Ο Αργός Θάνατος Των Εγκαταλελημένων Χωριών

 

Η έρευνα στην Ελλάδα για ερημωμένους-εγκαταλελειμμένους οικισμούς θα μας φέρει αντιμέτωπους με την ιστορία της πατρίδας μας, με σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές, με φυσικά φαινόμενα, με την πορεία του Έλληνα στο χρόνο.

 Ακριβής ή πλήρης καταγραφή των οικισμών που εγκαταλείφθηκαν σε κάθε χρονική στιγμή με ταυτόχρονη αναφορά στα αίτια εγκατάλειψης δεν υπάρχει. Ένας μικρός απολογισμός των χωριών που ερημώθηκαν από τον 11ο έως τα μέσα του 19ου αιώνα στα σημερινά σύνορα της Ελλάδας αναφέρει τον αριθμό 2.049. Από την απογραφή του 1929 έως εκείνη του 1991 ο αριθμός των οικισμών που εγκαταλείφθηκαν φτάνει τους 2713, χωρίς αυτό το νούμερο να είναι τελικό ή απόλυτο. 

Το νούμερο που αντιστοιχεί στον 20 αιώνα φαίνεται σαφώς μεγαλύτερο, διότι η καταγραφή είναι πολύ πιο συστηματική. Ερημωμένους θεωρούμε τους οικισμούς που δεν έχουν ούτε έναν κάτοικο όλες τις εποχές του χρόνου.

Οι αιτίες εγκατάλειψης ενός οικισμού είναι δεκάδες και η σημαντικότερη από αυτές τα μεγάλα ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα. Στον 20ο αιώνα εκατοντάδες χωριά ερημώθηκαν εξαιτίας των Βαλκανικών πολέμων και ακόμα περισσότερο λόγω του ελληνικού εμφύλιου πολέμου. 

Πολλοί οικισμοί στοίχειωσαν στα ορεινά γιατί καλλιέργεια της γης ήταν ασύμφορη, ενώ ο ρυθμός εξαφάνισης των κατοίκων αυξανόταν λόγω της εσωτερικής μετανάστευσης, αλλά και της μετανάστευσης στο εξωτερικό. Από τις σύγχρονες αιτίες εγκατάλειψης των χωριών η πλέον συνήθης είναι οι κατολισθήσεις και η μεταφορά του οικισμού σε σημείο ασφαλές, αλλά και πιο κοντά στο βασικό οδικό δίκτυο.

Ανάμεσα στις αιτίες της εγκατάλειψης των ορεινών οικισμών μπορούμε να αναφέρουμε και την έλλειψη εθνικής αναπτυξιακής πολιτικής για τη χρήση γης, την ανεργία, την αλλαγή του τρόπου ζωής. Στις ορεινές περιοχές οι δρόμοι άργησαν να γίνουν ή δεν έχουν γίνει ούτε και τώρα. 

Το τραγελαφικό είναι ότι σε ορισμένες περιπτώσεις έγιναν αμέσως μετά την ερήμωση των οικισμών ή όταν η απελπισία είχε φτάσει στο αποκορύφωμά της, έτσι που ο δρόμος αντί να συγκρατήσει τον πληθυσμό διευκόλυνε τη φυγή του. Ολόκληρες οικογένειες συγκεντρώνουν ό,τι έχουν και εγκαταλείπουν τους τόπους που γεννήθηκαν. Πολλοί φεύγουν στο εξωτερικό (κυρίως Γερμανία), άλλοι μαζεύονται στις πόλεις ή στα κοντινότερα κεφαλοχώρια.. Από τη μια άκρη της ως την άλλη η ορεινή Ελλάδα ερημώνει. 

Οι τελευταίοι άνθρωποι που είχαν απομείνει φεύγουν κι αυτοί προς τα αστικά κέντρα. Στα άγρια βουνά απλώνεται και πάλι η αρχέγονη σιωπή τους. Η ανάσα των χωριών αργοσβήνει, η παραμικρή ελπίδα χάνεται.

Σίγουρα το φαινόμενο της ερήμωσης των ορεινών περιοχών είναι γενικότερο, έχει παγκόσμιες διαστάσεις. Η αντιμετώπισή, όμως, του προβλήματος πιστοποιεί ακριβώς και την ευαισθησία του κάθε λαού απέναντι στο πολιτισμό και την ιστορία του. 

Υπάρχουν αναπτυγμένες χώρες που συνειδητοποίησαν έγκαιρα την ανάγκη διαφύλαξης της πολιτιστικής τους κληρονομιάς και εκπόνησαν συγκεκριμένα προγράμματα ανάκτησης των ορεινών οικισμών διαθέτοντας κονδύλια για να κρατήσουν στη ζωή και να αξιοποιήσουν τις ορεινές περιοχές τους. Σε όσα μέρη της ορεινής Ελλάδας σημειώθηκαν προσπάθειες ανάπτυξης, αυτές οφείλονταν συνήθως αποκλειστικά στη δράση τοπικών φορέων και πρωτοβουλιών των κατοίκων.

Πολλοί μιλούν για μια τελειωμένη υπόθεση, για ένα θάνατο μη αναστρέψιμο. 

Οι διάφορες υπηρεσίες, στο όνομα των προτεραιοτήτων, αποδέχθηκαν την εγκατάλειψη χωρίς να έχουν ερευνήσει τις αιτίες της και χωρίς να έχουν αναζητήσει εναλλακτικές προτάσεις. Και σίγουρα πολλά θα μπορούσαν να γίνουν τόσο για την προστασία του φυσικού και τεχνητού περιβάλλοντος όσο και για την οικονομική και ήπια τουριστική ανάπτυξη των ορεινών περιοχών. Η μετατόπιση ευθυνών από τον ένα αρμόδιο στον άλλο, συνηθισμένη πρακτική στον τόπο μας, δεν θα ωφελούσε πλέον κανέναν. Επιτέλους οι κρατικές υπηρεσίες θα πρέπει να δώσουν το παρόν.

Για τους ήδη ερημωμένους οικισμούς , αλλά και εκείνους που θα ερημώσουν στη συνέχεια, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα. Η τουριστική εκμετάλλευση εκείνων που συνδυάζουν την ομορφιά του τοπίου με την ιστορία και τα υπέροχα κτίσματα (π.χ. καλντερίμια, γεφύρια, νερόμυλους κ.λ.π. ) είναι η πλέον ενδεδειγμένη λύση για να διατηρηθούν στο μέλλον. Από μόνα τους, άλλωστε, τα σημεία αυτά αποτελούν αξίες που δεν πρέπει να χαθούν...

ΚΕΙΜΕΝΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ -ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ

Έναρξη αεροπορικών δρομολογίων Λάρνακα-Ηράκλειο και Ηράκλειο-Λάρνακα

 Με θετικό πρόσημο η συνάντηση του Δημάρχου Ρεθύμνης με την αντιπροσωπεία των Κυπριακών Αερογραμμών ενόψει της έναρξης της αεροπορικής σύνδεσης  του Ηρακλείου με τη Λάρνακα. 

Tην αντιπροσωπεία των Cyprus Airways δέχθηκε στις 2 Οκτωβρίου, στο γραφείο του ο Δήμαρχος Ρεθύμνης Γιώργης Χ. Μαρινάκης, με την ευκαιρία της έναρξης των αεροπορικών δρομολογίων Λάρνακα-Ηράκλειο και Ηράκλειο-Λάρνακα, στο πλαίσιο μιας νέας γραμμής, του κυπριακού αερομεταφορέα η οποία θα εγκαινιασθεί την Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου του 2025. 

Τα συγκεκριμένα δρομολόγια διπλής κατεύθυνσης θα πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα και κάθε Παρασκευή, με την προοπτική να πυκνώσουν, όπως ειπώθηκε, κατά τη θερινή περίοδο, όταν και αυξάνεται το τουριστικό ενδιαφέρον. 

Την αντιπροσωπεία των Κυπριακών Αερογραμμών αποτελούσαν εκ μέρους της Proton Aviation Services που εκπροσωπεί τις Cyprus Airlines στην Ελλάδα οι κ.κ Γιώργος Οικονομίδης, Αθανάσιος Νίκογλου, Κωνσταντίνος Κρυστάλλης και η κ. Χριστίνα Μαντένια η οποία ήλθε από τη Λάρνακα, ενώ παρών στη συνάντηση ήταν και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Ρεθύμνης  Μανώλης Τσακαλάκης. 

«Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη και μια πολύ ευχάριστη είδηση, καθώς ανοίγει ένας δίαυλος συγκοινωνίας και ουσιαστικής επικοινωνίας ανάμεσα στις δυο ελληνικές Μεγαλονήσους» τόνισε ο Δήμαρχος Ρεθύμνης κ. Μαρινάκης τονίζοντας ότι «Χαιρετίζουμε με ικανοποίηση και ενθουσιασμό αυτή τη διασύνδεση η οποία θα αποβεί επ' ωφελεία και των δυο χωρών εξυπηρετώντας τις μαθητικές εκδρομές, τις  ανταλλαγές φοιτητικών, εκπαιδευτικών και επιστημονικών προγραμμάτων, τις μετακινήσεις στρατιωτικών, επιχειρηματιών και οικογενειών και την αμφίδρομη τουριστική κίνηση». 

Εκ μέρους της αντιπροσωπείας των Κυπριακών Αερογραμμών ο Κωνσταντίνος Κρυστάλλης επισήμανε: «Οικοδομούμε μια αμφίδρομη σχέση και δημιουργούμε μια γέφυρα ανάμεσα στην Κρήτη και στην Κύπρο που δεν είναι προσωρινή, δηλαδή μόνο για την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων. 

Ο στόχος μας είναι να υποστηριχθούν αυτά τα δρομολόγια και από τις δυο κατευθύνσεις, ώστε να καταστούν πιο συχνά το καλοκαίρι και να εξυπηρετούν όχι μόνο την τουριστική κίνηση, αλλά και πολλές και διαφορετικές κοινωνικές ομάδες». 

Στον απόηχο της συνάντησης σήμερα, Δευτέρα 6 Οκτωβρίου, ο Διευθυντής Πωλήσεων της Proton Aviation Services  Γιώργος Οικονομίδης απέστειλε επιστολή προς τον Δήμαρχο Ρεθύμνης τον οποίο ευχαριστεί για την εγκάρδια φιλοξενία που παρέσχε στην αντιπροσωπεία των Cyprus Airways, τονίζοντας μεταξύ άλλων πως «ελπίζουμε ότι οι συζητήσεις μας ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες σας και ανυπομονούμε να εξερευνήσουμε περαιτέρω τρόπους συνεργασίας με στόχο να συμβάλουμε στην πρόοδο και την ευημερία τόσο του Ρεθύμνου και της υπόλοιπης Κρήτης, όσο και της Κύπρου». 

ΑΠΕ ΜΠΕ

Στο Παγκρήτιο στάδιο στις 3 Ιανουαρίου 2026 ο τελικός του Σούπερ Καπ

 Η ΕΠΟ, στη σημερινή συνεδρίαση της επιτροπής επαγγελματικού ποδοσφαίρου, αποφάσισε ομόφωνα να διεξαχθεί ο τελικός του Σούπερ Καπ στο Ηράκλειο και το Παγκρήτιο Στάδιο στις στις 3 Ιανουαρίου. 

Τότε, ο φιναλίστ του κυπέλλου Ελλάδας ΟΦΗ και ο νταμπλούχος Ολυμπιακός θα διεκδικήσουν το πρώτο τρόπαιο της σεζόν. 

Ο αγώνας αυτός θα διεξαχθεί στην Κρήτη, με την προϋπόθεση όμως να έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες εργασίες για να αποκατασταθεί ο αγωνιστικός χώρος.

ΑΠΕ ΜΠΕ

Στιβάνια Ζώνες Και Μαχαίρια Στην Πόλη Των Χανίων

  Τα στιβάνια, κρατούν ακόμη. Κάμποσοι στιβανάδες εργάζονται ακόμη στο νησί, στις μεγάλες πόλεις, Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, αλλά και σε κεφαλοχώρια,

όπου καταφεύγουν οι τελευταίοι ρέκτες – εραστές της παραδοσιακής υποδηματοποιίας.

Τα στιβάνια, γυναικεία ή ανδρικά, άλλοτε πολύ χαμηλά και άλλοτε ως τη μέση της κνήμης, κατασκευάζονται από δέρμα μοσχαριού και μολονότι χειροποίητα, είναι πολύ ανθεκτικά, ώστε να προσφέρουν σε αυτόν που τα φορά τη μεγαλύτερη δυνατή άνεση ακόμα και υπό τις πιο δύσκολες συνθήκες. 

«Σήμερα δεν υπάρχουν νέα άτομα για να συνεχίσουν τη σκληρή αυτή δουλειά», μας λένε και μας τείνουν τα μουδιασμένα τους χέρια. Σπεύδουν, ωστόσο, να προσθέσουν πως ένα καλό στιβάνι δεν μπορεί να είναι ποτέ του «εργοστασίου».

Χρήστος Ευαγγέλου - Η στροφή προς την πυρηνική ενέργεια

 Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η επιστροφή στην πυρηνική ενέργεια φαίνεται να έχει ξεκινήσει και να επιβεβαιώνεται, με μια σπάνια διακομματική συναίνεση και, στα χαρτιά, μια φιλόδοξη στρατηγική για τετραπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος έως το 2050 και επιστροφή στις εξαγωγικές αγορές.

Ωστόσο, ο δρόμος μπροστά παραμένει γεμάτος εμπόδια: η απουσία – μέχρι σήμερα – αποφάσεων δόμησης κατασκευής, οι κανονιστικές και δημοσιονομικές αβεβαιότητες, και μια κάποια έλλειψη σαφήνειας από την κυβέρνηση Τραμπ, σχετικά με τον ρεαλισμό της προοπτικής κατασκευής αρκετών μεγάλων πυρηνικών αντιδραστήρων. 

Ο αμερικανικός τεχνολογικός τομέας, με την αυξανόμενη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, θα μπορούσε παρ’ όλα αυτά να αποδειχθεί καταλυτικός για αυτήν την αναγέννηση, όπως αποδεικνύεται από τις συνεργασίες μεταξύ της Microsoft, της Google, της Amazon και των κατασκευαστών μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR), των οποίων τα μοντέλα τρίτης γενιάς προωθούνται πραγματικά, σε συνδυασμό με το αυξανόμενο ενδιαφέρον των ψηφιακών γιγάντων για μεγάλους πυρηνικούς αντιδραστήρες.

Εν τω μεταξύ, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας τροφοδοτείται από το φυσικό αέριο. Στο μέτωπο των εξαγωγών, προς το παρόν, η πυρηνική βιομηχανία των ΗΠΑ έχει καταστήσει την Ευρώπη τον προτιμώμενο στόχο της, ενώ η συμφωνία με τον κορεατικό πυρηνικό ανταγωνιστή KHNP αναδιατάσσει τα χαρτιά εν μέσω των αυξανόμενων φιλοδοξιών της Νότιας Κορέας, επιβεβαιώνοντας την ιδιότητά της ως παγκόσμιου εξαγωγέα πυρηνικών τεχνολογιών.

Στην Ευρώπη, η πυρηνική ενέργεια εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει το 24% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, παραμένοντας έτσι η κύρια πηγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, η ανάπτυξή της εξακολουθεί να παρεμποδίζεται από τις ακόμη προσεκτικές ευρωπαϊκές πολιτικές και τα κανονιστικά εμπόδια, σε αντίθεση με τις

προληπτικές εθνικές πολιτικές στην πλειονότητα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εμφάνιση της Πυρηνικής Συμμαχίας της ΕΕ τον Φεβρουάριο του 2023, η οποία πλέον συγκεντρώνει δεκαπέντε κράτη μέλη, σηματοδοτεί ένα σημαντικό σημείο καμπής προς καλύτερα συντονισμένες συλλογικές προσεγγίσεις.

Στην αρχή αυτής της πολιτικής δυναμικής, την οποία πλέον υιοθετούν πολλές χώρες της ΕΕ, η Γαλλία, ένας ιστορικός και κεντρικός παράγοντας της πυρηνικής βιομηχανίας, αντιμετωπίζει την πρόκληση της ανασύστασης του βιομηχανικού πυρηνικού οικοσυστήματός της, στο πλαίσιο των εξασθενημένων βιομηχανικών ικανοτήτων. Η διευκρίνιση της αλυσίδας ευθύνης μεταξύ κυβέρνησης και βιομηχανίας αφενός, και μεταξύ των βιομηχανικών παραγόντων αφετέρου και η ενίσχυση του ανταγωνισμού για την τόνωση του τομέα, παραμένει μια πρόκληση.

Αυτή η αναβίωση είναι ακόμη πιο δύσκολη επειδή, σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν καθοδηγείται από τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία είναι υποτονική σε όλη την Ευρώπη. Αυτό το κεντρικό γεγονός περιπλέκει περαιτέρω την επιχειρηματική σκοπιμότητα των επενδύσεων, οι οποίες ωστόσο καθίστανται ολοένα και πιο επείγουσες στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής, που αποδυναμώνει το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας και θέτει σε κίνδυνο την επάρκεια της προσφοράς και της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.

Σε αυτό το πλαίσιο αναβρασμού που αναμειγνύεται με αβεβαιότητα, οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες αποκρυσταλλώνουν εν μέρει τις ελπίδες για την αναβίωση του τομέα. Πέρα από τις ανακοινώσεις και τα αποτελέσματα μάρκετινγκ, εισάγουν υγιή ανταγωνισμό σε έναν τομέα που χρειάζεται καινοτομία και προσελκύουν επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη. 

Ωστόσο, η ανάπτυξή τους εξαρτάται από την ικανότητα της Ευρώπης να δημιουργήσει τις συνθήκες για μια πιο ενοποιημένη αγορά, κάτι που συνεπάγεται την έγερση του ζητήματος της μεγαλύτερης εναρμόνισης των διαδικασιών πιστοποίησης, την ανάπτυξη κατάλληλων μηχανισμών χρηματοδότησης και, τέλος, την τοποθέτηση των τελικών χρηστών – ουσιαστικά των ενεργοβόρων και ηλεκτροπαραγωγικών βιομηχανιών – και των

αναγκών τους στο επίκεντρο του συστήματος, προκειμένου να τονωθούν οι οικονομικές και βιομηχανικές συνεργασίες για την υλοποίηση έργων.

Αυτή η προσέγγιση δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγήσει στην παράβλεψη του ουσιώδους ζητήματος της βελτιστοποίησης και επέκτασης της υφιστάμενης υποδομής, το οποίο η Ευρώπη πρέπει να αποφασίσει γρήγορα να υποστηρίξει με φιλόδοξες πολιτικές.

Το μέλλον της δυτικής πυρηνικής ενέργειας, μεγάλης ή μικρής, θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων να σφυρηλατήσουν στρατηγικές συμμαχίες, να χρηματοδοτήσουν την καινοτομία και να ανοικοδομήσουν μια βιομηχανία ικανή να παραδίδει έργα εγκαίρως και εντός προϋπολογισμού.

Η ΑΓΟΡΑ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ

Ο κόσμος έχει ξεπεράσει τη καταστροφή της Φουκουσίμα και απαιτεί ολοένα και περισσότερο ουράνιο, μια στρατηγική πρώτη ύλη που δεν μοιάζει με καμία άλλη. Η ζήτηση αναμένεται να τριπλασιαστεί έως το 2040, από 65.000 σε 180.000 τόνους ετησίως, μια αύξηση 177%.

Παρόλο που η βιομηχανία έχει κακή φήμη στις δυτικές χώρες για περιβαλλοντικούς λόγους, τα έργα κατασκευής πυρηνικών αντιδραστήρων αυξάνονται σε άλλες χώρες που επιδιώκουν να ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη.

Τα διαπιστωμένα αποθέματα ουρανίου επαρκούν για να επιτρέψουν την αδιάλειπτη χρήση της πυρηνικής ενέργειας και τη σημαντική επέκταση του τομέα έως το 2050 και μετά, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας.

Ωστόσο, ο οικονομικός αποκλεισμός της Ρωσίας, ενός από τους μεγαλύτερους παραγωγούς στον κόσμο, μειώνει την προσφορά και αυξάνει τις τιμές, οι οποίες έχουν αυξηθεί κατά 56% από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.

Η τρέχουσα παραγωγική ικανότητα δεν επαρκεί πλέον για να καλύψει τη ζήτηση. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, περίπου το ένα τέταρτο της ζήτησης έχει καλυφθεί μέσω της χρησιμοποίησης αποθεμάτων ή της ανακύκλωσης χρησιμοποιημένων καυσίμων.

Εκτός από τον αποκλεισμό της Ρωσίας, υπάρχουν αμφιβολίες για την ικανότητα ορισμένων σημαντικών χωρών παραγωγής να αυξήσουν την παραγωγή τους. Το Καζακστάν, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της παγκόσμιας παραγωγής, πρόσφατα επλήγη από έλλειψη θειικού οξέος, η οποία έχει περιορίσει την ικανότητά του.

Η χώρα εξάγει τα ορυκτά της μέσω της Μαύρης Θάλασσας, όπου η μεταφορά έχει διακοπεί λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, δημιουργώντας πρόσθετο κόστος.

Στον Νίγηρα, η παραγωγή σταμάτησε μετά το πραξικόπημα του 2023 και το γαλλικό μονοπώλιο Orano έχασε τον έλεγχο των ορυχείων του, τα οποία κρατικοποιήθηκαν από την κυβέρνηση.

Το μερίδιο της Αυστραλίας στην παγκόσμια παραγωγή ουρανίου (8,5%) δυσκολεύεται να αυξηθεί. Η εξόρυξη απαιτεί την έγκριση της ομοσπονδιακής και περιφερειακής κυβέρνησης. Ωστόσο, 11 από τα 13 πιο προηγμένα έργα εξόρυξης βρίσκονται σε περιοχές όπου η εξόρυξη απαγορεύεται.

Νέοι παραγωγοί είναι πιθανό να εισέλθουν στην αγορά, καθώς η Μογγολία και η Βραζιλία ξεκίνησαν πρόσφατα μεγάλα έργα εξόρυξης.

Οι τεχνολογικές εξελίξεις (η τεχνητή νοημοσύνη, τα κρυπτονομίσματα κλπ), η κλιματική κρίση και η άνοδος των χωρών της περιφέρειας, μεταξύ άλλων, απαιτούν μεγάλες αυξήσεις στη παραγωγή ενέργειας και υποχρεώνουν όλες τις χώρες να επανεξετάσουν τη θέση τους απέναντι στη πυρηνική ενέργεια.

Πηγή https://geoeurope.org/2025/09/10/i-strofi-pros-tin-pyriniki-energeia/

O ιστότοπος geoeurope.org δημιουργήθηκε από επιστήμονες και ειδικούς, με επικεφαλής τον Βαγγέλη Χωραφά, που έχουν ασχοληθεί με τη γεωπολιτική της Ευρώπης και έχουν διαπιστώσει συγκεκριμένα κενά στη ροή των πληροφοριών που διαμορφώνουν τις γεωπολιτικές συζητήσεις στην ήπειρό μας.

Πρόστιμα έως 2.000 ευρώ για απλήρωτα τέλη, ΚΤΕΟ και ανασφάλιστα ΙΧ κάθε εξάμηνο:

 Σε πλήρη λειτουργία τίθεται ο μηχανισμός ηλεκτρονικών διασταυρώσεων για τον εντοπισμό οχημάτων που κυκλοφορούν παράνομα στους ελληνικούς δρόμους. Οι έλεγχοι θα γίνονται αυτόματα κάθε έξι μήνες και ξεκινούν από εφέτος.

 Αρχικά οι διασταυρώσεις θα εστιάζουν σε οχήματα τα οποία κυκλοφορούν χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, ή έχουν δηλωθεί σε ακινησία για αποφυγή καταβολής τελών κυκλοφορίας. Από το 2026 θα επεκταθούν και σε οχήματα που δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ. Τα πρόστιμα θα φτάνουν και στα 1.000 ευρώ, ενώ οι ιδιοκτήτες των οχημάτων θα έχουν δικαίωμα ενημέρωσης και ένστασης κατά της βεβαίωσης παράβασης.

Νέα υπουργική απόφαση (175625 ΕΞ 2025), η οποία συνυπογράφεται από τους Υφυπουργούς Εθνικής Οικονομίας Γεώργιο Κώτσηρα, Προστασίας του Πολίτη Μιχάηλ Χρυσοχοΐδη, Υποδομών Κωνσταντίνο Κυρανάκη, Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτριο Παπαστεργίου, και τον Διοικητή της ΑΑΔΕ Γεώργιο Πιτσιλή περιγράφει πώς θα διενεργούνται οι έλεγχοι.

Πότε ξεκινούν οι έλεγχοι

Η πρώτη διασταύρωση για το 2025 έχει ημερομηνία αναφοράς την 2α Ιουνίου 2025, με δυνατότητα αξιοποίησης επικαιροποιημένων στοιχείων που διατίθενται από τους φορείς. Από το 2026 και εφεξής, οι ηλεκτρονικές διασταυρώσεις θα πραγματοποιούνται τουλάχιστον μία φορά ανά εξάμηνο - την 1η Μαρτίου για το πρώτο εξάμηνο και την 1η Αυγούστου για το δεύτερο.

Στην πρώτη φάση εξετάζονται μόνο επιβατικά, φορτηγά και δίκυκλα ιδιωτικής χρήσης με έναν υπόχρεο ιδιοκτήτη και έγκυρο αριθμό κυκλοφορίας. Για το 2025, ο έλεγχος ΚΤΕΟ δεν συμπεριλαμβάνεται στην πρώτη διασταύρωση, ενώ για την ασφάλιση εξετάζεται μόνο η κατάσταση κατά την ημερομηνία αναφοράς.

Πώς λειτουργεί το νέο σύστημα

Για τους ελέγχους αυτούς δημιουργείται ειδικό «Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Διασταυρωτικών Ελέγχων Οχημάτων». Το σύστημα συλλέγει σε μία ενιαία βάση, όλα τα δεδομένα που είναι καταχωρημένα στα μητρώα της ΑΑΔΕ, του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, του Επικουρικού Κεφαλαίου Ασφάλισης Αυτοκινήτων, και της Εναλλακτικής Διαχείρισης Οχημάτων Ελλάδος.

Η ταυτοποίηση των οχημάτων γίνεται με βάση τον αριθμό πλαισίου, τον αριθμό κυκλοφορίας, τεχνικά χαρακτηριστικά και στοιχεία ιδιοκτησίας.

Ο έλεγχος θα εντοπίζει:

- Ανασφάλιστα οχήματα: Παράβαση θεωρείται η μη ύπαρξη ενεργού ασφαλιστηρίου εντός του τελευταίου εξαμήνου μέχρι την ημερομηνία ελέγχου, ενώ το όχημα ήταν σε κίνηση.

- Απλήρωτα Τέλη Κυκλοφορίας: Εντοπίζεται η μη εξόφληση των αναλογούντων τελών για οποιοδήποτε από τα τελευταία πέντε έτη πλέον του έτους διασταύρωσης.

- Έλλειψη ΚΤΕΟ: Ελέγχεται η μη ύπαρξη έγκυρου Δελτίου Τεχνικού Ελέγχου στα συστήματα του Υπουργείου Υποδομών, με αποτέλεσμα «Επιτυχής», «Δευτερεύουσες Ελλείψεις», ή «Σοβαρές ελλείψεις» εντός της προβλεπόμενης περιόδου.

- Εικονική Ακινησία: Εντοπίζονται οχήματα δηλωμένα σε ακινησία, αλλά που κυκλοφορούν, καθώς και οχήματα σε κατάσταση κλοπής, φύλαξης πλαισίου, ή μη ολοκληρωμένης μεταβίβασης.

Τα πρόστιμα που θα επιβάλλονται, σύμφωνα με τη νέα απόφαση, είναι τα εξής:

1) Για Ανασφάλιστα Οχήματα:

- 1.000 ευρώ για λεωφορεία και φορτηγά δημόσιας χρήσης

- 500 ευρώ για επιβατηγά και άλλα οχήματα

- 250 ευρώ για δίκυκλα

2) Για Τέλη Κυκλοφορίας: καταλογίζονται τα οφειλόμενα τέλη στο σύνολό τους ανά έτος, μαζί με τα κλιμακωτά πρόστιμα (προσαύξηση 25% ή 50% ή 100%) για όσους τα πληρώνουν εκπρόθεσμα.

3) Για έλλειψη ΚΤΕΟ: πρόστιμο 400 ευρώ σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 90 του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.

Όλα τα ανωτέρω πρόστιμα επιβαρύνονται και με ψηφιακό τέλος συναλλαγής 2,4%.

Πώς ειδοποιείται ο παραβάτης

Για τους παραβάτες, η νέα διαδικασία προβλέπει:

- Ειδοποίηση εντοπισμού παράβαση: πριν την έκδοση προστίμων, μπορεί να αποσταλεί ειδοποίηση στους υπόχρεους κατόχους μέσω email, SMS ή gov.gr wallet, αξιοποιώντας το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, προβλέπεται ότι μπορεί να επαναληφθεί η διασταύρωση και τουλάχιστον 15 ημέρες μετά την αποστολή των ειδοποιήσεων.

- Κοινοποίηση προστίμου: οι πράξεις επιβολής προστίμου αναρτώνται στο πληροφοριακό σύστημα και κοινοποιούνται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, SMS ή gov.gr wallet. Θεωρούνται νομίμως κοινοποιημένες μετά από 10 ημερολογιακές ημέρες από την ανάρτηση και την ηλεκτρονική ειδοποίηση. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας, οι πράξεις κοινοποιούνται σε όλους τους υπόχρεους, οι οποίοι ευθύνονται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον.

- Ένσταση: οι ιδιοκτήτες έχουν δικαίωμα ένστασης εντός 10 εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση, υποβαλλόμενη ηλεκτρονικά μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης. Κατά την εξέταση της ένστασης, ελέγχεται αυτόματα μέσω διαλειτουργικότητας αν εξακολουθούν να υφίστανται οι προϋποθέσεις μη συμμόρφωσης - σε περίπτωση συμμόρφωσης, η ένσταση γίνεται αυτοδίκαια αποδεκτή.

Αρμόδιοι για την εξέταση των ενστάσεων είναι:

- η αρμόδια ΔΟΥ ή το ΚΕΦΟΔΕ για τέλη κυκλοφορίας

- η κατά τόπον Επιχειρησιακή Διεύθυνση ΣΔΟΕ για ανασφάλιστα

- το Υπουργείο Υποδομών για ΚΤΕΟ

Η απόφαση εκδίδεται εντός 30 εργάσιμων ημερών.

Επανέλεγχος και κυρώσεις σε υπότροπους

Μετά την επιβολή προστίμου, διενεργείται υποχρεωτικός επανέλεγχος εντός τριών μηνών. Αν διαπιστωθεί μη συμμόρφωση, η άδεια κυκλοφορίας και οι πινακίδες αφαιρούνται από την αρμόδια αστυνομική αρχή.

Σε περίπτωση υποτροπής - δηλαδή εκ νέου παράβασης εντός τριετίας για το ίδιο όχημα - επιβάλλεται διπλάσιο πρόστιμο (δηλαδή 500-2.000 ευρώ για ανασφάλιστα ή και πολύ περισσότερα ανάλογα με τα τέλη κυκλοφορίας κάθε τύπου οχήματος) ενώ αφαιρούνται άμεσα τα στοιχεία κυκλοφορίας. Θα επιστρέφονται μόνο με προσκόμιση συμβολαίου ασφάλισης, δελτίου ΚΤΕΟ, βεβαίωσης μη οφειλής τελών και απόδειξης καταβολής του προστίμου.

ΑΠΕ ΜΠΕ

Η Ελληνιστική γέφυρα στην Ελεύθερνα

 Η γέφυρα βρίσκεται στην περιοχή της Λαγκάς, η οποία συνορεύει προς τα ΒΔ με την κοινότητα της Αλφάς. Τηβρίσκουμε λίγο μετά τη συμβολή των 3 χειμάρρων (Φαραγγίτης, ρέμα της Χαλοπότας, Νησί), στο νοτιότερο τμήματου μεγαλύτερου απ' αυτούς, που ρέει ανάμεσα στη Λαγκά και την Αλφά.

Εχει τμηματικά λαξευτεί στο φυσικό βράχο, ενώ το υπόλοιπο τμήμα της είναι χτισμένο με εκφορικό τρόπο. Είναιεντυπωσιακά καλά διατηρημένη γέφυρα με οξυκόρυφη καμάρα. Χρονολογείται στο 2ο αι. π.Χ.

(Συντάκτες: Βάννα Νινιού - Κινδελή, Ελένη Μαθιουδάκη, Αρχαιολόγοι)

Περισσότερες Πληροφορίες: ΟΔΥΣΣΕΥΣ, ΥΠ.ΠΟ.Τ

Το πάρκο του Λάκκου στην πόλη του Ηρακλείου

 

Στην ιστορική περιοχή του λάκκου στην πόλη του Ηρακλείου δίπλα στο Υγειονομικό (οδός Τομπάζη & Σπιναλόγκας).υπάρχει το πάρκο του Λάκκου.

Πινελιές σε τοίχους που ανοίγουν την φαντασία μας απο καλλιτέχνες  έδωσαν μια άλλη νότα στο πάρκο.

Αποτελεί μια δόση ξεγνοιασιάς και πρασίνου για την περιοχή του λάκκου ο οποίος τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται και αναπαλαιώνεται.