πειρατές. Βρίσκεται στα όρια του Δήμου Τυλίσου, ένα περίπου χιλιόμετρο πριν το Φόδελε, σε μια περιοχή με πυκνή άγρια βλάστηση. 

Είναι φρουριακού τύπου και περιβάλλεται από τείχος. Δίπλα από την πύλη υπάρχει εντοιχισμένη, μαρμάρινη επιγραφή με χρονολογία 1677 (η ίδρυση της μονής τοποθετείται λίγα χρόνια πιο πριν) και στο υπέρθυρο επιγραφή με χρονολογία 1861 (τότε έγινε μεγάλη ανακαίνιση από τον ηγούμενο Νεόφυτο Πεδιώτη). 


Έξω από τη μονή, 100 μέτρα δυτικά της εισόδου, σώζεται θολωτή δεξαμενή νερού (χτίστηκε το 1866 όπως μαρτυρεί η εντοιχισμένη επιγραφή), με μια παλιά κρήνη μπροστά της. Σήμερα στον  Άγιο Παντελεήμονα ζει μόνο ένας μοναχός.

apopsi+monis+Agiou+Ioanni


181922_128601230546302_2445298_n

182022_128601197212972_7707605_n

182638_128601417212950_5625063_n

Το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα είχε πάντα ανοιχτές τις πόρτες του στους επαναστάτες και γι'  αυτό υπέστη επανειλημμένα καταστροφές από τους Τούρκους. Το 1824, λεηλατήθηκε και καταστράφηκε από τους Τουρκοαιγυπτίους του Χουσεϊν. Το δεύτερο χρόνο της επανάστασης του 1866, πυρπολήθηκε από τους άνδρες του Ρεσίτ Εφέντη. Ωστόσο, στη μεγαλύτερη καταστροφή της μονής οι Τούρκοι δεν είχαν καμία ανάμειξη. Το 1972, κατεδαφίστηκαν το ηγουμενείο και όλα τα κελιά των μοναχών, πλην δύο. Λέγεται ότι ο λόγος που υπαγόρευσε αυτή την ενέργεια ήταν η  προσδοκία ανεύρεσης θησαυρού, που πιστευόταν ότι ήταν θαμμένος στα θεμέλια της μονής. Ο σεισμός της 11ης Ιανουαρίου 2006 τα αποτελείωσε. 

paleo+katholiko

Η μονή του Αγίου Γεωργίου του Γοργολεήμονος βρίσκεται σε υψόμετρο 480 μέτρων κοντά στο χωριό Κάτω Ασίτες, και ήταν αυτή που επιβίωσε περισσότερο από τα υπόλοιπα μοναστήρια της περιοχής, κατά τις διάφορες επαναστάσεις την περίοδο της Τουρκοκρατίας.


DSC03767

DSC03768

DSC03769
Αποτελεί ένα σημαντικό μοναστήρι που υπάρχει τουλάχιστον από τα χρόνια της Ενετοκρατίας. Η αρχαιότερη μνεία της ανάγεται τον 14ο αιώνα. Το καθολικό είναι αφιερωμένο στον 'γιο Γεώργιο ο ναός του οποίου αποπερατώθηκε το 1627. 

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας υπήρξε κέντρο επαναστατικών κινημάτων, αλλά και εξαιρετικό θέρετρο με τεράστιες βελανιδιές που καλύπτουν ένα μεγάλο τμήμα του περιβόλου (δύο από τα δέντρα αυτά, ο πλάτανος και το κυπαρίσσι, έχουν κριθεί «διατηρητέα μνημεία της φύσης»). Καθώς η μικρή μοναστική κοινότητα επιμένει να μη χρησιμοποιεί μικρόφωνα και ηλεκτροφωτισμό στην εκκλησία, οι λειτουργίες και οι εσπερινοί εδώ, διατηρούν την αυθεντικότητα του παρελθόντος. 'ξιο αναφοράς είναι το παλιό ξυλόγλυπτο τέμπλο, έργο λαϊκής εκκλησιαστικής ξυλογλυπτικής του 19ου αιώνα ενώ τα παλιά κελιά έχουν αντικατασταθεί, καθώς στη μονή λειτούργησε για χρόνια κατά τη δεκαετία του 1960 η παιδική κατασκήνωση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης. 

Ag.+Pantel



Moni+Agiou+Pantel-eisodos



Στο περίβολο του μοναστηριού μπορεί να δει κανείς την προτομή του γενναίου οπλαρχηγού Φραγκιά Μαστραχά ο οποίος σε ηλικία 75 ετών, σκοτώθηκε το 1868 σε μάχη εναντίον των Τούρκων στις Ασίτες. Επίσης, στην κρήνη της μονής υπήρχε ένα μαρμάρινο λιοντάρι, από την εποχή της Ενετοκρατίας, το οποίο όμως κλάπηκε το 1990. 


Ένα Ταξίδι Στο Σχολείο Του Παρελθόντος

 2



Η σχολική ποδιά

Η σχολική ποδιά έπαψε να είναι υποχρεωτική στα σχολεία στις 6 Φεβρουαρίου του 1982. Ήταν καινοτόμα κατά μία απόφαση της τότε νέας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και του Yπουργού Παιδείας Λευτέρη Βερυβάκη. Αν και οι μαθητές/τριες και πολλοί γονείς δέχτηκαν με χαρά την κατάργηση της υποστηρίζοντας πως η ομοιόμορφη ενδυμασία περιόριζε την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών, αρκετοί την αναπολούν με νοσταλγία.

2


Ο κλασσικός πίνακες κιμωλίας – Μαυροπίνακας

Ο πίνακας του σχολείου του παρελθόντος ήταν μαύρος και έγραφαν σε αυτόν με άσπρες κιμωλίες. Συνήθως ήταν κρεμασμένος στον τοίχο ή στηριζόταν σε τρία ξύλινα πόδια. Σπάνια την κιμωλία την έπιαναν οι μαθητές και μόνο μετά από την εντολή του δασκάλου/λας.

Ο μαυροπίνακας σήμερα αντικαταστάθηκε από τον πίνακα μαρκαδόρου ή καλύτερα το διαδραστικό πίνακα.

3


Τα θρανία

Τα θρανία παλιά ήταν ξύλινα, μεγάλα και σκληρά. Το κάθισμα και ο πάγκος ήταν κολλημένα, ήταν σαν παγκάκι. Σε κάθε θρανίο καθόντουσαν πολλοί μαθητές μαζί. Οι μαθητές ήταν υποχρεωμένοι να παρακολουθούν με σταυρωμένα χέρια το μάθημα και να σηκώνονται όρθιοι μόνο όταν εξετάζονται ή έλεγαν το μάθημα. Ακόμη, έπρεπε να φέρνουν ένα ξύλο κάθε μέρα για τη σόμπα που βρισκόταν στο κέντρο της τάξης.

Ο/Η δάσκαλος/α

Ο δάσκαλος ή η δασκάλα ήταν αυστηροί και έβαζαν σκληρές τιμωρίες. Αρκετές φορές χρησιμοποιούσαν τη βέργα για να τιμωρήσουν τα παιδιά που δεν διάβαζαν τα μαθήματά τους ή έκαναν φασαρίες. Η συμβουλευτική ήταν μία άγνωστη λέξη, καθώς και ο ψυχολόγος. Η μόνη γνωστή λέξη ήταν η τιμωρία και το ξύλο. Ο/Η δάσκαλος/α, όταν έκανε μάθημα δεν κουνιόταν από την έδρα και οι μαθητές/τριες έκαναν απόλυτη ησυχία. Κανείς δεν πείραζε την έδρα του δασκάλου/ας το μελανοδοχείο, την πένα, τα βιβλία, τη βέργα, ενώ τα παιδιά φρόντιζαν το βάζο με λουλούδια.

Η έδρα ήταν πάνω σε ένα ξύλινο βάθρο για να είναι ο δάσκαλος πιο ψηλά και να βλέπει καλύτερα όλους τους μαθητές.


4



Το τετράδιο

Τα τετράδια ήταν λίγα και έπρεπε να είναι πεντακάθαρα. Τα χρήματα για να αγοράσουν οι γονείς τετράδια ήταν τόσο λίγα που αν κάποιος τσαλάκωνε το τετράδιο του, η τιμωρία θα ήταν πολύ σκληρή. Η πρώτη λέξη του δασκάλου στους γονείς ήταν για τα καθαρά τετράδια και τα καλά γράμματα. Μπλε καθαρά τετράδια και το απαραίτητο φυτολόγιο. Τα παιδιά τις Κυριακές έψαχναν διαφόρων ειδών φύλλα από τα φυτά για το φυτολόγιο.

5


Η Γραμματική και η εγκυκλοπαίδεια

Στην τσάντα κάθε μαθητή υπήρχε το βιβλίο της γραμματικής ανάλογα με την τάξη φοίτησης, ενώ η γραμματική ήταν ξεχωριστό μάθημα. Απαραίτητο βοήθημα η εγκυκλοπαίδεια. Οι μαθητές/τριες έψαχναν τη Δομή ή την Υδρεία και γράφανε τις εργασίες. Οι γονείς πλήρωναν τις εγκυκλοπαίδειες με δόσεις κάθε μήνα γιατί ήταν και πανάκριβες. Ο/Η δάσκαλος/α έδινε στα παιδιά μία εργασία την οποία έπρεπε να γράψεις από την εγκυκλοπαίδεια. Για να βρεις τις πληροφορίες από την εγκυκλοπαίδεια έπρεπε να γράφεις ώρες. Φωτοτυπίες ούτε για δείγμα.


Η Πατριδογνωσία

Σχολικό μάθημα που διδασκόταν τα παιδιά στο Δημοτικό Σχολείο ήταν η Πατριδογνωσία δηλαδή η τοπογραφία της ιδιαίτερης πατρίδας (χωριού, δήμου επαρχίας, νομού) της γεωγραφικής περιοχής που βρισκόταν το σχολείο. . Η Πατριδογνωσία αποτελούσε προβαθμίδα του μαθήματος της Γεωγραφίας.

Στην Πατριδογνωσία μάθαιναν για το έδαφος, τα προϊόντα, τον αριθμό των κατοίκων, τις συνθήκες διαβίωσης καθώς και την ιστορία της περιοχής που βρισκόταν το σχολείο και έφθανε μέχρι και τους μυθικούς χρόνους

Το μάθημα αυτό αντικαταστάθηκε από τη Μελέτη Περιβάλλοντος.


6


Ο Επιθεωρητής

Το 1830 με τη σύσταση του Ελληνικού κράτους οργανώνεται και το εκπαιδευτικό σύστημα. Με το διάταγμα 1372 της 5ης Οκτωβρίου 1830 καθιερώνεται και ο θεσμός των επιθεωρητών. Ο επιθεωρητής έπρεπε να πηγαίνει στα σχολεία χωρίς να έχει ειδοποιήσει πριν και να βρίσκεται στο μάθημα, ώστε να παρακολουθεί πώς γίνεται.

Το 1834 στο νόμο που εισηγήθηκαν οι Βαυαροί περί Δημοτικών Σχολείων εισήχθηκε και ο θεσμός του «Γενικού Επιθεωρητή των Δημοτικών Σχολείων» που διεύθυνε το Διδασκαλείο το οποίο κατάρτιζε τους νέους δασκάλους, επόπτευε τα Δημοτικά Σχολεία ενώ ασκούσε και πειθαρχικό έλεγχο στο προσωπικό τους.

Ο επιθεωρητής ήταν ο φόβος και ο τρόμος των εκπαιδευτικών και των μαθητών. Όταν έμπαινε ο επιθεωρητής στην τάξη, τα παιδιά έκαναν απόλυτη ησυχία, ο δάσκαλος έκανε μάθημα και αλίμονο αν ρωτούσε κάτι ο επιθεωρητής και δεν το ήξεραν τα παιδιά. Ο/Η δάσκαλος θα την πλήρωνε. Ο επιθεωρητής μπορούσε να ελέγξει ακόμη και τα ρούχα που φορούσε ο δάσκαλος και τη συμπεριφορά του εκτός σχολείου. Φυσικά έβλεπε αν η τάξη ήταν καθαρή και τακτοποιημένη.

Το 1982 ο θεσμός του Επιθεωρητή καταργείται και το 1984 καθιερώνεται ο θεσμός του Σχολικού Συμβούλου.



ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ 

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ

Το Μάτι - Ραντάρ Της Πρώην Αμερικάνικης Βάσης Γουρνών

  Τα ραντάρ της πρώην αμερικάνικης βάσης γουρνών που βρισκόταν πάνω απο 50 χρόνια στις Γούρνες του Νομού Ηρακλείου στο βουνό και στην περιοχή Εδερη αποτελεί παρελθόν .

Υπήρξε για χρόνια το  μάτι... της αμερικάνικης βάσης για την μέση ανατολή και όχι μόνο.

602664_435477849858637_244019667_n

Πρίν απο λίγα χρόνια το ένα απο τα δύο ραντάρ είχε αφαιρεθεί απο γνωστούς - άγνωστους όπου και είχε πουληθεί για παλιοσίδερα.
ΠΛΕΟΝ αποσυναρμολογήθηκε και πήγε πρός παλιοσίδερα.

534060_10200844914755008_935002772_n

539002_10200844941835685_568141371_n


309087_222197397853351_210766787_n

radar_03

radar

167328_114745695265189_5601973_n

163891_114745511931874_7139571_n