Το ChatGPT στα χέρια εκπαιδευτικών και μαθητών

 Από τον ερχόμενο Δεκέμβριο για τους εκπαιδευτικούς και από τον Μάρτιο του 2026 για τους μαθητές, της Α' και Β' λυκείου, το νέο πιλοτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα «AI inSchools» θα φέρει στα ελληνικά σχολεία το «ChatGPT Edu», την ειδική έκδοση του ChatGPT που έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά για την εκπαίδευση.  

Συνολικά, 20 σχολεία της επικράτειας θα συμμετέχουν στην πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος και σκοπός της υλοποίησής του, σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, είναι να δοθεί σε όλους τους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες η ευκαιρία να αποκτήσουν δεξιότητες και πρακτικά εργαλεία για την υπεύθυνη, δημιουργική και παιδαγωγικά τεκμηριωμένη αξιοποίησή της στη διδασκαλία και τη μάθηση.   

Πρόκειται για 14 πρότυπα και πειραματικά λύκεια της επικράτειας, καθώς επίσης και για 6 λύκεια από τα δημόσια Ωνάσεια σχολεία που λειτουργούν από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Μετά την πρώτη, πιλοτική υλοποίηση του προγράμματος, και εφόσον αυτή είναι επιτυχημένη, η πρόθεση του υπουργείου είναι να επεκταθεί σταδιακά σε περισσότερα σχολεία ανά την επικράτεια, ώστε η Ελλάδα, σε συνεργασία με μεγάλους παρόχους τεχνολογίας, να αποτελέσει πρότυπο κατανόησης και εφαρμογής των νέων αυτών τεχνολογιών στην εκπαίδευση.   

Στόχος του προγράμματος είναι οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές να κατανοήσουν και να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν την Τεχνητή Νοημοσύνη με τρόπο ασφαλή, υποστηρικτικό και προσαρμοσμένο στις εξατομικευμένες εκπαιδευτικές ανάγκες τους.  

Η Τεχνητή Νοημοσύνη ως σύμμαχος της εκπαίδευσης  

Για «σημαντικό βήμα για το σχολείο του μέλλοντος», έκανε λόγο, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη. «Με το πιλοτικό πρόγραμμα AI in Schools, φέρνουμε, για πρώτη φορά, την Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη μέσα στις σχολικές αίθουσες, ως σύμμαχο της εκπαίδευσης και όχι ως υποκατάστατό της», τόνισε και πρόσθεσε: «Θέλουμε, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές μας να γνωρίσουν, να κατανοήσουν και να χρησιμοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη με υπευθυνότητα, δημιουργικότητα και κριτική σκέψη».  

Όπως σημείωσε η υπουργός, η έκδοση «ChatGPT Edu» αναμένεται να προσφέρει «ένα νέο και ασφαλές εκπαιδευτικό περιβάλλον προσαρμοσμένο στις ανάγκες της διδασκαλίας». «Μέσα από αυτό, οι εκπαιδευτικοί μας αποκτούν πρακτικά εργαλεία για να εμπλουτίσουν το μάθημά τους και να ενισχύσουν τη δημιουργικότητα, τη συνεργασία και την κριτική σκέψη των παιδιών», εξήγησε.   

Αξίζει να σημειωθεί, ότι το πρόγραμμα υλοποιείται από το υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, σε συνεργασία με την OpenAI και το Ίδρυμα Ωνάση. Για την εν λόγω συνεργασία, η κ. Ζαχαράκη τόνισε ότι αποτελεί «παράδειγμα του πώς η καινοτομία μπορεί να συναντήσει την εκπαίδευση, όταν υπάρχει κοινό όραμα και κοινή δράση». «Γιατί η εκπαίδευση δεν είναι θεατής στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης. Είναι ο πρωταγωνιστής. Είναι σύμμαχος του εκπαιδευτικού και ευκαιρία για κάθε παιδί να μάθει, να δημιουργήσει, να επιτύχει», κατέληξε η υπουργός.  

Ειδικότερα, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές και μαθήτριες θα λάβουν εξατομικευμένη εκπαίδευση από τον οργανισμό «TheTipping Point in Education» σχετικά με τη χρήση όλων των δυνατοτήτων των μοντέλων της OpenAI. Θα έχουν επίσης πρόσβαση στα τελευταία μοντέλα ΤΝ μέσα από μια ειδικά διαμορφωμένη εκδοχή τους, το «ChatGPT Edu», το οποίο είναι αποκλειστικά προσαρμοσμένο για χρήση εντός της τάξης. Η υλοποίηση γίνεται σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ωνάση το οποίο και θα χρηματοδοτήσει το πρόγραμμα.  

Τα 3 + 1 στάδια της εφαρμογής του «AI in Schools»  

Κατά την υλοποίηση του προγράμματος, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα έχουν πρόσβαση στο «ChatGPT Edu», μια ειδική έκδοση του ChatGPT που έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά για την εκπαίδευση. Οι εκπαιδευτικοί θα λάβουν εξειδικευμένη επιμόρφωση, ενώ το εργαλείο θα χρησιμοποιηθεί σταδιακά στην τάξη, πάντα υπό την επίβλεψη και την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών.  

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, το πιλοτικό πρόγραμμα «AI in Schools» έχει χρονοδιάγραμμα εφαρμογής σε τρεις φάσεις για το τρέχον σχολικό έτος, συν μία για το ερχόμενο:  

1. Εκπαίδευση εκπαιδευτικών (Οκτώβριος - Νοέμβριος 2025): Επιλεγμένοι εκπαιδευτικοί θα συμμετάσχουν σε επιμορφώσεις, ώστε να γνωρίσουν και να κατανοήσουν το «ChatGPT Edu», να εξοικειωθούν με τις βασικές δυνατότητες και να μάθουν πώς να το ενσωματώσουν με ασφάλεια στη διδασκαλία και τις διοικητικές τους εργασίες.

2. Πρώτη χρήση από εκπαιδευτικούς (Δεκέμβριος 2025 - Φεβρουάριος 2026): Οι εκπαιδευτικοί εκπαιδεύονται για την χρήση του «ChatGPT Edu» στην καθημερινότητά τους και το πώς μπορεί να ενταχθεί σταδιακά στην τάξη, με πρακτικά σενάρια και υποστήριξη.

3. Εκπαίδευση στην σταδιακή χρήση από μαθητές/τριες (Μάρτιος - Ιούνιος 2026): Οι εκπαιδευτικοί παρακολουθούν επιμορφώσεις σε σχέση με το πώς μαθητές/τριες μπορούν να χρησιμοποιήσουν το «ChatGPT Edu», υπό την επίβλεψη των εκπαιδευτικών, για εργασίες, projects και δημιουργικές δραστηριότητες, ενισχύοντας την κριτική σκέψη, τη δημιουργικότητα και τη συνεργατική μάθηση.

4. Χρήση από εκπαιδευτικούς και μαθητές (σχολικό έτος 2026-27): Εκπαιδευτικοί και μαθητές χρησιμοποιούν όλες τις δυνατότητες των νέων εργαλείων που προσφέρει το chatGPTEdu.  

Σύμφωνα με την ομάδα του Ιδρύματος Ωνάση, που είναι επιφορτισμένη με τον στρατηγικό σχεδιασμό και τη χρηματοδότηση του προγράμματος, η έμφαση δίνεται στην υπεύθυνη χρήση και τη διαφάνεια, και στην εκπαίδευση των εκπαιδευτικών, ως σχεδιαστές της μαθησιακής εμπειρίας, καθώς θα είναι εκείνοι που θα δώσουν τα εργαλεία στους μαθητές για ορθή χρήση των εργαλείων της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης.  

«Οι εκπαιδευτικοί είναι σημαντικό να μπορέσουν να καθορίσουν το πλαίσιο χρήσης της ΤΝ, να είναι ηθική, αξιόπιστη και ασφαλής», ανέφεραν χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.  

Όπως επεσήμαναν, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή και αποτελεί βασική προτεραιότητα η προστασία των προσωπικών δεδομένων εκπαιδευτικών και μαθητών, η υπεύθυνη και ασφαλής χρήση του «ChatGPT Edu», ενώ επισημαίνεται ότι άδειες χρήσης για τους μαθητές--οι οποίες υπολογίζεται να είναι περίπου 5.000-- δεν θα εξαντληθούν φέτος, αλλά μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των τριών πρώτων φάσεων της υλοποίησης του προγράμματος, όταν δηλαδή οι εκπαιδευτικοί θα είναι σε θέση να «οδηγήσουν» τα παιδιά όχι στο να χρησιμοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη --αυτό, άλλωστε, συμβαίνει ήδη, όπως τόνισαν-- αλλά να φροντίσουν «η χρήση αυτή να γίνει σε ένα παιδαγωγικό και διδακτικό πλαίσο, ώστε να τους παρέχουν τα εργαλεία δεξιοτήτων που χρειάζονται για να γνωρίζουν πώς πρέπει να λειτουργούν στη νέα τεχνολογική πραγματικότητα και να την κατανοούν».  

Το ChatGPT Edu 

Πιο αναλυτικά, το ChatGPT Edu είναι μια ειδική πλατφόρμα Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία έχει αναπτυχθεί για χρήση σε σχολεία και πανεπιστήμια. Όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η ομάδα του Ιδρύματος Ωνάση, το εν λόγω πρόγραμμα παρέχει ασφαλές και κλειστό περιβάλλον χωρίς διαφημίσεις, επιτρέπει διαχείριση λογαριασμών ανά σχολείο, με ρόλους για εκπαιδευτικούς και μαθητές/τριες, παρέχει ειδικές ρυθμίσεις πρόσβασης ανά ηλικία ή τάξη και δίνει τη δυνατότητα στους εκπαιδευτικούς να δημιουργούν προσαρμοσμένα εργαλεία μάθησης (Custom GPTs) και στησίματος του μαθήματος.  

Ξεκαθαρίστηκε, δε, ότι τα δεδομένα των χρηστών δεν χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των μοντέλων, ενώ όλα προστατεύονται μέσω κρυπτογράφησης και συμμόρφωσης με τον GDPR. Η συμμετοχή των εκπαιδευτικών είναι εθελοντική και έχει προέλθει από πρόσκληση ενδιαφέροντος για όσους θέλουν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα και πραγματοποιείται κατόπιν ενημέρωσης και συναίνεσης.   

Παράλληλα, από πλευράς υπουργείου επισημαίνεται ότι υπάρχουν ρητές συμβάσεις με την OpenAI, που απαγορεύουν την πώληση ή διαμοιρασμό δεδομένων, και ταυτόχρονα εκπονείται Μελέτη Εκτίμησης Αντικτύπου (DPIA), όπως προβλέπεται από τον ευρωπαϊκό κανονισμό GDPR, ενώ ο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων (DPO) του υπουργείου έχει κληθεί να αξιολογεί συνεχώς το πρόγραμμα.  

Επέκταση σε περισσότερα σχολεία  

Σύμφωνα με πηγές του ΑΠΕ-ΜΠΕ που πρόσκεινται στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, καθώς εξελίσσεται το πρόγραμμα, θα παρακολουθείται στενά η εφαρμογή του και θα εξεταστεί η δυνατότητα σταδιακής επέκτασης της υλοποίησης του «AI in Schools» σε περισσότερα σχολεία. Παράλληλα, έχει συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας εντός του υπουργείου, με στόχο να αξιολογήσει το πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να ενταχθεί με ουσιαστικό τρόπο στο σχολείο ως πολύτιμο εργαλείο για τους εκπαιδευτικούς.  

Αθηνά Καστρινάκη ΑΠΕ ΜΠΕ

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ