Τα μη μεταδοτικά νοσήματα (ΜΜΝ), γνωστά και ως χρόνιες ασθένειες, είναι ασθένειες που δεν μεταδίδονται από άτομο σε άτομο

 Τα μη μεταδοτικά νοσήματα (ΜΜΝ), γνωστά και ως χρόνιες ασθένειες, είναι ασθένειες που δεν μεταδίδονται από άτομο σε άτομο, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο διαβήτης, οι καρκίνοι και τα χρόνια αναπνευστικά νοσήματα. 

Τα ΜΜΝ είναι αποτέλεσμα ανθυγιεινού τρόπου ζωής, π.χ. χρήσης καπνού, σωματικής αδράνειας, ανθυγιεινής διατροφής και κατανάλωσης αλκοόλ, που οδηγούν σε μεταβολικές και φυσιολογικές αλλαγές. Στις ευρωπαϊκές χώρες, τα ΜΜΝ ευθύνονται για ένα τεράστιο μέρος του φορτίου που αντιμετωπίζουν τα δημόσια συστήματα υγείας των κρατών-μελών. 

Τα αυξανόμενα ποσοστά θανάτων που σχετίζονται με ΜΜΝ στην Ευρώπη είναι ανησυχητικά, αλλά, παρότι εξαπλώνονται, τα σύνθετα ζητήματα υγείας που προκαλούν μπορούν να αντιμετωπιστούν, εάν βελτιώσουμε τα μέτρα πρόληψης και προάγουμε την υγεία.

Η υγιεινή διατροφή αποτελεί βασική πτυχή του τρόπου ζωής μας και μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της αύξησης των ΜΜΝ. Μία ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, άπαχες πρωτεΐνες και υγιεινά λιπαρά είναι απαραίτητη για την υγεία μας και μειώνει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών.

Το έργο Preventia στοχεύει στη μείωση της εξάπλωσης των ΜΜΝ σε ολόκληρη την ΕΕ, ενώ ταυτόχρονα περιορίζει τις ανισότητες στην υγεία και ενισχύει τη συνεργασία και τις ανταλλαγές μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ.

Μείνετε συντονισμένοι για νέα σχετικά με την σύμπραξη και τις εξελίξεις του έργου

Δραστηριότητες που θα ξεκινήσουν το 2025 από τους οργανισμούς SAFE, LCI, ΕΕΚΕ, CEIP, Promote Ukraine, U.DI.CON, ADOC

Από την έναρξη του έργου τον Ιανουάριο του 2024, έχουμε θέσει ισχυρά θεμέλια συνεργαζόμενοι με σχολεία, κέντρα μεταναστών και υγειονομικά ιδρύματα για τη φιλοξενία των δράσεων μας. Δημιουργήσαμε εκπαιδευτικό υλικό προσαρμοσμένο για σχολεία σε μειονεκτικές περιοχές, εγκαινιάσαμε πρόγραμμα δικτύωσης «twinning» για ιατρικά κέντρα ώστε να ενισχυθεί η αλληλομάθηση, και σχεδιάσαμε μία γαστρονομική πρωτοβουλία με τη συμμετοχή μεταναστών και ανθρώπων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Ουκρανία.

Το 2025 ξεκινήσαμε εκπαιδεύσεις σε σχολεία στην Ελλάδα, την Κροατία και την Ιταλία και πραγματοποιήσαμε το πρώτο μας γαστρονομικό εργαστήριο με μετανάστες στην Αθήνα.

Και δεν είναι μόνο αυτά. Λανσάραμε το BiteWatch, μια καινοτόμο εφαρμογή για κινητά σχεδιασμένη να βοηθά τους καταναλωτές να κάνουν πιο υγιεινές και καλύτερα ενημερωμένες επιλογές όταν αγοράζουν τρόφιμα.

Επιπλέον, πραγματοποιήσαμε αξιολόγηση των πολιτικών για τα ΜΜΝ στις χώρες-εταίρους, ώστε να συμβάλουμε σε επικείμενη πολιτική έκθεση και οδηγίες δημόσιας υγείας.

Στο μέλλον, θα υλοποιήσουμε εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση της υγειονομικής παιδείας και θα οργανώσουμε εργαστήρια για ΜΚΟ και Ουκρανούς επαγγελματίες υγείας, με έμφαση στην προαγωγή υγείας και την πρόληψη του διαβήτη.

Ανακαλύψτε τα πιο επίκαιρα νέα για τα ΜΜΝ, τη διατροφή και την υγεία

ü  Plant-based diet diversity linked to better heart and metabolic health, UK study finds, Nutrition Insight, 7 Αυγούστου 2025

Ερευνητές του Τμήματος Διατροφής του Ηνωμένου Βασιλείου προτείνουν την κατανάλωση μιας πιο ποικιλόμορφης γκάμας φυτικών τροφών που οδηγεί σε καλύτερα καρδιομεταβολικά αποτελέσματα, μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

ü  Neglecting obesity in the 2025 NCD agenda will leave one billion people behind, thebmj, 7 Αυγούστου 2025

Η επιδημία της παχυσαρκίας αποτελεί μία από τις πιο επείγουσες προκλήσεις του 21ου αιώνα. Ωστόσο, το σχέδιο πολιτικής διακήρυξης της Υψηλού Επιπέδου Συνάντησης της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 2025 για την πρόληψη και τον έλεγχο των ΜΜΝ υπολείπεται στην αντιμετώπιση της κρίσης της παχυσαρκίας.

ü  Healthy diets may slow down heart and brain disease in older adults,  Nutrition Insight, 5 Αυγούστου 2025

Τα άτομα τρίτης ηλικίας που ακολουθούν μια υγιεινή διατροφή εμφανίζουν πιο αργή εξέλιξη χρόνιων ασθενειών, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και η άνοια. Τέτοιες διατροφές δίνουν προτεραιότητα στην κατανάλωση λαχανικών, φρούτων, δημητριακών ολικής άλεσης, ξηρών καρπών, οσπρίων και ακόρεστων λιπαρών, ενώ περιορίζουν την πρόσληψη γλυκών, κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, καθώς και βουτύρου ή μαργαρίνης

ü  The Impact of Diet on Gut Health and Cancer Development,  Technology Networks, 30 Ιουλίου 2025 

Συσσωρευόμενα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι η διατροφή μας όχι μόνο διαμορφώνει τη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου, αλλά διαδραματίζει επίσης καθοριστικό ρόλο στην ευπάθεια στον καρκίνο, ιδίως στον καρκίνο του παχέος εντέρου 

ü  Eat better, sleep better: Study reveals “same-day” impact of diet on sleep quality, Nutrition Insight, 16 Ιουνίου 2025

Μια νέα μελέτη υποδεικνύει ότι μία από τις πιο αποτελεσματικές λύσεις για τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου μπορεί να βρίσκεται ήδη στην κουζίνα: τα φρούτα και τα λαχανικά. Ερευνητές από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Σικάγο (UChicago), ΗΠΑ, και το Πανεπιστήμιο Columbia, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ, αποκαλύπτουν ότι η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών κατά τη διάρκεια της ημέρας συνδέεται με καλύτερη ποιότητα ύπνου το ίδιο βράδυ.

Ανακαλύψτε τις πιο πρόσφατες επιστημονικές μελέτες για τα ΜΜΝ, τη διατροφή και την υγεία

• Active but still gaining weight? Duke scientists reveal why, Lakin, M., Duke University, 21 Ιουλίου 2025
• Bridging the implementation gap in non-communicable diseases, Mikkelsen, B., Ursu, P., Chaumont, C., et al., Nature Medicine, 18 Ιουνίου 2025
• Vitamin D: recent advances, associated factors, and its role in combating non-communicable diseases, Deepika, Kumari, A., Singh, S., et al., Nature npj Science of Food, 13 Ιουνίου 2025

Μάθετε τις πιο πρόσφατες θέσεις, προόδους και κανονιστικές εξελίξεις για την υγεία, τη διατροφή και την πρόληψη των ΜΜΝ

• EU Cardiovascular Health Plan: Call for Evidence, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 11 Αυγούστου 2025
• Tackling inequalities in people’s access to healthcare, Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, 10 Ιουλίου 2025
• Healthy food revolution to tackle obesity epidemic, Gov.UK, 29 Ιουνίου 2025
• Improving reach and access to health promotion and preventive services for vulnerable children and adolescents: Experiences from five European, European Observatory on Health Systems and Policies, 1 Απριλίου 2025

Η παιδική ηλικία και η εφηβεία είναι ζωτικής σημασίας για τη διαμόρφωση της μακροπρόθεσμης υγείας, ωστόσο πολλές χώρες δεν επενδύουν επαρκώς στην έγκαιρη πρόληψη και την προαγωγή της υγείας. Τα ευάλωτα παιδιά, ιδίως εκείνα που προέρχονται από μειονεκτούντα περιβάλλοντα, αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια στην πρόσβαση σε φροντίδα, όπως το κόστος, η πολυπλοκότητα και ο ανεπαρκής συντονισμός μεταξύ των υπηρεσιών. Η βελτίωση των αποτελεσμάτων απαιτεί στοχευμένες παρεμβάσεις, διατομεακή συνεργασία, καλύτερη ανταλλαγή δεδομένων και εξατομικευμένη προσέγγιση για να διασφαλιστεί η χωρίς αποκλεισμούς και αποτελεσματική υποστήριξη.

Επερχόμενες εκδηλώσεις για τα ΜΜΝ, την πρόληψη και την υγιεινή διατροφή

ü  Launch of the EuroHealthNet-CHAIN report on social inequalities in health, hosted by the European Parliament Interest Group on Health Inequalities, Prevention and Risk Factors, διοργανωνεται από την Ομάδα Ενδιαφέροντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις Ανισότητες στην Υγεία, την Πρόληψη και τους Παράγοντες Κινδύνου, 25 Σεπτεμβρίου 2025, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Βρυξέλλες, Βέλγιο 

ü  Fourth High-level Meeting of the UN General Assembly on the prevention and control of NCDs and the promotion of mental health and wellbeing (HLM4),διοργανώνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 25 Σεπτεμβρίου 2025, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ 

ü European Public Health Conference 2025,  διοργανωμένο από το EuroHealthNet, 12–14 Νοεμβρίου 2025, Ελσίνκι, Φινλανδία 

ü  NCDs, obesity and liver health – Can the EU turn the tide?, διοργανώνεται από το Euractiv, 4 Δεκεμβρίου 2025, Υβριδική, διαδικτυακή εκδήλωση, και στις Βρυξέλλες, Βέλγιο

 

Το πρόγραμμα Preventia («Πρόληψη και προαγωγή της υγείας μέσω κατάρτισης, δικτύωσης και ευαισθητοποίησης σε ολόκληρη την ΕΕ») έχει λάβει χρηματοδότηση από το πρόγραμμα EU4Health της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υλοποιείται από το HaDEA στο πλαίσιο της συμφωνίας επιχορήγησης αριθ. 101128898.

Ωστόσο, οι απόψεις και οι γνώμες που εκφράζονται είναι αποκλειστικά του/των συγγραφέα/ων και δεν αντανακλούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις και τις γνώμες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή της HaDEA. Ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε η χορηγούσα αρχή μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι γι’ αυτές.