Επίσκεψη στο χωριό Άδελε του δήμου Ρεθύμνης

 Το Άδελε είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Ρεθύμνηςστην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου της Κρήτης. Βρίσκεται 8 χλμ. ανατολικά από το Ρέθυμνο, σε υψόμετρο 70 μ. Στο χωριό λειτουργεί 12/θέσιο δημοτικό σχολείο, το οποίο εξυπηρετεί επίσης και τα όμορα χωριά.

Στη θέση Νταμουρού έχει εντοπιστεί λαξευτός θαλαμοειδής τάφος, ο οποίος χρονολογήθηκε στη υστερομινωική ΙΙΙΑ-ΙΙΙΒ περίοδο. 

Το σχήμα του είναι ακανόνιστο τετράγωνο, με πλευρές περίπου 2,5 μέτρων. Εντός του βρέθηκαν δύο λάρνακες, 9 αγγεία και δύο λαξευτές κοιλότητες με οστά.

Στη θέση Πύργος έχουν εντοπιστεί όστρακα της μινωικής και ρωμαϊκής εποχής.

Η ετυμολογία του ονόματος είναι άγνωστη. Έχει προταθεί ότι προέρχεται από τις λέξης άδηλο, άδολος ή κάποια αραβική λέξη.

ωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Adhele. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως Adele με 154 κατοίκους και ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 ως Adheli. Στην απογραφή η οποία διενεργήθηκε το 1834 από τους Αιγυπτίους, απογράφεται μαζί με άλλα χώρια της περιοχής, με συνολικό πληθυσμό 50 χριστιανικές και 180 τουρκικές οικογένειες.

Στην απογραφή του 1881 υπαγόταν στον δήμο Πηγής και είχε 245 χριστιανούς και 15 τούρκους κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 υπάγεται στον ίδιο δήμο και είχε 230 κατοίκους.

Το 1925, το Άδελε ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας στην Επαρχία Ρεθύμνης, και με την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση προσαρτήθηκε στον Δήμο Αρκαδίου, του οποίου ορίστηκε έδρα.

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, οι Γερμανοί συνέλαβαν 30 κατοίκους του χωριού ως αντίποινα για την αντιστασιακή δράση τους και τους ανάγκασαν να σκάψουν τον τάφο τους. 

Πριν τη εκτέλεσή τους, ένα από αυτούς, ο Στυλιανός Χαρκιανάκης, κατάφερε να αιφνιδιάσει τρεις φρουρούς και να τους σκοτώσει με το φτυάρι, πριν τον εκτελέσουν. Μνημείο για τους εκτελεσμένους βρίσκεται στη θέση Σαρακήνα

Ο κεντρικός πυρήνας του χωριού διατηρεί ακόμη τον βενετσιάνικο χαρακτήρα του. Στην πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα βρίσκονται δύο διαβατικά, τα οποία μπορεί να ήταν οι μεσαιωνικές πύλες του χωριού.

 Ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα είναι ο κεντρικός ναός της ενορίας. Άλλοι ναοί έντος του χωριού είναι οι Άγιος Nικόλαος και Άγιοι Aνάργυροι. Ο νεκροταφικός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στη Ζωοδόχο Πηγή.

Το χωριό περιβάλλεται από εκτεταμένο ελαιώνα και αμπελώνα.Από τις ελιές της περιοχής παράγεται πρώτης ποιότητας ελαιόλαδο. Οι τοπικοί παραγωγοί το 1967 ίδρυσαν αγροτικό συνεταιρισμό. Από 79 μέλη κατά την ίδρυσή του, σήμερα αριθμοί περίπου 150 και διαθέτει ιδιόκτητο ελαιοτριβείο και ιδιόκτητο τυποποιητήριο για επιτραπέζιες ελιές, και συγκεκριμένες χοντροελιές και ρεθυμνιώτικες ελιές.

Προσωπικότητες

Κωστής Γιαμπουδάκης (- 1866) - πυρπολητής της πυριδιταποθήκης της Μονής Αρκαδίου

Εμμανουήλ Σκουντρής - οπλαρχηγός και μακεδονομάχος

Στυλιανός Χαρκιανάκης (1935-2019) - Ελληνορθόδοξος ιερέας ο οποίος διετέλεσε Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας

Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925 με το ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας, ενώ το 1997 με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 να ορίζεται έδρα του δήμου Αρκαδίου από τον οποίο αποστάσθηκε το 2010 και προσαρτήθηκε στο δήμο Ρεθύμνης.

 Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με την Αγία Παρασκευή και τον Αδελιανό Κάμπο, αποτελούν την κοινότητα Άδελε που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Αρκαδίου του Δήμου Ρεθύμνης και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 489 κατοίκους

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ kritipoliskaixoria

Η Κρήτη στο ίντερνετ με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πολιτιστικά, λαογραφικά νέα και ιστορικά στοιχεία, Αφιερώματα αε πόλεις και χωριά της Κρήτης, αρχαιολογικούς χώρους, θρησκευτικά μνημεία, και Ανθρώπους